80
...Sonradan olayın iştirakçıları: “naruşitel”
məhkumu cəzasının ardını çəkmək üçün ayrı müəs-
sisəyə, zabiti də işləməyə başqa yerə göndərdilər.
* * *
Bir həftə keçmişdi, yenə aləm bir-birinə dəydi:
tanınmış müxalifət qəzetlərindən birində məhkumlar
adından dərc edilmiş şikayət məktubu səhər tezdən
İslah İdarəsini qəzəbləndirmişdi. Təcili olaraq mək-
tubda adları çəkilən məhkumlardan izahat alınması
və onun qəzetə hansı yolla, kimin vasitəsilə çatdırıl-
masının araşdırılması tapşırılmışdı.
Məktubda müəssisədə rəhbərlik tərəfindən
narkotikanın satılmasından şikayət olunur, görüşdə,
tibb hissəsində, telefon xidməti, saç qırxımı, azadlıq
üçün məhkəməyə təqdim olunma və sair işlərdə alı-
nan rüşvətlərin dəqiq siyahısı və qiymətləri sadala-
nırdı. Dəftər-kitabda qeydə alınmayan məlum həqi-
qətlər təsadüfən qəzet səhifəsində işıqlandırılmışdı.
Niyaz kabinetinə girən kimi məktubda adları
çəkilən üç məhkumu çağırıb sorğu-sual etmişdi:
–Qəzetə məktubu nə vaxt yazmısız?
–Nə məktub, nə qəzet? – Məhkumlar təəccüb-
ləndilər.
–Özünüzü tülkülüyə qoymayın. Baxın bu qə-
zetə, – Niyaz əlində tutduğu qəzeti üstlərinə tulladı,
– baxın qəhrəmanlığınıza... Qəzetə şikayət etməklə
81
nəyi dəyişəcəyinizə ümid edirsiniz? Gününüzü qara
edərəm bundan sonra, bilərsiz şikayət etmək nədir...
–Rəis, – aralarındakı yaşlısı dilləndi, – vallah bu
məktubdan xəbərimiz yoxdu. Düzdür, bu işlərə dair
narazılığımız var və öz aramızda söhbətlərdə şika-
yətlənmişik. Amma durub əlimizə qələm alıb yaz-
maq, qəzetə göndərmək bizlik deyil.
–Bu qədər zabitin, nəzarətçinin gözündən yayı-
nıb belə gizlin iş görməkmi olar, – digər məhkum
əlavə etdi, – bəlkə elə bu zabitlərdən birinin işidir?
–Hərgah uzağı iki-üç günə biz biləcəyik, kim
yazıb, kim qəzetə çatdırıb. Heç nə gizlin qalan deyil.
Əli olan hər kəs də öz cəzasını alacaq, bunu bilin.
Əgər həqiqətən sizlik deyilsə, dediyinizi təsdiq edin.
Yubanmadan tez gedin Bəkirin otağına. Üçünüzün
adından məktub yazırsız ki, qəzetdə yazılanlar ha-
mısı yalandır və heç bir şikayətimiz yoxdur...
Çox keçmədi, əməliyyatçıların hazırladığı tək-
zib məktubu məhkumlara qol çəkdirilib faksla İslah
İdarəsinə göndərildi. İdarənin mətbuat katibi təkzib
məktubuna əlavə şərh verərək dərc olunan yazını cə-
fəngiyyat adlandırıb qəzeti məsuliyyətsiz məlumat-
ların dərcinə görə qınadı.
Nəticə gözlənilən idi. Başqa cür ola da bilməz-
di. Çünki, haqqında danışılan pullardan idarənin xə-
bəri vardı. Çoxdan buna göz yumduqlarına görə
82
faktların ictimailəşməsi onlara sərf etmirdi. Bu nöq-
teyi nəzərdən inkar etməkdən savayı yolları yox idi.
Qəzetdəki yazıdan xəbər tutandan bəri xidmət
əməkdaşlarını narahat edən məsələ müəssisədəki
pulyığma yox, məktubun hansı yolla, kim tərəfindən
qəzetə ötürülməsi idi. Şikayət məqaləsindəki pul yığ-
mada adları hallanan işçilər, imza edən məhkumlar,
verilən pulyığma siyahısı – hər şey, əslində həqiqət
idi.
Edilən cəhdlərə baxmayaraq qəzet məktubun
surətindən qeyri, əlavə məlumat verməkdən imtina
etdi. Məktubun sonunda çəkilən qollar eynən olmasa
da, məhkumların imzalarına oxşayırdı. Məhkumlar
isə bu işin onların yox, paqonlular tərəfindən təşkil
edildiyinin iddiasındaydılar.
“Məhkumların sözündə həqiqət var, – Niyaz fi-
kirləşirdi, – hər kimdisə işin içində olan adamdır”. O,
şübhələndiyi bütün işçiləri gözünün qabağına gətirib
çıxdaş elədi. İndi kimin boynuna qoymaq olardı ki,
bunu sən etmisən, – düşündü...
Niyaz Bəkirlə qəzetdəki yazı barədə ölçüb-biç-
diklərini müzakirə elədikdən sonra belə güman et-
dilər ki, bu olsa-olsa bir ay əvvəl işdən azad olunub
əmək pensiyasına çıxan gizir Familin işi ola bilərdi.
Ona illərdir can atdığı baş gizir rütbəsini ala bilmə-
sinə imkan verilmədiyindən işdən narazı çıxmışdı.
83
Onun yaxın qohumu isə jurnalist idi, digər müxalifət
qəzetində işləyirdi.
Yazıda adları keçən məhkumlar heç vəchlə ya-
xalarını ələ vermək istəməsələr də, cəzasız qalmadı-
lar. Şəxsi işlərinə töhmət yazılmaqla bir müddət son-
ra hər üçü ayrı-ayrı cəza evlərinə yatab edildilər.
* * *
Rəis əvəzi olandan sonra Niyaz özünü necə
aparırdısa, rejim rəisi ədliyyə mayoru Şamil də ona
tabe nəzarətçilərlə münasibətini həmin qaydada qu-
rurdu. Üstəlik əsəbiləşəndə onlara ağzına gələni de-
yir, söyür, bəzən də sillələyirdi. Nəzarətçilərin çoxu-
su işinin xatirinə onun söyüşlərinə fikir verməsələr
də, aralarında dözməyənlər də tapılırdı. Dözməyən-
lərdən biri – Elxan adlı nəzarətçi Şamilin növbəti sö-
yüşünə cavab qaytarmışdı. Hikkəsindən partlayan
Şamil vurduğu sillə ilə nəzarətçinin qulağını qanat-
mışdı.
Nəzarətçi o gün işləməkdən imtina edərək Ni-
yazın qəbuluna gedib Şamildən şikayətlənmişdi:
–Rəis (əvəz işləyəndən hamı Niyaza belə müra-
ciət edirdi), özünüz baxın, qiymət verin. Siz özbaşı-
nalığın qarşısının alınması üçün tədbir görməsəniz
şəhərdəki İdarəyə gedəcəyəm.
–Mən onu tənbeh edəcəyəm. Ancaq sən də düz
etmirsən, lazımdır ki, onu başa düşəsən. Bütün günü
narahatlıq, əsəb ağlını xarab edib. Sənin rəisindi, gü-
Dostları ilə paylaş: |