219
L
Laçınqaya - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Qazax qəzasında,
indiki Karvansaray
(İcevan) rayonunda dağ. Yuxarı Ağdam kəndinin ərazisində yerləşir. Oronim laçın quş adı və qaya
sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Zooronimdir. Quruluşca mürəkkəb oronimdir.
Leyli dağı - Tiflis quberniyasının Loru-Pəmbək qəzasında, indiki Quqark rayonunda dağ.
Rayondakı Hallavar kəndinin ərazisində yerləşir. Oronim şəxs adı əsasında əmələ gəlmişdir.
Antropooronimdir. Quruluşca mürəkkəb oronimdir.
Leyli köçən - İrəvan quberinyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indiki Paşalı (Əzizbəyov,
Vayk) rayonu ərazisində kənd. Culçayın sağ qolu olan Köçbəkçayın yaxınlığında yerləşirdi. Kəndin
adı erməni mənbələrində Leyliqaçan kimi də göstərilir (415, s.90). Qafqazın 5
verstlik xəritəsində
(348, s.159) qeyd edilmişdir.
Kənddə 1873 - cü ildə 139 nəfər, 1886-cı ildə 153 nəfər, 1897-ci ildə 352 nəfər, 1904 - cü ildə
384 nəfər, 1914 - cü ildə 422 nəfər, 1916-cı ildə 420 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır (415, s.90-
91, 158-159). 1918-ci ildə kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri deportasiya olunmuş və
kənd xarabalığa çevrilmişdir. 1920-ci ildə ləğv edilmişdir. İndi xaraba kənddir.
Toponim Leyli şəxs adı ilə köçən feli sifətin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. «Leylinin
köçünün düşdüyü yer» mənasını verir. Antropotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
Lehvaz - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında,
indiki Meğri rayonunda
kənd. Rayon mərkəzindən 6
km şimal-qərbdə, Meğri çayının sol sahilində yerləşir. Qafqazın 5 verstlik
xəritəsində (348, s.158) qeyd edilmişdir.
Meğri rayonunda Lehvaz adlı iki kənd olunmuşdur:
Birinci Lehvaz, İkinci Lehvaz (415, s.68).
Sonralar bu kəndlər birləşdirilərək Levaz adlı kənd yaranmışdır.
Kənddə 1831-ci ildə 15 nəfər, 1873 - cü ildə 172 nəfər, 1886-cı ildə 375 nəfər, 1897-ci ildə 346
nəfər, 1904 - cü ildə 525 nəfər, 1914 - cü ildə 836 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır (415, s.68-69,
142-143). 1918-ci ildən kənd erməni təcavüzünə məruz qalmış, sakinləri qırğınlarla deportasiya
olunmuşdur (309, s.206). İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kəndi tərk edənlər
tarixi-etnik torpaqlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 189 nəfər, 1926-cı ildə 145 nəfər, 1931-ci
ildə 171 nəfər (415, s.68-69, 142-143), 1987-ci ildə 1002 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin
noyabr ayında kənddə yaşayan azərbaycanlılar Ermənistan dövləti
tərəfindən tarixi-etnik
torpaqlarından deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.
Toponim Strabonun «Coğrafiya» əsərində göstərilən skif tayfalarından olan leh etnonimi ilə
(24, s.18) türk dilində «sıldırım qaya, şiş qaya ətəyində dar dərədə axan çay yanında dağ» mənasında
işlənən bayz//bays (vaz -İ.B.) sözündən (339, s.65) əmələ gəlmişdir. Bu söz Azərbaycan
toponomiyasında «düzən
yerdə tirə, təpəcik, hündür yer» mənasında işlənən bazı formasında da (253,
s.120) işlənir. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
Ləlvar - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Qazax qəzasında, indiki Barana (Noemberyan)
rayonu ərazisində kənd. Rayon mərkəzindən 28 km şimal-qərbdə, Tona (Debed) çayının sahilində,
Ləmbəli kəndinin yaxınlığında yerləşirdi. Sonralar Ləmbəli kəndi ilə birləşdirilərək ləğv edilmişdir.
Ləlvər dağının ətəyində yerləşdiyi üçün kənd Ləlvar adlandırılmışdır. Toponim ləl və
«möhkəmləndirilmiş kənd, qala, bənd» mənasında işlənən «var» sözündən (339, s.113) əmələ
gəlmişdir. Relyeflə bağlı yaranan toponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.
Lələkənd - Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Qazax qəzasında, indi Karvansaray (İcevan)
rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 16 km məsafədə yerləşir.
Toponim «böyük tərbiyəçi» mənasında işlənən lələ sözünə qədim türk dilində «yaşayış
mənəqəsi» mənasında işlənən kənd sözünün (339, s.270-271) birləşməsindən əmələ gəlmişdir.
Quruluşca mürəkkəbdir.
Erm. SSR AS RH-nin 25.l.1978-ci il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Vazaşen qoyulmuşdur.
Ləmbəli - Tiflis quberniyasının, Loru-Borçalı qəzasında, indiki Barana (Noemberyan)
rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 15 km şimal-qərbdə, Tona çayının sağ tərəfində yerləşir.
Erməni mənbələrində «Ləmbəli qyuğ» formasında qeyd edilir(415,s.98).
Kənddə 1831-ci ildə 11 nəfər, 1886-cı ildə 292 nəfər, 1897-ci ildə 376 nəfər, 1908-ci ildə 400
nəfər,1914 –cü ildə 493 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır (415, s.89, 98-99). 1915-cı ildən sonra
azərbaycanlılar ermənilərin təcavüzünün nəticəsində tarixi-etnik torpaqlarından qovulmuşlar. İndiki
220
Ermənistan sovet hakimiyyəti qurulandan sonra azərbaycanlılar geri qayıda bilmişlər. 1922-ci ildə 783
nəfər, 1926-cı ildə 857 nəfər, 1931-ci ildə 1034 nəfər (415, s.89, 98-99), 1939 - cu ildə 1289 (427,
s.535) nəfər azərbaycanlı yaşamışdır.
1948-1949 - cu illərdə SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə azərbaycanlılar Azərbaycana
köçürülmüşdür. Ləmbəlilər bu haqsızlığa qarşı çıxmış, apardıqları mübarizə nəticəsində onlar geri - öz
kəndlərinə qayıtmışlar. 1959 - cu ildə burada 1151nəfər, 1970-ci ildə 2000 nəfər (427, s.535), 1987-ci
ildə 1500 -dən çox (85, s.331) azərbaycanlı yaşamışdır. Lakin «Ermənistan
və ətraf vilayətlərin
toponimlər lüğəti» kitabında kəndin azərbaycanlı əhalisi ermənilər kimi göstərilmişdir (427,
s.535).1988-ci ildə azərbaycanlılar qovulmuş, kənddə ermənilər yerləşdirilmişdir.
Toponim «rütubətli və bürkülü zonalar üçün səciyyəvi olan tikili» mənasında işlənən ləm (109,
s.16) və «düzənlik, açıqlıq, açıq yer», «geniş düzənlik» mənasında işlənən pila//pala
(> bəli) sözlərinin
(359, IV (2), s.1162) birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Relyeflə bağlı yaranan toponimdir.