İpek yolu è ипек йолу реäАÊсийа ùейяти: Аêèô Ìóñàéåâ

n 
İPƏK YOLU 
n 
2/2014
AZƏRBAYCAN UNİVERSİTETİ
22
“Çıraq” ve “Güneşli” sahalarının derin hisselerinin işlenmesini  kapsayacaktır.
Sonuç
Azerbaycan–Türkiye ilişkileri bazı olumsuzluklara ve kesintilere rağmen bağımsızlık
sonrası olumlu yönde ilerlemiş, iki ülke arasında anlaşma ve protokoller imzalanmış, gele-
ceğe yönelik projeler geliştirilmiştir [8].
Marmara Grubu vakıf Başkanı Dr. Akkan suver Azerbaycan-Türkiye ilişkilerini çok kısa
şekilde;
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı bir hayaldi, gerçek oldu. 
Bakü-Tiflis-Kars demiryolu bitmek üzeredir.
Şahdeniz projesi hayattadır.
soCAR şirketi Türkiye’nin en büyük yabancı yatırımcısı olmuştur.
Önümüzdeki yıllarda hayata geçecek TANAP projesi asrın projesidir.
Bütün bunlar, on yılda İlham Aliyev’in önderliğinde büyüyen Azerbaycan’ın çok küçük
ama ölçüleri nispetinde olağanüstü büyük eserler olduğunu açıklayarak, birkaç yıl önce ilan
edilmiş olan “Biz petrol servetini insan servetine dönüştüreceğiz” sloganının da bugün hayata
geçirildiğini söylemiştir.
Türkiye ve Azerbaycan’da zengin doğal kaynakların yanında gelişmeyi bekleyen çok
büyük  sanayi  ve  ticaret  imkanları  mevcuttur.  ortak  yatırımlara  hız  vererek  zaman
kayb etmeden yatırım iklimi oluşturulmalıdır. Azerbaycan’ın başlıca doğal kaynaklarına bak-
tığımızda; petrol, doğal gaz, kömür, demir cevheri, magnezyum, krom, nikel, kobalt, bakır
altın ve uranyum’dur. Türkiye’nin doğal kaynakları ise; demir, kömür, krom, bakır, çinko
ve magnezyum’dur. Azerbaycan’da özellikle sanayileşme açısından çok büyük atılımlara
ihtiyaç olduğu ve bu konuda bölge ülkeleri ile işbirliği yapması açıkça kendini göstermek-
tedir. Azerbaycan’ın da bulunduğu coğrafyada parasal değeri 4 trilyon doları aşan 200 milyar
varil petrol ve 40 trilyon metreküp doğalgaz rezervi 21.yüzyılda mutlaka yerüstüne çıkarıla-
caktır. Önemli bir bölümü Trans-Kafkasya boru hatlarıyla Ceyhan’a ve Türkiye üzerinden
Avrupa  pazarlarına  ulaştırılacaktır.  Bu  zenginliklerin  çıkarılmasıyla  Azerbaycan  ve
Türkiye’nin içinde bulunduğu Türk Dünyası kısa bir zaman zarfında çok dinamik bir pazar
haline gelecektir.
Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının maliyeti 3,9 milyar dolar olup, 1768 km uzunluğun-
dadır. Bu hattın 443 km’si Azerbaycan’dan, 249 km’si Gürcistan’dan ve 1076 km’si Türkiye
sınırlarından geçmektedir. Bu ülkeler varil başına 12-17 sent transit geçiş hakkı geliri elde
etmektedir. Ağustos 2002’de inşaatına başlanan BTC boru hattı 13 Temmuz 2006’da bit-
miştir.
Belirtilmesi gereken bir husus var ki, Azerbaycan ekonomisinin görünürdeki petrol ek-
senli ekonomisinin, petrol dışı sanayi sektörü ile hizmetler sektöründe yatırımlar yaparak,
ihracatın petrol, doğalgaz gibi sınırlı mallara ümit bağlanmasından dolayı meydana gelebile-
cek olumsuzlukları azaltacaktır. Bunun için Azerbaycan’ın diğer Türk dünyası ülkelerine
nazaran biraz iyi olan yatırım ortamının daha da canlı ve istenilen düzeyde olması için hızlı
bir şekilde batılı anlamda yasal düzenlemelere hız vermesi gerekmektedir. Bunun yanında

---

AZƏRBAYCAN UNİVERSİTETİ
23
n 
İPƏK YOLU 
n 
2/2014
fiyat kontrolleri ve kısıtlayıcı iş ortamları ortadan kaldırılmalıdır. sanayi dalları ile ihraç mal-
larının çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi devamlılık arz eden büyüme ve ekonomik kalkın-
manın önemli şartlarındandır.
Kaynaklar:
1. Newtimes.az-web:http://politikaakademisi.org/george-friedman-azerbaycanin-abd-icin-
onemi-buyuk/ -01.10.2013
2. http://azerbaycan.ihh.org.tr/uluslararasi/azerbaycanturkiye.htmlhi Alıntı tarihi: 23.09.2013 
3. http://azerbaycan.ihh.org.tr/uluslararasi/azerbaycanturkiye.htmlhi- 23.09.2013
4. E. Çarıkcı The annual report, december 1996; dtm dokümanları, eylül 1997; (1996), s.
95.
5. Türk dünyasında ekonomik gelişmeler ve Türkiye-AB ilişkileri, Ankara, Akçağ Yayın-
ları,   2004, s. 234; 
6. iMf, World Economic outlook Database, April 2007; uNCTAD, World investment Re-
port 2006. Derleyen:, Çankaya Üniversitesi, İİBf, uluslararası
7. http://www.carikci.cankaya.edu.tr/publications/turkdunyasi01.11.2012.doc Alıntı tarihi
: 18.09.2013 
8. http://www.kobi-efor.com.tr/haberler/haber/iktidarinin-10-yilinda-ilham-aliyev-ve-azer -
bay can-h1626.html Alıntı tarihi : 17.09.2013
9. Emin Çarıkcı Türkiye’de iç ve dış ekonomik gelişmeler, Ankara, Adım Yayıncılık. 1996,
s.284
10. World Bank (WB), World Development Report: 2006 – 1997 ve January 2012.
WB, World Bank Atlas: 2006.
11.  Economic  intelligence  unit  (Eiu),  Country  Reportsand  Quarterly  Country  Re-
ports:1996-2006.
Abstract
DEvELOPMENt OF ECONOMIC RELAtIONS BEtWEEN 
AZERBAIJAN AND tURKEy DURING INDEPENDENCE PERİOD
yılmaz ARSLAN
Ph.D. student of “Odlar yurdu” University
Reviewer: doctor of economics, prof. Aydin somedov
Key words: cooperation, foreign trade, the economy, the turnover
in this article the economic development and opportunities for economic cooperation
between Azerbaijan and Turkey were inspected, based on the most current data. After gaining
independence opportunities for fruitful Azerbaijani-Turkish relations have emerged, thanks
to favourable conditions and more importantly mutual needs and demands of the people of
both countries. Throughout history Azerbaijan and Turkey have been creating common eco-

---

nomic, cultural and political projects, and this tendency of strategic partnership is growing.
first, the economic relations between Turkey and Azerbaijan in the recent period of 1990-
2005 will be examined and then the data covering the bilateral economic relations in the pe-
riod of 2006-2012 will be analyzed.
Резюме
ПРОцЕСС РАЗВИТИЯ ЭКОНОмИЧЕСКИх СВЯЗЕЙ мЕЖДУ 
АЗЕРБАЙДЖАНОм И ТУРцИЕЙ В ПЕРИОД НЕЗАВИСИмОСТИ
Йылмаз АРСЛАН
докторант Университета “Одлар Йурду”
Отзыв: д.э.н., проф. Айдын Самедов
Ключевые слова: Сотрудничество, внешняя торговля, экономика, оборот
В данной статье на основе последных данных были рассмотрены темпы раз-вития
экономических отношений между Азербайджаном и Турцией, а также перспективы
экономического сотрудничества между этими братскими странами. После обретения
независимости Азербайджаном, создались уникальные воможности, даже преимуще-
ства для всестороннего развития азербайджано-турецких отношений, также для осу-
ществления  потребностей,  вытекающих  из  желаний  и  чаяний  обоих  народов.  На
протяжении всей истории, Азербайджан и Турция, имевшие взаимные экономические,
культурные, политические интересы и осушествивщие ряд стратегических проектов,
и впредь намерены выполнять новые проекты для достижения успехов в плане устой-
чивого развития. В статье, также будут рассмотрены  экономические отношения между
Азербайджаном и Турцией, охватывающие период с 1990-го по 2005г. Помимо того,
будут проанализированы новейшие данные об экономических связъях между Азер-
байджаном и Турцией, охватывающие период с 2006 по 2012г.
n 
İPƏK YOLU 
n 
2/2014
AZƏRBAYCAN UNİVERSİTETİ
24

---