İsa muğanna ideal
Yüklə 4,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
______________Milli Kitabxana_______________ Səməd sevincindən, lap axmaq-axmaq danışmaq da olsa, mütləq nə isə demək, danışmaq istəyirdi. - Yox, bu dəfə Məlhəm içəcəksən əmi, məlhəm! - Niyə axı? - Nə bilim, - Səməd başını azca yana əyib yumşaq, ağrılı, dərin gözlərlə əmisinə baxdı. - Bircə balanın könlü belə istəyir! "Bircə bala..." Bunu qardaşı oğlu özü dedi və bundan əminin gözlərinə əlavə işıq gəldi. Sarsıntılarla dolu, yanıqlı məhəbbət isığı Sultanın sifəti ilə birgə səsində də titrədi: - Bircə balama qurban olum... Tək gəlsin! İkimiz də Məlhəm içirik bu gün! Səməd ayağa qalxdı, adi stəkanlara həyat sarsrntılan ilə mənalanmış çaxır tökdü, stəkanın birini əmisinə verib, o birini özü götürdü. Bayaqdan gözü Stalinin portretinə sataşanda, fikri o ətrafda dolanırdı. - Sağlığım var, - dedi. - Məhv olsun Mirqəzəblər! Yaşasın, əbədi olsun "Bezobraziye"ni qamçılayan kişilər!.. Bunun barəsində atamdan da yaxşı-yaman eşitmişəm səndən də. Partiya məktəbində də bir sicilləmə nitq dedilər "şəxsiyyətinə pərəstişin" cəmiyyətə zərərləri haqqında. Açığı, beynimə girmədi, düz-əməlli dinləmədim də, bir Ucarlı yolaşımnan sivişdik çıxdıq zaldan, getdik içdik o möhtəşəm şəxsin sağlığına. Düzü, mən bağlıyam bütün sosializm, kommunizm korifeylərinə, əmi! Qara lent yaraşmır bu kişiyə. İcazə ver o lenti qopardım. Səməd portretin çərçivəsinə dörd xırda, iynəvari mıxla sancaqlanmış lenti asanlıqla ayırıb, ovcunda büküb-büküb pəncərədən o yana atdı. - İçək "xüsusi materiyadan biçilmiş"lərin sağlığına! O kişi boş- boşuna deməyib bu sözləri. Məgər əmim xüsusi materiyadan biçilməyib? Məgər atam xüsusi materiyadan biçilməmişdi? Babamı demirəm. Şeyx əmilərimi demirəm, bolşevik deyildilər onlar. Əmma bir yana baxanda, onlar da biz əqidəli deyildilərmi, əmi? Oğullarım nə üçün güllənin qabağına göndərirdi babam? Xeyrin şər üzərində qələbəsi naminə göndərmirdimi? Bəs əmilərim nə uğrunda qurban verdilər özlərini? Maxizmi tənqid eləyirəm mən, cünki xoşbəxtliyi bəşəriyyətin fövqündən gözləmirəm! Öz əlimnən yaratmaq istəyirəm öz səadətimi! Əmilərim də belə düşünmürdülərmi, əmi? Pəncərədən görünürdü ki, həyətdə, tut ağacının altında, ocağın qırağında Çürük Aşıq yəqin ki, yağışa düşüb nəmlənmiş qara cürəsinin döşünü alovun üstündə o yan-bu yana gəzdirə-gəzdirə, yaylıqla sürtürdü, ______________Milli Kitabxana_______________ kökləyirdi Səmədin lap uşaqlıqdan eşitdiyi ağır, dərin kədərli "Divani" havası çalırdı və asta-asta mızıldanırdı: "...Beş gözəlin vurğunuyam..." Hansı məclisdənsə Səmədin qulağında ötüb keçib getmişdi ki, "beş gözəl də rəmzdi; Aşıqlar Bağ Ata ilə dörd oğlunu nəzərdə tuta-tuta məclisi çox vaxt bu sözlərlə başlayırdılar. Səməd Çürüyün mızıltısını ötəri dinləyib, beyni qıjıltılı: - Əlbəttə, el atasız olmamalıdı. Yetim qalmamalıdı. Lap nə cür nöqsanları olsa da Stalin el atası deyildimi?! Mənim atam, Şeyx əmilərim el ataları deyildilərmi? Sən özün!.. - Bircə dəqiqə, bircə bala, bircə dəqiqə... Sözünü kəsmək istəmirəm. Əmma bircə dəqiqə... - Sultan stəkanı stolun küncünə qoyub, barmaqları titrəyə-titrəyə kitelin yaxasını açdı. Səməd narahat oldu: - Həyəcanlandırdım səni?! - Yox, yox... Kaş həmişə belə həyəcanlanaydım... - Sultan papiros yandırdı, ağır-ağır yeriyib, əlini portretin arxasına uzadıb, ordan kiçik formatlı bir şəkil çıxartdı. Sifəti avazımışdı. Dərin, uzun qırışlarla doğranmış hündür alnında narın tər işıldayırdı. - Dünya dəyişir, vulqar sosiologiyanın dövranı qurtarır, Bircə bala. Ömrümdə təsəvvürümə gətirməzdim ki, partiya məktəbinin müdavimləri belə açıq siyasi mübahisələr eləyə bilərlər. Deyəsən doğrudan da dəyişir dünya... O murdar, o Çax-çux hələ müharibədən qabaq hardasa görübmüş bu şəkli, xəbər veribmiş o birisi murdarlara- Gülənova, Persə, onlar da dübarə çatdırıbmışlar Mirqəzəbə ki, Əmirlilər şeyx qardaşlarının şəkillərini saxlayırlar evlərində. Guya namaz qılıram mən! Belə əcaib-əcaib böhtanlar içində keçib ömrüm, oğul!.. Dünən Bakıdan ifşa xəbəri eşidəndə bayram eləməliydim mən Mirqəzəbin ifşasını. Dünəndən burdadı bu içki. Sevinəmmədim, içəmmədim... Çoxdan bilirdik onun düşmənçiliyini. Əmma arxası elədi ki, açığı, ifşa olunduğuna indi heç kəs inanmırdı. Dünən sən qatarda olanda tutulub Mirqəzəb Mir Cəfər Bağırov! Həbs olunub. Sultan Əmirlinin qələbəsidi bu. Korifey-filan, öz yerində. Qələbə şərəfinə iç! - Yox, əmi! - Səmədin ürəyi sökülürdü. Həyəcanla, ehtirasla, stəkanını qaldırıb əmisinin stəkanına vurdu. - Korifeylərdən sağ qalmış Sultan Əmirlinin sağlığına! Ah-uf yaraşmır sənə, əmi. Mirqəzəb də rədd olsun, zülm də. Mətin Sultan Əmirlinin sağlığına içirəm! Qalib Sultan Əmirlinin sağlığına! ______________Milli Kitabxana_______________ Sultan dikəldi. Solğun, bozumtul üzünə pul-pul qızartı çıxdı. Gözləri gülürdü. - Xeyli vaxtdı eşitmirdim belə sözləri. Dağ götürdün çiynimdən!.. Gəl belə danışaq. Sən iç mətin əmi sağlığına, mən içim mətin qardaş- oğlu sağlığına! Mirqəzəbin bezobraziye sürüsü içində əmisinin qolundan tutan, əmisiynən çiyin- çiyinə addımlayan dirəkli oğul - arxa sağlığına!.. Səməd həyəcandan stəkanmı bir də stəkana vurdu. - Məndə az-çox yetkinlik varsa, o da sənin xidmətindi, əmi. Sənin şəxsiyyətinnən fəxr edirəm mən. Sənin uca şəxsiyyətinnən, ideallarınnan!.. Gözəl insanlığınnan!.. - Mən də sənnən fəxr edirəm, Bircə balam! Varisim! Hələ dərk eliyəmməzsən kimlərin, nəyin varisisən. Elmimiz batmır beyninə. Abıynan burda kobud rəftarın göstərir ki, hələ çox, çox uzaqsan Varislikdən. Ərraflı söhbətlərdən sonra Yer üzündə misli olmuyan bir xəzinə verəcəm sənə. "Süleyman peyğəmbərin xəzinəsi"ni! İçdilər.
Hər şey yaxşı gedirdi. Əlləzoğlu içəriyə qulaq verə-verə, pillələri lap pişik kimi səssiz qalxsa da, Sultan qeyri-adi həssaslıqla, qayınatasının gəlişini duyub qabağına getdi, zəhmli pıçıltı ilə: - Qayıt, qayıt! - deyib, sinidə yuxaya bükülü kababı ondan alıb, gətirib ortalığa qoydu. İlk addımı Sultan yolda atmışdı. İkinci addım - çətin, ağır addım burda -evdə yox, başqa şəraitdə atılmalı idi, Sultan Səmədlə tamam açıq danışmalı idi. O açılışmadan sonra, başı yanları qayınata da yaxın gələ bilərdi, bəlkə hətta Gülgəz də gözə dəyə bilərdi. Hələlik isə Sultan maksimum ehtiyatlı olmalı və addımı öz vaxtında atmalı idi. - Çox içmə hələ. Çesuyçalı "korifeylər"lə görüş təyin eləmişəm bu gecə, saat on ikiyə. Lap qısa söhbət olacaq. İstəyirəm sən də iştirak eləyəsən. Görəsən... Sultan sözünü tamamlaya bilmədi. Qapıda, nəhəng, qalanın üstündə iri qırmızı ulduz-toqqalı, qırmızı dəri kəmər, tərli at sifəti və nəhəng at gözləri parıldadı. - Nuş olsun! Axşamınız xeyir, yoldaş Əmirlilər! Gəldim ki, həm o qar? Düşməniniz Mərqəzəbin, axır ki, ağzıbirə salındığına görə təbrik eləyim sizi, həm də... aranızda nələr olub keçdiyinə baxmayaraq, bu cür istəkli ata-oğul təki, belə süfrə arxasında oturmağınıza görə təbrik eləyim, şadlığımı bildirim və... rüsxət olsa siznən bir az düzəldim bu əyri başımı. Yüklə 4,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|