Işmaqdansa

“Şennon-Uiver xətti
modeli” 
adlanır və kommunikativ məqsədin həyata vəsiqə al-
ması deməkdir.
Amerikalı riyaziyyatçı 
K.Şennon
v
ə onun həmvə-
t
əni 
U.Uiver
t
ərəfindən 1949-cu ildə iĢlənən kommunikasiya 
modeli bir müddət rəğbətlə qarĢılansa da, yeni heç nə təklif 
etm
ə-diyindən çox keçməmiĢ unuduldu. Xatırladaq ki, beĢpilləli
Şennon- Uiver modelıni
aĢağıdakı kimi təsvir etmək olar. 
Ġnformasiya mənbəyi, ötürücü, öturmə kanalı, qəbuledici və son
m
əqsəd. Bu model mənbələrdə

Şennon- Uiver modeli (xətti model) 
“xətti model” adlanır. Bir qayda olaraq idarəçilikdə Ģifahi yolla 
informasiyan
ın axını məqsədli Ģəkildə nizamlanma tələb edir. 
B
ü həm də insan psixologiyasının özəlliklərindən irəli gəlir. Artıq
çoxdan təsdiqlənmıĢdir ki, dinləyən tərəf daha çox informa-
siyan
ın əvvəli bə sonuna diqqətli olur. Aralıqdakı material, nə 
d
ərəcədə cəzbedici olsa belə, yaddaĢda o qədər də iz qoymur 
Psixoloqlar
ın son qənaəti bundan ibarətdir ki, hər hansı kommu-
nikasiya modelind
ə (müĢavirə, toplantı, görüĢ, söhbət və s.) 
aktual informasiyan
ı təqdın etməzdən əvvəl retrospektıv məlu-
matlar
ı xatırlatmaq daha məqsədəuyğundur. Belə hesab olunur 

---

37 
ki, insanlar 
əski informasiyaya daha çox etibar edirlər. QarĢı
t
ərəfin maksimum diqqətli olmasına hesablanan bu tipli stra-
tegiya elmi dair
ələrdə
“Fişxof effekti”
adland
ırırlar.Bu fikrin 
banisi 
əslində alman psixoloqu 
German Ebbinhauz
say
ılır. 
H
ələ XIX əsrin axırlarında o informasiyanın ötürülməsində 
s
özlərin düzülüĢünün mühüm rol oynadığinı müĢahidə etmiĢdi. 

---

38