Åkcp{ig-fcghycß

 
15 
bizə  nisbə tə n necə  olacaqdır? Amma pə rhizkar möminlə rin hamısı bilirdilə r ki, Əli (ə leyhissalam) Peyğ ə mbə rin buyurduğ u kimi 
“Əli (ə leyhissalam) haqq ilə , haqq isə  Əli ilə dir.” 
Bu vaxt möminlə r ağ ası Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) minbə rə  qalxdı.
21
 Allaha hə md və  sə na etdikdə n sonra belə  buyurdu: 
“Nə  deyirə msə , dediyim sözün üstündə  də  varam və  ş ə xsə n özüm onun icrasına zaminə m. Belə  deyildir ki, söz deyə m, lakin 
ə
mə l etmə yə m, ötüb keçə nlə rin pozğ un rə ftarı, elə cə  də  pis ə mə llə rinin cə zasından, nə sihə t və  ibrə t götürə nlə ri və  
Allaha etdiklə ri ibadə t onları yersiz rə ftarlardan qoruyar.” 
İ mam  Əli  (ə leyhissalam)  öz  söhbə tində   keçmiş lə rin  rə ftar  və   getdiklə ri  yola  qırmızı  xə tt  çə kib  yığ ış anlara  o  yollara 
yuvarlanmamalarını nə sihə t etdi. Hə zrə t qə tiyyə tlə  elan etdi ki; “mə n ə mə l sahibiyə m, nə inki söz.” Daha sonra Hə zrə t belə  
buyurdu: 
“And olsun Allah sarıdan haqq mə bus edilmiş  İ slam Peyğ ə mbə rinə ! Sizlə r bundan sonra müxtə lif çə tinliklə  üzlə ş ib imtahan 
olacaqsınız. Qazan daxilində ki, qaynar xörə k kimi qaynayaraq alt-üst olacaqsınız. Belə  ki, yuxarıdakılar aş ağ ıda və  aş ağ ıdakı adamlar isə  
yuxarıda qə rar tutacaqlar. O, adamlar ki, doğ rudan da İ slam inkiş afına tə kan verib iş  baş ına gə lə cə klə r. “Hiylə  və  fırıldaqla iş  
baş ına gə lə nlə r geri qaytarılacaqdır.” Daha sonra buyurdu: “Camaat üç hissə yə  bölünübdür:  
1-Sür”ə tlə  haqqa tə rə f irə lilə yə nlə r; onlar nicat tapacaqlar. 
2-Ağ ır-ağ ır haqqa tə rə f irə lilə yə nlə r; o adamlar üçün də  nicat ümidi var. 
3-”Haqq yolunda tə qsir və  sə hlə nkarlıq göstə rə nlə r; onlar cə hə nnə m odunda yanacaqlar. 
“Sağ a və  sola meyl göstə rmə k itirmə k (zə lalə t) demə kdir. Amma düz yalnız orta yoldur ki, Quran və  sünnə t bu yola sifariş  edir.”  
Belə liklə , rə hbə rlikdə  Hə zrə tin tutduğ u haqq yolu tapıb və  bildilə r ki, bu yol Quran və  sünnə t ə sasındadır, belə  ki, bu yolda 
qohumbazlıq, tanış lıq, yoldaş lıq və  dostluq iş ə  gə lmir. Əksinə  iş lə r ə dalə t üzrə  planlaş dırılmış dı. 
 
 
DOQQUZUNCU HEKAYƏT 
 
                                                 
21
Bu gün 35-ci hicri ilinin 25 zilhə ccə  və  cümə  günü idi. Bə zi rə vayə tlə rdə  isə  Novruz bayramı gününə  tə sadüf etdiyi qeyd olunur. 

---

 
16 
ƏŞ ”ƏS İ MAMIN NƏZƏRİ NDƏ 
Kendə  qə bilə sində n olan Əş ”ə s ibni Qeys İ mam Əli (ə leyhissalam)-ın xilafə ti zamanında münafiq baş çılarından hesab olunurdu. 
Bundan  ə lavə   Peyğ ə mbə r  ə shabından  sayılan  Abdullah  ibni  Übə yy  ibni  Sülum  da  Hə zrə tin  zamanında  münafiq  də stə si 
baş çılarından sayılırdı. Belə  ki, bu barə də  ibni Əbil Hə did belə  yazır: 
“Əli (ə leyhissalam)-ın xilafə ti zamanı qarş ıya çıxan uğ ursuzluqlar və  baş  verə n bütün pozğ unluqların ə sas banisi Əş ”ə s idi.” 
Əş ”ə s Əbu Bə krin xilafə ti vaxtı kafir Bə ni Və li”ə  qrupuna qoş ularaq dində n çıxıb mürtə dd olmuş du. 
Bir müddə t sonra Əş ”ə s atasının intiqamını almaq üçün mübarizə yə  qalxdığ ı vaxt müsə lmanlara ə sir düş dü.  
Bir gün Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) Kufə  mə scidində  minbə r baş ında xütbə  söylə diyi vaxt birdə n moizə nin ortasında Əş ”ə s 
ibni Qeys İ mama qarş ı etiraz etdi. Bu da o zaman idi ki, Hə zrə t (Hə kə meyn)-də n (“Nə hcül-bə lağ ə ”də  16 da gə lmiş  121-ci 
xütbə ni)  danış ırdı.  Bu  xütbə yə   ə sasə n  hə tta,  Əli  (ə leyhissalam)öz  ordusundan  o  qə də r  narazı  idi  ki,  onlara  xitab  olaraq  belə  
buyurmuş du: 
“Sizin kömə kliyinizlə  xə stə liklə rin də rmanına baş lamaq istə yirə m ki, özünüz hazırda mə nim də rd və  xə stə liyimsiniz.” 
Hal-hazırda mə n tikanı tikan ilə  tə mizlə yə nə  bə nzə yirə m. 
Nə   isə   qayıdaq,  etirazın  mövzusu  mə sə lə sinə .  Hə zrə t  Əli  (ə leyhissalam)  Kufə də   minbə r  baş ında  Hə kə miyyə tdə n 
söhbə t etdiyi vaxt bir kiş i yerində n qalxıb Hə zrə tin sözlə rinə  etiraz edə rə k dedi: Əvvə lcə  sə n bizə  hə kə miyyə ti qə bul 
etmə yimizi tapş ırdın ki, sonra onu qə bul etmə mə yimizə  ə mr etdin. İ ndi bilmirik bu ə mr və  nə hyin hansı biri daha mə qsə də  
uyğ un idi. Bu zaman Əli (ə leyhissalam) ə linin birini o birisinə  vurub buyurdu: 
“Bu  rə hbə rinin  fə rmanını  rə dd  edə nin  cə zasıdır,  beyə t  pozub  müxaliflə rə   qoş uldu.  Bundan  ə lavə   öz  rə hbə rinin  də  
müxaliflə rin ardınca düş mə sini istə yib onu bu iş ə  mə cbur etdi.” 
Hə min mə clisdə  iş tirak  edə n Əş ”ə s İ mamın bu sözdə n  mə qsə dini aş ağ ıdakı  tə rzdə  yozmuş du: Yə ni bu mə nim 
cə zamdır ki, ehtiyatı ə ldə n verib hə kə miyyə nin hökmünü qə bul etdim. 
Buna görə  də  o İ mamın sözünə  etiraz edib dedi: “Bu söz sə nin öz ziyanınadır, nə inki xeyrinə .” 
Halbuki, bu söhbə tdə  Əli (ə leyhissalam)-ın mə qsə di öz ə shabı idi. Əş ”ə sin etirazı inad üzündə n olduğ unu üçün Hə zrə t Əli 
(ə leyhissalam) ona tutarlı bir cavab verib buyurdu: 
Sə n nə  bilirsə n hansı iş im xeyrim ya hansı ziyanımadır? Allahın lə ”nə ti və  nifrin edə nlə rin nifrini, sə nə  olsun, ey Əblə h oğ lu 
ə
blə h! Ey münafiq oğ lu münafiq, sə n kafir olduğ un zaman ikinci də fə  “Müsə lman halında ə sir düş müsə n, hə tta qə bilə n və  mal 
dövlə tin belə  sə ni bu iki ə sarə tdə n azad edə  bilmə di. Əli (ə leyhissalam)-ın söylə diyi cavabdan mə qsə d camaatı Əş ”ə sin pis 
sabiqə si (keçmiş i) və  napak hə yatı ilə  agah etmə k idi. Qoy camaat bilsin ki, Əş ”ə sin etirazı xeyirxahlıq üzündə n deyil, ə ksinə  
rə yasə t tə lə blik və  özünü göstə rmə klikdə n ötrü idi. 

---

 
17 
Atalar demiş kə n Kuzə də n süzülə r ki, onda o ş ey olmuş  olsun. 
 
 
ONUNCU HEKAYƏT 
 
Cİ HADA QARŞ I OLAN SÜSTLÜYÜN TƏNQİ Dİ  
Möminlə r  ağ ası  Hə zrə t  Əli  (ə leyhissalam)  xilafə tə   keçdikdə n  sonra  bütün  müsə lmanlar  onun  ardınca  getmə kdə nsə  
rə yasə ttə lə blik və  nə fsani istə klə r müə yyə n qurupların o Hə zrə tlə  müxalifə tə  qalxmalarına sə bə b oldu. İ lk növbə də  
Əli (ə leyhissalam)-a qarş ı barış maz müxalifə tin binasını qoyan ilk ş ə xs Müaviyə t ibni Əbu Süfyan idi. Müaviyə  Osman tə rə fində n 
Ş am  ş ə hə rinin  valisi  tə yin  olunmuş du.  Müaviyə   Osmanın  ölümündə n  sonra  Ş am  ş ə hə rini  öz  hökumə tinin  mə rkə zi  kimi 
adlandırmış dı. Bu zaman o mə l”un ə traf kə nd və  ş ə hə rlə rə  İ slam ş ə hə rlə rini Əli (ə leyhissalam)-ın hakimiyyə ti altından 
çıxararaq öz bayrağ ı altında birlə ş dirmə kdə n ötrü qoş un çə kdi. Müaviyə nin daş  ürə kli və  qan içə n nümayə ndə lə rində n biri 
olan Bosr ibni Ərtat adlı ş ə xs o mə l”unun ə mri ilə  qoş un komandiri kimi vilayə t və  ş ə hə rlə rə  gedir, müxtə lif cinayə tlə r 
törə dib qan tökmə klə  ş ə hə rlə ri zor gücünə  zalım Müaviyə nin hökumə ti cə rgə sinə  dartırdı. Bu vaxt o Yə mə nə  gə lə rə k 
Əli (ə leyhissalam)-ın iki qoş un baş çısını Übeydullah ibni Abbas və  Sə id ibni Nə mra nı mə ğ lub edib Yə mə ni onların komandanlığ ı 
altından çıxartdı. Bosr ibni Ərtatın rə himsizliyi o qə də r idi ki, qə lə bə sində n sonra Übeydullah ibni Abbasın evinə  tə cavüz edə rə k 
onun iki uş ağ ının baş ını kə smiş di. 
Uş aqların anasının ürə k yandırıcı ş erlə ri tarixdə  ə ks olunubdur. 
Müaviyə nin müxtə lif İ slam ş ə hə r və  kə ndlə rində  törə tdiyi zülmlə rin xə bə ri İ mam Əli (ə leyhissalam)-a çatdırılırdı. Bu 
zaman Übeydullah ibni Abbas və  Sə id ibni Nə mran Əli (ə leyhissalam)-ın hüzuruna gə lə rə k Müaviyə nin muzdur qoş unlarının törə tdiyi 
kütlə vi qırğ ın cə rə yanlarını o Hə zrə t üçün ş ə rh verib öz mə ğ lubiyyə tlə rini ona bildirdilə r. 
Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) cihad qoş unlarının cihadda göstə rdiyi süstlükdə n çox narahat olmuş du. Mə hz elə  buna görə  də  o, 
camaatın hüzurunda minbə rə  çıxıb aş ağ ıdakı sözlə ri bə yan etdi: 
“Ey camaat! Kufə də n baş qa ayrı bir yer mə nim hökumə timdə  deyil!! Və  ey Kufə , ə gə r sə ndə n də  düş mə n hə mlə lə ri 
qarş ısında qala çıxmayacaqsa olmamağ ını arzulayıram ə gə r belə dirsə  üzün qaralsın ey Kufə !” 
Sonra camaatı Yə mə nin Müaviyə  cə lladları tə rə fində n iş ğ al olunması xə bə rində n hali edib rə hmsiz və  qaniçə n cani Bosr 
ibni Ərtatın cinayə tlə rini bir-bir onlar üçün sadaladı və  buyurdu:  
“Düş mə nlə r  öz  ə yri  planlarında  bir-birlə ri  ilə   möhkə m  ittihadda  sizlə r  isə   haqq  yolunda  bir-birinizdə n  pə rakə ndə   və  
ayrısınız.” 

---