İlham əLİyevin dünya ədəbiyyatının görkəmli
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
YANAN ÇIRAQ hansısa qızla bağlı bir məsələ idi. Mənsə yalançılan xoşlamıram. Bir sözlə, o, xoşuma gəlmir, vəssalam. Məni ucuz qiymətə admaq olmaz. Düzdür, varlı adama ilişmək istəyirəm. Amma istəyirəm ki, o, insan olsun. Taqqıldayan pul daxılı yox. - Sənin yerin dəlixanadır, - şabalıdı pompadur üzünü yana çevirib dedi. Beləliklə, Nensi həftəyə səkkiz dollarına rəğmən öz yüksək İdeyadan ilə yaşatmaqda idi. O, boyat çörəyinin hesabına qüvvə toplayır, kəmərini dadıa möhkəm bərkidərək sirli “dəfinənin” izi ilə yoluna davaım edirdi. Onun üzündə anadangəlmə kişi ovçularına xas xəfif, üzüntülü, kədərli və mübariz təbəssüm kök salmışdı. Mağaza onun üçün meşəni əvəz edirdi; ov sərfəli və qəşəng olduqda tez silaıhını qaldınb nişan alır, aımma hər dəfə də ovçuya, ya da qadına məxsus səhv etməmək instinkti onu atəş açmaqdan saxlayır və o, yeni cığıra qədəm qoyurdu. Lu isə camaşırxanada inkişaf edirdi. Həftədə qaızandığı on səkkiz dollar əlli sentdən mənzilə və yeməyə altı dollar ödəyirdi. Qalaınlan paltara sərf olunurdu. Nensi ilə müqayisədə zövqünü və ədalarını İnkişaıf etdirmək imkaınları məhdud idi. Bütün günü boğanaq havalı camaşırxanada paltar ütüləyə-ütüləyə keçirəcəyi gözəl gecə baırədə arzulara dalırdı. Ütüsünün altında tez-tez bahalı və dəbdəbəli paltarlar olardı. Bəlkə də, geyimə qarşı böyük maraq ona bu metal ötürücülər vasitəsilə keçirdi. İş vaxtı qurtaranda artıq Den onu küçədə gözləyirdi - Lunun sədaqətli kölgəsi. Bəzən baxışları Lunun getdikcə rəngbərəng və zövqsüz şəkil alan geyiminə dikildiyi zaman təmiz gözlərində narahatlıq hiss olunurdu. O, qızı mühakimə etmirdi. Sadəcə, onun yoldan ötənlərin nəzərini cəlb etməsi xoşuna gəlmirdi. Əvvəllər olduğu kimi, Lu rəfiqəsinə sədaqətli idi. Hara getmələrindən asılı olmayaraq Nensi öz sarsılmaz qaydaları Hə onlan müşayiət edər, Den də şən bir əhvalla heç bir etiraz bildirmədən əlavə xərclərə qol qoyardı. Bu əyləncə axtaran üçlüyə, belə demək mümkünsə, Lu parlaqlıq, Nensi əda, Den isə etibar bəxş edirdi. Münasib kostyumlu, uyğun qalstuk taxmış, mehriban və zarafatcıl bu gəncə həmişə arxalanmaq olardı. O, yanında downloaded from KitabYurdu.org O.HENRİ olarkən unutduğun, olmadıqda isə tez-tez xatırladığın yaxşı adamlardan idi. Tələbkar Nensiyə belə standart əyləncələr bəzən xoş gəlmirdi. Amma o, gənc idi. Gəndik isə acgöz olur və ən yaxşısı olmadıqda keyfiyyəti kəmiyyətlə əvəz edə bilər. -
Den elə hey israr edir ki, evlənək, - Lu bir dəfə etiraf etdi, -
amma evlilik nəyimə gərəkdir? Öz başımın ağasıyam, pullarımı istədiyim kimi xərdəyirəm. O isə işləməyə icazə verməyəcək. Qulaq as, Nen, nə üçün o mağazaya bağlanıb qalmısan? Nə istədiyin kimi yeyə, nə də geyinə bilirsən. Bir “hə” de, səni camaşırxanaya düzəldim. Lovğalığını bir qədər azaltsan, bizim işdə yaxşı qazana bilərsən. -
qazandığımın yarısını da versələr, orada qalmağa üstünlük verərəm. Yəqin, vərdiş etmişəm. Şans gözləyirəm. Axı bütün həyatımı piştaxta arxasında keçirməyə hazırlaşmıram. Hər gün yeni nəsə öyrənirəm. Daim varlı, tərbiyə görmüş adamlarla ünsiyyətə girirəm, baxmayaraq ki onlara yalnız xidmət göstərirəm... -
heç nəyi boşa vermədiyimə inana bilərsən. -
Öz milyonçunu tapa bildin? - Lu istehza ilə donquldandı. -
Hələ ki yox, - Nensi cavab verdi. - Seçim edirəm. -
Ay Allah, seçim edir! Bax ha, Nensi, lap yarımçıq milyonçu olsa belə, əldən buraxma. Mənimlə zarafat edirsən?! Milyonçular səninlə mənim kimi işçilər barədə heç düşünmürlər də. -
Bu, onlar üçün daha pis, - Nensi ağıllı-ağıllı cavab verdi, -
halbuki bizlərdən biri pullan necə xərdəməyi onlara öyrədə bilərdi. -
sadəcə, ürəyim gedər! -
Çünki onlarla ünsiyyətin yoxdur. Fərq təkcə ondadır ki, bu modabazlarla ehtiyatlı olmaq lazımdır. Lu, sənə elə gəlmir ki, belə palto üçün qırmızı ipək astar bir qədər parlaqdır? Lu rəfiqəsinin boz rəngli sadə jaketinə baxdı: -
-
Bu jaket, - Nensi məmnun halda dedi, - eynən missis van Olstin Fişerin jaketinin fosonundadır. Parçasına üç dollar doxsan səkkiz sent vermişəm - onunkundan yüz dollar ucuz. 64 downloaded from KitabYurdu.org YANAN ÇIRAQ - Bilmirəm, - Lu güldü, - milyonçu belə tələyə necə düşə bilər. Nə olur-olsun, qızıl balığı səndən əvvəl tutacağam. Əslində, rəfiqələrdən kimin haqlı olduğunu yalnız filosoflar söyləyə bilər. Mağaza və kontorlarda qəpik-quruşa işləyən on minlərlə qız kimi qürur və vasvasılıqdan məhrum olan Lu da səs-küylü, boğanaq camaşırxanada ütüsünü sevinclə işlədirdi. Qazancı ona artıqlaması ilə bəs edir, geyiminin dəbdəbəsi getdikcə artırdı. Lu artıq Denin - dözümlü, sarsılmaz, dəyişməz Denin münasib, amma qəşəng olmayan kostyumuna çəp nəzərlərlə baxırdı. Nensi isə onminlərə məxsus idi. İpək paltarlar və cavahiratlar, yaxalıqlar və bərbəzəklər, ətirlər və musiqi - incə zövqün qadın üçün yaranmış bu dünyası onun taleyi idi. Əgər bu dünya ona lazımdırsa, əgər bu dünya onun üçün həyat deməkdirsə, qoy o, bu həyatı yaşasın. Və o, İsav kimi doğuşdan ona verilən hüquqlan başqalarına bağışlamır 1 . Şorbası həmişə kasıbyanadır. Nensi belə idi. O, mağaza mühitində inkişaf edir, tələsmədən, kasıb şam yeməyini inamla yeyib ucuz paltarlar barədə düşünürdü. O artıq qadınlan tanıyırdı. İndi isə öz ovu olan kişiləri, onlann məziyyətlərini öyrənirdi. Vaxt gələr, arzuladığı qəniməti ələ keçirər: ən irisini, ən yaxşısını - o, özünə söz vermişdi. Onun arzu işığı sönmürdü və nə vaxt peyda olacağından asılı olmayaraq, adaxlını qəbul etməyə hazır idi. Lakin bəlkə də, şüursuz olaraq o, başqa bir şeyi də öyrənə bilmişdi. Həyata baxış ölçüsü hiss olunmadan dəyişmişdi. Onun nəzərlərində dollann panltısı tədricən azalmağa və onda “səmimiyyət”, “şərəf’, bəzən də, sadəcə, “xeyirxahlıq” kimi keyfiyyətlərlə əvəzlənməyə başlamışdı. Gəlin müqayisə edək: bəzən qalın meşədə sığın qovan ovçu qəfil çay şırıltısının sakitlik və rahatlıq verdiyi çiçəkli tarlaya gedib çıxır. Belə vəziyyətdə Nem- vrod 2 özü
də nizəsini endirərdi. Hərdən Nensi fikirləşirdi ki, doğrudanmı, ürəklərin üstlərini örtən dəriyə bu qədər ehtiyacı var?
downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|