İsa muğanna ideal
Yüklə 5,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
______________Milli Kitabxana_______________ nin özülü yoxdu; "Ye, dadlıdı". Budur özül! Bunu deyənin göstərdiyi kişmişə bağlıdılar bunlar, ƏlAğın göstərdiyi Kainata yox! Qırx altıncı, əlli dördüncü illərdə sən necə idinsə, bu "Marlbora" sümürənlər də indi eləcədilər, əmi... Xəlvətin alnı, sifəti, boyun-boğazı çalın-çarpaz "lekoplastr"la dolmuşdu. Əllərini dodaqlarının qıraqlarındakı qanlı "leykoplastr"ların üstünə qoyub: - Çərənlə, çərənlə, - dedi, - Səhər saat onacan nə qədər çərənləyirsən çərənlə. Gedən gedəcək, yatan yatacaq, qalanlar sən dəlinin o dəlini nə təhər öldürdüyünü görəcəklər, inşallah! Xızrınız, Çürüyünüz, Səminiz, Şöşünüz- filanınız da maşına basıb rədd olacaqlar burdan. Rus məhləsiynən bizim "Birliy"in tələbləriynən razılaşıb dillərini dinməzlərinə qoymasalar, Dam direktorunuznan o birilər də rəsmi sürüləcəklər burdan! Erməniyə veriləcək bu torpaqlar! Saz çalanlardan, göylərnən bağlı Bağlardan əsər-əlamət də qalmayacaq! Di danış! Danış!
Sağ-sola sapma!
Qəhbəliyinizdən, heyvanlığınızdan danış! Sultanınıznan bir yerdə Qılıncınızın qatilliyindən də danışmalısan! Doktor Nərimanovu, Lenini, qan çanağı bolşevizmi də ifşa etməlisən!.. Bunu, məncə, böyüdün daha yerli-yataqlı danışar. Niyə qoymursan onu danışmağa?! Mədədin səsində yenə də qəhər hiss olundu: - Sadəcə, xəstədi. Ağır xəstədi o, ey daş, ey qaya! Demədimmi o hələ otuz dörd il bundan əvvəl, kənddən qovulduğu gündən sarsılıb, pozulub. "Vərəsə" adında dənizdə üzüb, min səhifəlik dissertasiya üstə eşələnib, Elm yayıb EySarın Ününü eşidib. Lakin bədbəxtdi, indi, ey bədbəxt!.. Avqustda sən təkidlə onu çağıranda mən Şövkət Tahiri onun üstünə göndərdim. Şöşünün "Jiquli"si rayondan çıxanda poçta girdim, zəng vurdun, dedim: "Əmi, hebsxanadan qayıdandan sonra Şövkət Tahir içkiyə qurşanıb, özünü məhv eləyir. Mən ona dərs demişəm, sən onu "Vərəsə"yə bağla, tədqiqatla məşğul olsun, maariflənsin, içkini tərgitsin". Əmim Şöşünü qarşılayıb, cibinə pul qoyub, evin açarını verib, çıxıb gedib İrəvana, səpin haqqında məlumat toplamağa. Qayıdanda görüb Şövkət Tahir kitab şkaflarından tək birindən tək bir cild götürüb. "Sirli dastanlar" cildini. Vərəqləyib, görüb "Dədə Qorqud" dəstanı bizim deyilmiş. Vatikanda yazılıb, izi azdırmaqdan ötrü Drezdenə göndərilib. Almaniyaya. Ordan da buraya, Qələma - Orta Asiyaya göndərilib, nə qədər mümkündü yayılıb ki, həqiqi tariximizi - Bağdayımızı, Bağlan- ______________Milli Kitabxana_______________ mızı unudaq... Oturub, tədqiqi materialın şərhi əvəzində bir şeir yazıb Şöşü: "Qorqud Dədəmdən dərs aldım, bir sərbəst şeir yazdım..." - və sairə. Əmim İrəvandan qayıdanda görüb mənzil boş araq, pivə şüşələrilə, boş konserv qutularıyla doludu. "tədqiqatçı" isə çırtıq çala-çala, oynaya-oynaya axmaqlayır: "Bir de görüm, ay Səməd, Azərbaycan kimindi, sənindi, ya bu mənindi? A ninnini, ninnini! A ninnini!" Neyləyib mənim Alim əmim? Bu altmış yaşlı mötəbər şair Şövkət Tahir ikən "pyanska Şöşüyə", "Ninnini Şöşüyə" dönən axmağıma qoşulub, gedib iki zəmbil dolusu "Skumbriya" konservi, noxud, pivə, araq alıb, gətirib, bütün sentyabr, oktyabr, noyabr aylarını içib, yatıb, qalxıb yenə içib yatıb! Düzdümü, Şöşü? Şöşü ağır-ağır başını tərpədib xırıldadı: - Düzdü, a ninnini! Mədəd üzünü Xəlvətə tutub səsini qaldırdı: - "Ninnini", yəni mənasız!.. İnandınmı ki, ağır xəstədi bu?! Döyülməyi, əzilməyi öz yerində. Ruhən, əqlən de xəstədi indi əmim! Ninninidi! Yoxdu! Xəlvət qəribə suallar verdi: - Niyə? Niyə ninninidi axı, onu niyə danışmırsan? "Skumbriya"sı, noxudu, pivəsi nəyimizə lazımdı bizim, a qoduq? Səndən tələb olunanı niyə danışmırsan?! Mədədin səsi batqınlaşdı: - Sözüm çatmır sənə, ey daş, ey qaya! Deyirəm Elmdən, Həqiqətdən ayrılıb, əmim, daş-qaya mühitinin rəhmsizliyindən kütləşib. Daşlara, qayalara tay olub. Qandın?! Öz yetirməsinin adını da bilmir! Öz adını da bilmir indi! Babası Şeyx Məhəmmədin, atası Mədədin, əmiləri Sultanın, Ağ Əmirin, Boz Əmirin adlarını - Odlarını - rütbələrini - "Əmir" - EvƏrEyliklərini də unudub! İçir! Çalışır dərdlərini unutsun! Mənim öldürməyimə ehtiyac varmı, ay qansız?! Zal çaxnaşdı, uğuldadı. - Rəhim kişi! Belə rəhmsizlik olmaz! Kişi can üstədi! - Əl çəkbu işdən!.. Xəlvət, barmaqları dodaqlarının qıraqlarındakı qanlı "lekoplastr"ların üstündə, qaz "peç"inin üstündon qapıya doğru baxdı: - Soyuq kəsdi bizi! İçəri gəlin, qapını örtün! Mədəd başını cürənin üstünə endirib, təzənəni simlərə çəkib xırıldadı: ______________Milli Kitabxana_______________ Əzizim, su dayandı, Arx gəldi, su dayandı... Xəlvət bərk qəzəblənmişdi: - "Elə bir ah çəkdim ki, alışdı su yandı!" Mənim yanan ürəyimi daşa döndəribsiniz siz! Bayatı istəmirik! Dəstanını danış! Ət torbaları da qışqırışdılar: - Dəstanı de! Bəsdi sağa-sola çəkdiyin! Düz cığırnan apar kotam! - Dəstanı danış! Yoxsa kəlləni partdadarıq! - Anqır! Yaxşı anqırırsan! Mədəd gözlərini silirdi. - Danışıram... Deyirəm bir ah çəkdim, alışdı su da yandı, siz yanmadınız! Danışıram. Qırx altıncı ilin dekabrının iyirmi üçündə, ölümündən bir az əvvəl sədr Mədəd oğlu Səmədə deyirdi: - "Əmilərin Ağ Əmirnən Boz Əmirin yaxşı oğulları qalıb. Təbrizdə, Əmir bazarının yanındakı mədrəsəmizdə bir yerdə oxumuşuq... Bir dəfə iyirminci ildə, Ənzəlidə, İran Kommunist firqəsinin 1 qurultayında görüşdük. Bir dəfə də iyirmi səkkizinci ildə Tehranda, o vaxtkı Azərbaycan Kommunist firqəsinin 2 gizli yığıncağında. Şeyx əmilərin kimi oğulları da etiqadlıdılar. Gümrahdılar. Çünki biz varıq bu tayda. Bizim başımıza bir iş gəlsə, sınmıyacaqlarmı? Partiyanın proqramından dönmüyəcəklərmi?!" Sədr Mədəd bu sözləri deyəndə əziz-ərköyün balasının gözü "atası - rəhbəri Stalinin" portretində idi, fikri Gülgəzlə Gülbənizin yanında! Dünyadan xəbərsizin xəbəri yoxdu ki, Çax-çux "kişmiş oyunu" ilə "Qızını Muğannaların gəlininə çevirib, özünü də bu ailəyə soxmaq niyyətinin baş tutmuyacağını başa düşüb, bacanağı Məhərrəm Abbasoviçə ismarıc göndərmişdi ki, "bu qohumluğa kömək eləsin", Məhərrəm Abbasoviç isə sədr Mədədə çatdırmışdı ki, Mədəd onun – Məhərrəmin səhvini təkrar eləməsin. Atan bu sirri də açdı sənə o kabinetdə. Sən eşitmədin. Bu faciə bax onda başlanıb, əmi. Əlin Gülgəzin əlində, dizin Gülbənizin dizlərində "İran-Rus" müqaviləsi nəticesindo parçalanmış Azorbaycanı birləşdirmək məqsədilə Nərimanov, "Hümmət" partiyasının adını dəyişdirib, bütöv "Kommunist" partiyası yaratmaq niyyətində idi." Ənzəlidəki qurultayda Rusların iştirakı birləşməyə mane olduğuna görə Nərimanovun ölümündon sonra məsləkdaşları o tayda gizlin yığıncaqlar keçirirdilər Yüklə 5,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|