Hozirgi zamon
Yüklə 279,56 Kb. Pdf görüntüsü
|
часть 1 « Научный импульс » Октябрь , 2022 78 a vtoritar qobiliyat, deb ham yuritiladi. Hurmatga ega bo‘lish ta’lim beruvchi shaxsiy sifatlarning butun bir kompleksiga, chunonchi, uning irodaviy sifatlariga ( dadilliligi, chidamliligi, qat’iyligi, talabchanligi va h.k), shuningdek, tarbiyalanuvchilarga ta’lim hamda tarbiya berish mas’uliyatini his etishga, bu ishonchni tarbiyalanuvchilarga ham yetkaza olishiga bog‘liq bo‘ladi. 7. Kommunikativ qobiliyat –muomala va muloqot o‘rnata olish, bolalarga kirishib ketish qobiliyati, tarbiyalanuvchilarga to‘g‘ri yondashish yo‘lini topa olish, ular bilan pedagogik nuqtayi nazardan samarali o‘zaro munosabatlar o‘rnata bilish, peda gogik nazokatning mavjudligi. 8. Diqqatni taqsimlash qobiliyati –bir necha obyektlarga bir davrning o‘zida o‘z munosabatini bildirish. Ta’l im beruvchi uchun diqqatning barcha xususiyatlari – hajmi, uning kuchi, ko‘chuvchanligi, idora qilina olishi va ishga solinishning taraqqiy etganligi muhimdir. Qobiliyatli, tajribali ta’lim beruvchi o‘z fikrini (yoki tarbiyalanuvchi fikrini) bayon qilishda diqqat bilan kuzatadi, aynivaqtda barcha tarbiyalanuvchilarni o‘z diqqat - e’tiborida tutadi, toliqish, e’tiborsizlik, tushunmaslik alomatlarini hushyorlik bilan kuzatib boradi, barcha intizom buzilish hollarini e’tibordan qochirmaydi, nihoyat o‘z shaxsiy x atti-harakatlarini (mimikasi, pantomimikasi, yurish-turishni) ham kuzatib boradi. 9. Kelajakni ko‘ra bilish qobiliyat i – insonning kelajagini oqilona tasavvur qilishdan iborat bashorati. Bu o‘z harakatlarining oqibatlarini oldindan ko‘rishda, tarbiyalanuvch ining kelgusida qanday odam bo‘lishi haqidagi tasavvur bilan bog‘liq bo‘lgan shaxsni tarbiyalab yetishtirishda, tarbiyalanuvchining qanday fazilatlarning taraqqiy etishini oldindan aytib bera olishda ifodalanadigan maxsus qobiliyat. Bu qobiliyat pedagogik optimizmga, tarbiyaning qudratiga, odamga ishonish bilan bog‘liq bo‘ladi. 10.Konstruktiv qobiliyat –o‘quv -tarbiya ishlarini rejalashtirish va natijasini oldindan aytish qobiliyati. Bu qobiliyat tarbiyalanuvchi shaxsning rivojini loyihalashga, o‘quv - tarbiya mazmunini, shuningdek, tarbiyalanuvchilar bilan ishlash metodlarini tanlab olishga imkon beradi. Pedagogik qobiliya tlarni har tomonlama o‘rganish qobiliyatlar shaxsning aql -idroki, his- tuyg‘usi va iroda sifatlarning namoyon bo‘lishidan iborat ekanligini ko‘rsatadi. Bugungi olimlar, yuqorida bayon qilingan qobiliyatlar qatoriga, zamonaviy pedagogning qobiliyatini ham kiritishmoqda. Zamonaviy pedagogning qobiliyati – zamonaviy ta’lim beruvchi, shogirdlarini aql -u donishlikka, iymon-etiqodga, faol hayotiy pozitsiyaga, tashabbuskorlikka, tadbirkorlikka, ijodga yo‘naltirish kabi qator qobiliyatlarga ega bo‘lishi zarurligi ko‘zda tutilmoqda. Ushbu qobiliyat turi, ta’lim oluvchilarning kelajak faoliyatlariga yo‘naltirilganligi uchun, uni biz strategik qobiliyat atadik. Pedagogik texnikaning tarkibiy qismlari Pedagogik texnika – pedagogik mahoratning tarkibiy qismlaridan biri bo ‘lib, o‘qituvchning o‘quvchilarga ta’sir o‘tkazish vositasi hisoblanadi. Pedagogik texnikani yetarli darajada egallagan o‘qituvchining o‘quvchilar bilan muloqotga kirishish mahorati yuqo ri bo‘ladi. Zarur so‘z va gapni kerakli paytda, talab etiladigan ohang da ishlatish, qanday qarash, |