Kbt я25 uot (059) Baş redaktor
Yüklə 56,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ə d ə b i y y a t
29 16 Mədəniyyət.Maarif.Təhsil 105 illiyi Cəbrayıl Hüseynov 1913-1974 YANV AR Hüseynov Cəbrayıl Muxtar oğlu 1913-cü il yanvar ayının 16-da Şəki şəhərində anadan olmuşdur. 3 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra, bir il Ucar rayonunun Mollakənd pambıqçı- lıq təsərrüfatında təlimatçı işləmişdir. Ağdam Kənd Təsərrüfatı texniku- munda təhsil almışdır. Təhsilini başa vurduqdan sonra 1930-cu ildə Kiro- vabaddakı (indiki Gəncə) Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna daxil olmuş, 1934-cü ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1934-1936-cı illərdə AKTİ-da assistent, AETKİ-da baş elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. Rəhbərliyin diqqətini cəlb etmiş, Ümumittifaq elmi-tədqiqat institutunun aspirantu- rasına göndərilmişdir. 1939-cu ildə aspiranturanı bitirmiş, namizədlik dissertasiyasını uğurla müdafiə edərək kənd təsərrüfatı elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. SSRİ EA- nın Azərbaycan filialının Rəyasət Heyətinin sərəncamına əsasən EA- nın Azərbaycan filialının Torpaq- şünaslıq bölməsinin baş elmi işçısı vəzifəsinə təyin edilmişdir. 1947-ci ildə “Neft emalı sənayesinin tullan- tılarında gübrələr alınması və onların Azərbaycan torpaqlarında effektivli- yi” mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək kənd təsərrüfatı elmlər dokto- ru elmi adını, 1948-ci ildə professor elmi rütbəsini almışdır. C.Hüseynov 1944-cü ildə SSRİ EA-nın Azərbaycan filialının Aqro- kimya institutunda elmi hissə üzrə direktor müavini vəzifəsinə, 1945- ci ildən isə Azərbaycan SSR EA-nın Torpaqşünaslıq və aqrokimya institu- tuna rəhbər təyin olunmuşdur. 1952- ci ilə dək burada çalışmışdır. 1952-ci il 26 aprel tarixində tutduğu vəzifədən çıxarılmış, bir müddət işsiz qaldıqdan sonra Azərbaycan EA-nın Əkinçilik İnstitutunun labaratoriyalarından birində baş elmi işçi vəzifəsində işləməyə başlamış, beləliklə də, elmi- tədqiqat fəaliyyətini davam etdirmiş- dir. Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Elmləri Akademiyasının vitse prezi- denti, daha sonra Azərbaycan EA-nın Kənd Təsərrüfatı elmləri şöbəsində akademik-katib vəzifəsinin icra- çısı təyin edilmişdir. 1960-cı ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir. C.Hüseynov 200 elmi əsərin, o cümlədən, 6 monoqrafiya və 12 müəlliflik şəhadətnaməsinin müəl- lifidir. Onun rəhbərliyi altında 50-dən artıq fəlsəfə doktoru, elmlər dokto- ru elm aləminə vəsiqə almışdır. O, çoxsaylı proseslərin və sənayedə tətbiq olunan ixtiraların müəllifidir. C.Ə.Hüseynov 1959-cu ildə Sumqa- yıt şəhərindən Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. Neft sənayesi tullantılarından üzvi gübrələrin alınması və kənd təsərrüfatında istifadə edilməsi üz- rə elmi işlərə görə 1950-ci ildə C.Hüseynov SSRİ Dövlət (Stalin) mükafatına , SSR-in “Əməkdar elm xadimi” fəxri adına layiq görülmüş- dür. 1943-1951-ci illərdə 2 dəfə “Şərəf nişanı” ordeni, 5 müxtəlif medallarla təltif edilmişdir. Akademik Cəbrayıl Hüseynov 1974-cü il dekabr ayının 14-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
30 Mədəniyyət.Maarif.Təhsil Mehdi Mehdizadə 1903-1984 YANV AR Mehdi Məhəmməd oğlu Mehdizadə 1903-cü il yanvar ayının 18-də Cəbrayıl rayonunun Daşkəsən kəndində anadan olmuşdur. 1919-cu ildə Daşkəsən kənd ibtidai məktəbini bitirmiş və Daşkəsən kənd qiraət komasının müdiri kimi əmək fəaliyyətinə başlamışdır. 1921-ci ildə 6 aylıq pedaqoji kur- su bitirərək I dərəcəli Daşkəsən kənd məktəbində müəllim işləməyə başla- mışdır. 1924-cü ildə isə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun fizika-riyaziyyat fakültəsinə qəbul olmuşdur. 1926-cı ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunu bitirmiş M.Mehdizadə Qaryagin (indi- ki Füzuli) şəhərində II dərəcəli məktəbə fizika və riyaziyyat müəllimi kimi göndərilmişdir. 1927-ci ildə Cəbrayıl qəza Xalq Maarif Şöbəsi yanında Me- todika bürosunun rəhbəri, 1930-cu ildə Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Komis- sarlığı İctimai Tərbiyə Baş İdarəsinin elmi katibi, daha sonra Xalq maarifi ko- missarının birinci müavini Ayna Sulta- novanın köməkçisi təyin edilən Mehdi Mehdizadə Azərbaycan Dövlət Elmi Tədqiqat Məktəblər İnstitutunun aspi- ranturasına daxil olmuşdur. Elə həmin vaxtdan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda elmi-pedaqoji fəaliyyətə başlamış, pedaqogika tarixinə, mü- asir təlim-tərbiyə məsələlərinə aid məqalələrlə dövri mətbuatda çıxış et- mişdir. 1956-cı ildə pedaqoji elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almış, 1967-ci ildə SSRİ Pedaqoji Elmlər Akademiya- sının həqiqi üzvü seçilmiş, 1952-1980- ci illərdə - 23 il Azərbaycan Respub- likasının Maarif naziri vəzifəsində çalışmışdır. Akademik Mehdi Meh- dizadənin “Azərbaycanda sovet
məktəbinin tarixinə dair xülasələr” (Azərbaycan və rus dillərində. Bakı, 1959; Moskva, 1962), “Azərbaycan xalq maarifi yeni yüksəlişdə” (Bakı, 1967), “Azərbaycan xalq maarifinin sürətli inkişafı” (Azərbaycan və rus dillərində, Bakı, 1980), “Ümumtəhsil məktəblərində təlim-tərbiyə prose- sinin yolları” (Bakı, 1982) kimi iri- həcmli monoqrafiyaları və yüzdən artıq məqaləsi Azərbaycan pedaqo- gika elminin inkişafında sanballı yer tutur. Azərbaycanın maarif sahəsində səmərəli və uğurlu xidmətlərinə görə 1959-cu ildə SSRİ maarif əlaçısı, 1960-cı ildə “Lenin”, 3 dəfə “Qırmızı Əmək Bayrağı” ordenləri (1966, 1971, 1976), böyüməkdə olan nəslin təlim- tərbiyəsinə görə 1973-cü ildə “Krups- kaya”, “Əmək veteranı” medaları, SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı (1980, 1981) ilə təltif edilmişdir. 1982-ci ildə Azərbaycan SSR-in “Əməkdar elm xadimi” fəxri adına layiq görülmüşdür. Mehdi Mehdizadə 1984-cü il may ayının 1-də Bakıda vəfat etmişdir. Bakı şəhərinin mərkəzi küçələ- rindən biri akademikin adını daşıyır.
Yüklə 56,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|