135
Teatr.Kino
70
illiyi
Ramiz Həsənoğlu
1946
APREL
Ramiz Həsənağa oğlu Mirzəyev
(Ramiz Həsənoğlu) 1946-cı il aprel
ayının 13-də İrəvan şəhərində anadan
olmuşdur. 1948-ci ildə ermənilərin
yenidən azğınlaşması və bölgədə sa-
bitliyin pozulması ilə əlaqədar 2 yaşlı
Ramiz valideynləri ilə birlikdə Gəncə
şəhərinə köçmüş, 1956-cı ildə isə Bakı-
ya gəlmişdir. 1965-ci ildə orta məktəbi
bitirib Azərbaycan Dövlət Teatr İnstitu-
tunun mədəni-maarif fakültəsinin qiya-
bi şöbəsinə qəbul olunmuşdur. 1966-cı
ildən Azərbaycan Dövlət Televiziya və
Radio Verilişləri Komitəsində rejissor
köməkçisi işləməyə başlamış, Ağaəli
Dadaşov, Rauf Kazımovski, Arif Ba-
bayev kimi görkəmli sənətkarlardan bu
sənətin sirlərini öyrənmişdir.
Yazıçı Anarın pyesləri əsasında
“Mən, sən, o və telefon”, “Dindirir əsr
bizi”, “Ötən ilin son gecəsi” teletama-
şalarını ekranlaşdırmış, bu dövrdə sənət
uğurları ilə yanaşı, təhsilini də davam
etdirmişdir. 1973-cü ildə müsabiqə yolu
ilə qəbul olunduğu Sankt-Peterburq
Dövlət Teatr Musiqi və Kinematoqra-
fiya Akademiyasını 1978-ci ildə uğurla
başa vurmuşdur.
Hamlet
Xanızadənin,
Həsən
Əblucun, Yaşar Nurinin rol aldıqla-
rı “Qatarda” televiziya tamaşasından
sonra populyarlıq qazanmışdır. Onun
quruluş verdiyi teletamaşalar sırasında
ən uğurlu alınanlardan biri də Hüseyn
Cavidin eyniadlı əsəri əsasında ekran-
laşdırdığı “Topal Teymur”dur. “Günah-
sız Abdulla” və ilk Azərbaycan telemü-
zikli “Ordan-burdan” ona daha geniş
şöhrət gətirmişdir. Məşhur, bənzərsiz
“Ac həriflər” televiziya tamaşası Ramiz
Həsənoğlunun yaradıcılığında mühüm
yer tutmuş, tamaşa “Humay” mükafatı-
na layiq görülmüşdür.
R.Həsənoğlu Musiqili Komediya
Teatrında “Məzəli əhvalat” və Milli
Akademik Dram Teatrında “Brüsseldən
məktublar” tamaşalarına quruluş ver-
miş, 200-dən artıq televiziya verilişi ha-
zırlamışdır.
Rüstəm İbrahimbəyovun ssenari-
si əsasında çəkdiyi “Ailə” bədii filmi
2000-ci ildə Moskvada keçirilən Avrasi-
ya festivalının baş mükafatına layiq gö-
rülmüşdür. 2007-ci ildə Anarın ssenarisi
əsasında “Cavid ömrü”, 2012-ci ildə isə
Mirzə Fətəli Axundzadənin 200 illik yu-
bileyi ilə əlaqədar “Sübhün səfiri” bədii,
tammetrajlı filmini çəkmişdir. 1993-cü
ildən bu günə kimi Azərbaycan televi-
ziyasında “Sabah” eksperimental yara-
dıcılıq emalatxanasına rəhbərlik edir.
Azərbaycan Kinematoqrafçılar Birliyi
İdarə Heyətinin və Azərbaycan Kinore-
jissorlar Gildiyası Bürosunun üzvüdür.
Azərbaycan televiziyası və radio-
sunun inkişafındakı xidmətlərinə görə
Mirzəyev Ramiz Həsənağa oğlu 1989-cu
ildə “Əməkdar incəsənət xadimi”, 4 no-
yabr 2006-cı il tarixində isə Azərbaycan
Respublikasının “Xalq artisti” fəxri ad-
larına layiq görülmüşdür.
Ə d ə b i y y a t
Bu sənət yolunda son bir döyüş
var /R.Həsənoğlu //Ədəbiyyat
qəzeti.- 2014.- 17 oktyabr.-
S.8-9.
Talıbzadə, A. Ustad və Ayna:
ruhun, çinarın, telefonun ekran
estetikası: bədii-publisistik
salnamə /A.Talıbzadə.- Bakı:
Çinar-Çap, 2004.- 289 s.
Əzizbəyli, R. Yubiley ərəfəsində
/R.Əzizbəyli //525-ci qəzet.-
2012.- 16 fevral.- S. 6.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.az.wikipedia.orq
www.adam.az
www.uzeyirbook.musigi-
dunya.az
13
Rejissor
136
Teatr.Kİno
100
illiyi
Nəsibə Zeynalova
1916-2004
APREL
Nəsibə Cahangir qızı Zeynalova
1916-cı il aprel ayının 20-də Azərbaycan
milli realist aktyor məktəbinin banisi
Cahangir Zeynalovun ailəsində Bakıda
anadan olmuşdur.
Bakıda orta məktəbi bitirdikdən son-
ra Bakı Teatr Texnikumuna daxil olmuş,
burada M.Haşımov, A.Gəraybəyli və
A.Tuqanovdan dərs almışdır.
1932-ci ildə Rza Təhmasibin dram
dərnəyinə üzv olmuş, 1934-cü ildə möv-
sümi (aprel ayından oktyabr ayına kimi)
fəaliyyət göstərən səyyar Kolxoz və
Sovxoz Teatrında aktrisa işləməyə baş-
lamışdır. 1941-ci ildə Azərbaycan Mu-
siqili Komediya Teatrına işə qəbul olun-
muşdur. Müharibə dövründə cəbhədə
və hospitallarda əsgərlər qarşısında ta-
maşalarla çıxış etmişdir. S.Rüstəmovun
“Beş manatlıq gəlin” tamaşasında Gül-
naz, A.Məşədibəyovun “Toy kimin-
dir?” tamaşasında Məsmə, F.Əmirovun
“Gözün aydın” tamaşasında Nargilə,
S.Ələsgərovun “Ulduz” tamaşasında
Züleyxa, V.Dolidzenin “Keto və Kote”
tamaşasında Kabato obrazları aktrisanı
tamaşaçılara sevdirmişdir.
XX əsrin 50-ci illərində aktrisanın
ifaçılıq qabiliyyəti daha da püxtələşmiş,
onun bu dövrdə yaratdığı səhnə obrazla-
rı Azərbaycan komediya teatrı tarixinə
iri hərflərlə yazılmışdır. T.Quliyevin
“Qızılaxtaranlar”
tamaşasında
Rəxşəndə, S.Rüstəmovun “Rəisin arva-
dı” tamaşasında Afərin, Ş.Miloravanın
“Tbilisi nəğməsi” tamaşasında Gesi-
ya, A.Rzayevin “Hacı Kərimin Aya
səyahəti” tamaşasında Kəblə Fatma,
S.Ələsgərovun “Həmşəxanım” tama-
şasında Həmşəxanım, “Sevindik qız
axtarır” tamaşasında Xeyransa kimi bir-
birindən maraqlı obrazlar yaratmışdır.
Rəqs, mahnı (yaxud reçitativ) və
hərəkətlərdən eyni epizodda, hətta
eyni məqamda yüksək peşəkarlıqla
istifadə etmiş, xalq yumorunun,
“Qaravəlli” oyun tamaşalarının, lətifə
söyləmələrinin estetik oyun-göstərmə
prinsiplərindən həssaslıqla bəhrələnmiş,
tipik xarakter yaratmağa üstünlük ver-
miş və bu istiqamətdə obrazın məzmun-
forma vəhdətini vacib şərt kimi
dəyərləndirmişdir.
Aktrisa “Ögey ana” (1959), “Bö-
yük dayaq” (1963), “Ulduz” (1964),
“Qanun naminə” (1969), “Bizim Cəbiş
müəllim” (1970) filmlərində müxtəlif
səpkili, yaddaqalan obrazlar yaratmış-
dır. Kinoda yaratdığı ən məşhur obrazı
1979-cu ildə “Qaynana” filmində oyna-
dığı Cənnət xala - qaynana obrazıdır.
Teatr və kino sənətinin inkişafında-
kı xidmətlərinə görə 24 may 1960-cı il
tarixində “Azərbaycan Respublikasının
Əməkdar artisti”, 1967-ci ildə isə “Xalq
artisti” fəxri adlarına layiq görülmüşdür.
“Hicran” tamaşasındakı Qızbacı roluna
görə Azərbaycan Dövlət mükafatı lau-
reatı olmuşdur.
1974-cü ildə haqqında “Aktrisanın
təbəssümü” televiziya filmi çəkilmişdir.
1961-1987-ci illərdə Xalq deputatı se-
çilmişdir.
1997-ci ildə “Şöhrət” ordeni və bir
sıra medallarla təltif edilmişdir. 2000-ci
ildə Moskvada onun adına Gənclər Te-
atrı açılmışdır.
Nəsibə xanım Zeynalova 2004-cü il
mart ayının 10-da Bakıda vəfat etmiş,
Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.
2005-ci ildə “Qrand” Müstəqil Mil-
li İctimai mükafata layiq görülmüşdür.
Adını daşıyan tanker mövcuddur.
Ə d ə b i y y a t
İsmayılova, A. Nəsibə Zey-
nalova /A.İsmayılova.- Bakı,
1966.- 79 s.
Rəhmanzadə, F. Nəsibə Zey-
nalova /F.Rəhmanzadə.- Bakı:
İşıq, 1978.- 34.
Əhmədov, S. Nəsibə Zeynalova
/S.Əhmədov //Azərbaycan
tarixindən yüz şəxsiyyət.- Bakı,
2006.- S.256-257.
Rəhimli, İ. Nəsibə Zeynalova
/İ.Rəhimli //Azərbaycan teatr
tarixi.- Bakı, 2005.- S.669-
673.
Süleymanova, A. Milli kome-
diyamızın klassiki: Nəsibə
Zeynalova //Kaspi.-
2014.- 18 aprel.- S. 11.
Zümrüd. Sənət məktəbini
yaradan aktrisa /Zümrüd //
Səs.- 2012.- 10 mart.- S. 12.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.az.wikipedia.orq
www.adam.az
20
Aktrisa