Kbt я25 uot (059) Baş redaktor

45

95

illiyi

Tarixdə bu gün

“Azərbaycan” jurnalının nəşri

1923

YANV

AR

Azərbaycan 

Yazıçılar 

Birliyi-

nin  nəzdində  fəaliyyət  göstərən 

“Azərbaycan” ədəbi-bədii jurnalının ilk 

sayı  Xalq  Maarifi  Komissarlığının  24 

oktyabr 1922-ci il tarixli kollegiya icla-

sının qərarı ilə 1923-cü il yanvar ayının 

28-də  “Maarif  və  mədəniyyət”  adı  ilə 

nəşrə başlamışdır. Jurnalın ilk redakto-

ru görkəmli ədib və maarif xadimi Tağı 

Şahbazi (Simurğ) təyin edilmişdir.

1926-cı  ildən  jurnala  əlavə  olaraq 

ayrıca buraxılmış “Ədəbi parçalar” adlı 

məcmuə dərc olunmağa başlanmışdır. 

“Azərbaycan”  jurnalı  ilk  illərdə 

ərəb,  30-cu  illərdə  latın,  sonralar  kiril 

və 90-cı illərin axırlarından yenidən la-

tın qrafikasında nəşr olunmuşdur. 

Respublikanın  ictimai-siyasi  və 

ədəbi-mədəni  həyatında  baş  verən 

hadisələrlə  əlaqədar  olaraq  jurnalın 

adı  6  dəfə  dəyişdirilmiş,  1923-1927-

ci  illərdə  “Maarif  və  mədəniyyət”, 

1928-1936  və  1946-1952-ci  illərdə 

“İnqilab  və  mədəniyyət”,  1936-1941-

ci  illərdə  “Revolyusiya  və  kultura”, 

1941-1946-cı  illərdə  “Vətən  uğrun-

da” və nəhayət 1953-cü ildən bu günə 

qədər  öz  məzmunu  və  qayəsinə  görə 

“Azərbaycan”  adı  altında  oxuculara 

təqdim edilmişdir. 

Jurnal  Azərbaycan  ədəbiyyatı  ilə 

bərabər başqa xalqların, xarici ölkə ya-

zıçılarının da əsərlərini təbliğ edir, klas-

sik yazıçılarımızın yaradıcılığına, folk-

lor nümunələrinə, tərcümə ədəbiyyatına 

geniş yer ayırırdı.

Məcmuənin  hər  bir  sayının  for-

malaşmasında,  dərc  ediləcək  materi-

alların  seçilməsində,  oxunub  redaktə 

edilməsində,  ümumiyyətlə,  jurnalın 

ərsəyə çatmasında ayrı-ayrı illərdə ona 

rəhbərlik etmiş baş redaktorların böyük 

əməyi  olmuşdur.  Müxtəlif  illərdə  jur-

nala Tağı Şahbazi, Cəlil Məmmədzadə, 

Ruhulla  Axundov,  Mustafa  Quliyev, 

Müseyib Şahbazov, Hacıbaba Nəzərli, 

Məmmədkazım Ələkbərli, Mirzə İbra-

himov, Məmməd Arif, Mehdi Hüseyn, 

Əbülhəsən  Ələkbərzadə,  Əli  Vəliyev, 

Əhməd Cəmil, Qılman Musayev, Cəlal 

Məmmədov,  İsmayıl  Şıxlı,  Əkrəm 

Əylisli, Cabir Novruz, Yusif Səmədoğlu 

kimi ziyalılar redaktorluq etmişlər. Ha-

zırda  jurnalın  baş  redaktoru  İntiqam 

Qasımzadədir.

“Azərbaycan” jurnalının ədəbi-bədii 

fəaliyyətinə  dövlətimiz  tərəfindən  xü-

susi diqqət və qayğı ilə yanaşılaraq 24 

noyabr  1997-ci  ildə  Azərbaycan  Res-

publikasının Prezidentinin Fərmanı ilə 

jurnalın dövlət büdcəsi vəsaiti hesabı-

na çap olunması qərara alınmışdır. 27 

yanvar  2003-cü  ildə  isə  Azərbaycan 

ədəbiyyatı  və  mədəniyyətinin  inki-

şafındakı  xidmətlərinə  görə  jurnalın 

əməkdaşları Azərbaycan Respublikası-

nın fəxri adları ilə təltif olunmuşlar.

2004-cü ildə Nizami adına Ədəbiyyat 

İnstitutu  tərəfindən  jurnalın  80  il-

lik  ədəbi-bədi  fəaliyyəti  araşdırılaraq 

“Azərbaycan”  –  80  (1923-2003)  adlı 

biblioqrafik göstərici nəşr olunmuşdur.

Hal-hazırda  “Azərbaycan”  jur-

nalı  “poeziya”,  “nəsr”,  “tənqid  və 

ədəbiyyatşünaslıq”, 

“publisistika” 

bölmələrində fəaliyyətini davam etdirir. 

Jurnal bu gün də Azərbaycan yazıçıları-

nın, şair və nasirlərinin, dramaturq, pub-

lisist,  tənqidçi  və  ədəbiyyatşünasların 

doğma ocağıdır.

28

11

30

Ə d ə b i y y a t

"Azərbaycan" - 80: 

(1923-2003): biblioq-

rafik göstərici /tərt.

ed. Ə.Əfəndiyev; elmi 

red. B.Nəbiyev; ixt. 

red. Z.Əliyeva; AMEA, 

Nizami adına Ədəbiyyat 

İnstitutu.- Bakı: Çinar-

Çap, 2004.- 544 s. 

İ n t e r n e t d ə

www.anl.az

www.az.wikipedia.org

www.azyb.net

www.mediateka.musigi-

dunya.az

---

46

FEVRAL

 

C.A. 

C. 

Ş. 

B.

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç. 

C.A. 

C. 

Ş. 

B. 

B.E. 

Ç.A. 

Ç.

 

 

 

1 

2 

3 

4 

5 

6 

7 

8 

9 

10 

11 

12 

13 

14 

15

 

16 

17 

18 

19 

20 

21 

22 

23 

24 

25 

26 

27 

28

 Gənclər Günü (02.02.1997)

• 

Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələri Günü 

• 

(14.02.1992)

Xocavənd rayonunun Qaradağlı 

• 

kəndinin işğalı günü (17.02.1992)

Bеynəlxalq Ana Dili Günü (21.02.1999)

• 

Xоcalı sоyqırımı günü (26.02.1992) 

• 

 Ulu öndər Heydər Əliyev hakimiyyətə gəldikdən sonra ölkə ki-

tabxanaları  məhv  olmaq  təhlükəsindən  qurtarmış,  özəlləşdirmə 

adı ilə kitabxana binalarının alınması prosesi başa çatmışdır. Hələ 

1995-ci  il  sentyabr  ayının  29-da  Heydər  Əliyev  tərəfindən  imza-

lanan  “Azərbaycan  Respublikasında  1995-1998-ci  illər  dövlət 

mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinin dövlət proqramının təsdiq edilməsi 

haqqında” fərmanın birinci bölməsində verilmiş özəlləşdirilməsi qa-

dağan edilən müəssisə və obyektlərin siyahısına kitabxanaların da 

daxil edilməsi onları özəlləşdirmək və binalarının əllərindən alın-

ması təhlükəsindən azad etmişdi. 1998-ci ildə bilavasitə ümummilli 

lider  Heydər  Əliyevin  tövsiyəsi  ilə  Nazirlər  Kabineti  “Azərbaycan 

Respublikasında  kitabxana  işinin  vəziyyəti  və  onu  yaxşılaşdırmaq 

tədbirləri haqqında” qərar qəbul etmişdi. Ulu Öndər Heydər Əliyev 

cənablarının mədəniyyətimizə, xüsusilə kitabxanalarımıza göstərdiyi 

diqqət və qayğının nəticəsi kimi 29 dekabr 1998-ci ildə Azərbaycan 

Respublikasının Milli Məclisi respublikamızın tarixində ilk dəfə ola-

raq “Kitabxana işi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanu-

nunu qəbul etmişdi.

21 yanvar-  

18 fevral

Dolça - nişanı 

havadır. Saturn 

və Uranın 

himayəsindədir. 

Günəşin Dolça 

bürcündən keçdiyi 

dövrdə doğulanlar 

xaraktercə 

emosional, 

təbiətcə həssas 

olurlar.

95 il

1923-2003

Heydər Əliyev

---