Hisse 01 uz qabigi
Yüklə 7,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
Təkərüzlüyü hazırlayan maşın 258
kauçuk profilləri və yan tərəflərdən ibarət yarımfabrikatlardan təkərüzlüyünün hazırlan- ması üçün tətbiq edilən maşındır. Bu proses silindrik baraban üzərində baş verir. Baraban mərkəzi val üzərində sürüşəbilən yerləşir. Ha- zır üzlüyün pəstahı silindrik formada olur. Bu formada isti təkər üzlüyü presləyiciyə verilir. Radial təkərlər üçün təkərüzlüyü hazırlayan maşın süni material presləməsi ilə çox ox- şardır. Parça karkası, üzlük bortu və yan tə- rəfləri silindrik barabanın üzərində formaya salınır (şəkil 1). Xüsusi qasnaqlar üçün üzlü- yün hazırlanması şəkil 1-də (II pillə) göstəril- mişdir. Üzlük üfürüldüyü zaman təkər qasnaq- ları aksial birləşdirilir. Bu mövqedə üzlüyün kəməri və işçi üzü mərkəzləşdirilmiş şəkildə qasnağın üzərinə çəkilir. Müasir təkərüzlüyü hazırlayan maşınlar bütün işləri bir iş yerində icra edir. Bu halda, üfürülərək təkər üzlüyü- nün formasını alabilən bir rezin qabıq polad barabanı əvəz edir. Təkər presi təkərüzlüyünə son formanın verilməsi və → vulkanizasiya üçün xidmət edir ( → rezin hazırlayan maşın).
Şəkil 1. Təkərüzlüyü hazırlayan maşının sxematik təsviri (alm. die Reifenbaumaschine, ingl.
xidmətlər şəklində mövcud olan, dəyər zənci- rindəki müxtəliv proses və fəaliyyətlər ara- sında, onlardan qabaq və sonrakı əlaqələrdən ibarət şəbəkənin təşkili formasıdır. Təminetmə zəncirinin konsepti müəssisəni, onu təmin edəni və onun özünü təminedən firmaları, həmçinin sifarişçiləri və onların müştərilərini əhatə edir. Nəzərə almaq lazımdır ki, müştəri özü də bu zəncirin tərkib hissəsidir. Müəyyən mənada təminetmə zənciri təminedicilər, müəssisə və sifarişçi üçlüyü kimi başa düşülür. Təminetmə zəncirində çox vaxt mal, infromasiya və maliyyə axını fərqləndirilir: Mal və xidmtələr zəncirdə istehsalçıdan istifadəçiyə axır. Pul axını isə əks istiqamətdə baş verir. Bu zəncirə aid olan informasiya əv- vəlcə istismarçıdan istehsalçıya axır. Məmulu müşaiyət edən informasiyalar ya onunla birlikdə, ya da ondan qabaq irəliləyir. Təminetmə zəncirinə daxil olan firmaların seçilməsi, alış və eləcə də bütün loqistika iş- lərinin avtomatlaşdırılmış təşkili və koor- dinasiyası ilə təminetmə zəncirinin menecmen- ti (TZM) sahəsi məşğul olur. Başlıca olaraq o, müəssisə daxili məhsul hərəkəti və ondan xaricdə icra olunan təminetmə işlərinin me- necment işlərini əhatə edir. O, müəssisənin məhsula olan tələbatının ödənilməsini daha yaxşı təşkil etmək, alış və loqistika üçün xər- cləri azaltmağa şərait yaradır. TZM xam malın alınması, istehsalı və yayılmasınin bütün tsik- lini əhatə edir və bu sahədə informasiya axınını bir sistemdə cəmləşdirir.
(alm. die Lieferkette, ingl. Supply Chain ) Təmir maşınların işləmə qabiliyyətini bərpa etmək üçün yerinə yetirilən tədbirlər komp- leksidir. Maşınlarda təmir o vaxt aparılır ki, onları yenisi ilə əvəz etmək mümkün və ya məqsədəuyğun deyil. Nadir hallarda maşınlar onların resurslarının tam istismarından əvvəl mənəvi köhnəlir və ya maşının istehsalı üçün xərclər onların təmir xərclərindən kəskin aşağı olur, bu halda təmir istehsalından istifadə edilir. Təmir işlərini aşağıdakı mərhələrə bölürlər:
Texniki xidmət, İnspeksiya.
Təmiretmə, Bərpa.
Təmir 259
Bundan əlavə aşağıdakı məqsədlər üçün də qabaqlayıcı təmir işləri aparıla bilər:
Maşının və avadanlıqların istismarının uzunömürlülüyünü uzatmaq və optimal istifadəsini mümkün etmək,
İstismar təhlükəsizliyini artırmaq, Tez-tez sıradançıxmanın qarşısını almaq,
Xərclərin əvvəlcədən planlanması. Maşınların sıradan çıxması insan həyatına təhlükə yaratdığı halda təmiretmə daha əhə- miyyətlidir. Bu zaman təmir işlərinə nəzarət etmək yüksək prioritetə malik olur. Məsələn, → təyyarələrin təmiri çox dəqiq tənzimlənir. Təmir işləri şəkil 1-də göstərildiyi kimi təsnifatlaşdırılır. Təmiretmə işlərinin kom- binasiya olunması və praktikada tətbiqi üçün təmiretmə strategiyası işlənir. Burada aşa- ğıdakı qaydaya riayət edilməlidir: Təmir işi verilmiş maşın hissəsində (və ya düyümündə) tələb olunan planlama, idarə və nəzarət iş- lərindən ibarətdir. Təmir işlərini aparmaq üçün öncə maşının işləməsini protokollaşdırılır. Təmir işləri maşın istesalçıları tərəfindən əlavə servis kimi, bəzi hallarda isə istismarçıların özlərində mövcud olan təmirçi qrupunun işçiləri tərəfindən həyata keçirilir. Adətən tə- mir işləri istehsalın dayanmasını minimallaş- dırmaq üçün 1 gün ərzində baş verməlidir .
Son illər hazırlanıb praktikada tətbiq olunan maşın və istehsal avadanlıqları həm struktur, həm də dəqiqlik baxımından çox inkişaf etmişdir. Maşınlarda çoxlu sayda hissələrin tətbiqi onda zəif bəndlərin sayını artırır və beləliklə sıradançıxma halları çoxalır. Maşın konstruksiyalarında çox sayda hissələrin yer- ləşdirilməsi onda yerlərin optimallaşdırılmasını tələb edir və beləliklə yeyilməyə həssas texniki sistemlərin yaradılmasına gətirib çıxarır. Yük- sək bazar təzyiqi altında işləyən istehsalatda qabaqlayıcı təmir işlərinin aparılması səciyyə- vidir. Bunun üçün müəssisələr maşın dayan- malarının sayını minimallaşdırmaq üçün öz xüsusi təmiretmə texnologiyalarını işləyirlər.
(alm. die İndstandsetzung, ingl. Maintenance) Təmirəyararlılıq maşınların etibarlılığının əsas xassələrindən biri olub, məmulun texniki xidmətə və təmirə yararlı olmasını səciyyələn- dirir. Təmirəyararlılıq məmulun istismar və tə- mir texnolojiliyi ilə müəyyən olunur. İstismar texnolojiliyi texniki xidmət və həm- çinin məmulun istismara hazırlanması zamanı, proses və onun sonunda görülən işlərə uyğun- laşmasıdır. Təmir texnolojiliyi məmulun, təmirin tez bir zamanda və əlverişli aparılmasına uyğunlaş- masıdır. Təmirəyararlılıq məmulun konstruksiyası düzgün seçilməsi və istehsal texnologiyasına riayət eyməklə layihələndirilmə mərhələsində təmin olunur. İstismar mərhələsində təmirə- yararlılıq texniki xidmətin və təmirin rasional sistemi ilə əldə olunur. Təmirəyararlılıq bərpa işlərinin müddəti və müəyyən interval daxilində işləmə qabiliyyətinin bərpa ehtimalı, qarşılıqlı əvəzolunma dərəcəsi ilə xaraketrizə olunur.
(alm. die Wartbarkeit, ingl. Maintainability)
Təmizləmə maşın istehsalında hazırlanmış hissələrin səth- lərinin arzulanmayan material- lardan təmizlənməsi üçün icra olunan əməliy- yatdır. Hissələrin mexaniki emalı zamanı istifadə olunan soyuducu yağlayıcı maddə (yağ, emulsiya) emal olunmuş səthdə nazik qat şəklində qalır. Səthlərə örtükçəkmə prose- sindən qabaq bu maddə səthdən uzaqlaş- dırılmalıdır. Çünki, səthdə olan toz hissələri və yağ qatı örtüyün səthə yapışmasına mənfi təsir göstərir. Yüklə 7,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|