Åkcp{ig-fcghycß

 
18 
Bu və ziyə tlə  düş mə nin sizə  qalib gə lə cə yinə  ə min olun. Əli (ə leyhissalam) bu qə m  və  müsibə tdə n qə zə bli idi. 
Hə zrə tin qə lbi qan ağ layırdı, çox kə də rli olduğ undan odur ki, dedi: 
“İ lahi bu süst və  yaramaz ünsürlə rin yerinə  mə nə  gözə l insanlar inayə t elə . Mə nim öz yerimə  nalayiq və  zülmkar bir ş ə xsi 
onlara müsə llə t elə .” 
Bu zaman də rdli ürə k və  dağ lı qə lb ilə  buyurdu: “And olsun Allaha, sizin yerinizə  bə ni Fars ibni Qə nə m qə bilə sində n min 
atlının  (ş ücaə tli  və   dilavə r)  olmasını  istə rdim  ki,  dağ ınıq  bulud  tə ki  sür”ə tlə   və   sə birsizliklə   düş mə nə   sarı  hücum 
edə ydilə r.” 
Belə liklə , o Hə zrə t öz nifrə tini laqeyd və  süst insanlara niş an verə rə k müsə lmanları və  ə shabını qiyamə t gününə  kimi Allah 
və  ə dalə t yolunda düş mə nlə r ilə  amansız mübarizə  və  müharibə yə  də və t etdi.  
Mə daini yazır: 
Hə zrə t  Əli  (ə leyhissalam)  Bosr  ibni  Ərtata  qarş ı  çox  qə zə bli  olduğ undan  onu  belə   qarğ ış ladı.  “İ lahi  Bosr  dinini  dünyaya 
sataraq din və  ə hkamının hörmə tini aradan aparıb. O, fasiq və  mücrim Müaviyə yə  itaə t etmə yi sə nə  itaə t etmə kdə n daha üstün 
sanıb. İ lahi! Onun ağ lını ə lində n almamış  öldürmə ! Heç vaxt öz rə hmə tini onun halına ş amil etmə , İ lahi Bosra və  Müaviyə yə  
və  s... lə ”nə t edə rə k qə zə b və  qə hrini onlara göstə r.” 
Bu  qarğ ış dan  sonra  çox  da  ömr  sürmə yə n  Bosr  hə yatının  sonuna  yaxın  də li  olmuş du.  Belə   ki,  hə miş ə   hə zyan  söylə yib 
çığ ırardı ki, qılınc verin öldürüm. Ətrafında olanlar ona ə l ağ acından düzə ldilmiş  bir ş ə mş ir verə rə k içi hava ilə  doldurulmuş  bir 
tuluğ u  da  ixtiyarında  qoyurdular.  Bosr  da  o  qılıncla  tuluğ a  huş suz  olana  kimi  döyə rdi  və   bu  və ziyyə t  o  mə l”unun  ölümünə   kimi 
belə cə  davam etmiş di. 
Oxuduğ unuz hekayə  bizlə rə  örnə k ola bilə cə k digə r bir də rs idi.  
 
 
 
ON Bİ Rİ NCİ  HEKAYƏT 
 
Dİ Nİ Nİ  DÜNYAYA SATAN 
Tarixdə  Əmr As dinini satıb danan fırıldaqçı kimi mə ş hurdu.  
O  vaxt  Hə zrə t  Əli  (ə leyhissalam)  Kufə də n  Ş ama  Müaviyə yə   mə ktub  yazaraq  onu  beyə tə   də və t  etdi.  Müaviyə   Əli 
(ə leyhissalam)-ın bu də və tində n çox sarsılmış dı ona görə  ki, Əli (ə leyhissalam)-ın bayrağ ı altına girmə yə  razı deyildi. O, bu Haqda 
qardaş ı Übə t ibni Əbi Süfyana müraciə t etdikdə  ondan; “Bu barə də  gə rə k köhnə  siyasə tçi Əmr Asdan kömə k olaraq cavabını 
eş itdi. O elə  bir adamdır ki, dinin müqabilində  dünyanın qiymə tini ona versə n, öz dinini satar.” 

---

 
19 
Müaviyə  Əmr Asa mə ktub yazaraq onu Ş ama də və t etdi. Nə ticə də  Əmr As onun də və tini qə bul edib Ş ama gə ldi. Ş amda 
Müaviyə  ilə  onun aş ağ ıdakı mə zmunda bir dialoqu olmuş du: 
Müaviyə : Sə ni müsə lmanlar arasında ixtilaf salıb fitnə -fə sad törə də n bir adamın müharibə sinə  göndə rmə k istə yirə m, vaxtilə  
Osmanı da hə min ş ə xs öldürüb. 
Əmr As: O kimdir? 
Müaviyə : Əli! 
Əmr As: And olsun Allaha, onda olan fə zilə tlə rdə n sə ndə  bir də nə  də  olsun yoxdur, sə n ona tay olacaq bir adam deyilsə n. O, 
hə r bir ş eydə n, hə tta elm, hicrə t cihad Peyğ ə mbə rlə  yoldaş lıq və  tə qvada sə ndə n qat-qat üstündür. And olsun Allaha ki, o, 
müharibə də  elə  bir üstünlüyə  malikdir ki, heç kə sdə  onunla vuruş maq qüdrə ti yoxdur. Hə r halda ə gə r mə n istə sə m ki, Allahın 
nemə tlə rində n üz döndə rib Əli (ə leyhissalam) kimi bir ş ə sxiyyə tlə  müharibə yə  qalxam, mə nə  nə  verə rsə n? 
Müaviyə : Hə r nə  istə sə n verə rə m. 
Əmr As: Mə n Misrin hökumə tini istə yirə m. 
Müaviyə : Sə nin mə nə  dünyaya görə  qovuş mağ ını istə mirə m. 
Əmr As- “Bu sözlə ri kə nara qoy” dedi. Belə liklə  dinini dünyaya satan Əmr As Müaviyə nin yaxın hə mkarı və  fırıldaqçı müş aviri 
oldu.  Bu  xə bə r  İ mam  Əli  (ə leyhissalam)-a  çatdıqda  xalqı  bu  ikiüzlü  və   dinlə rini  danan  xainlə rə   qarş ı  cihada  də və t  edə rə k 
buyrudu: 
“Əmr  As  Müaviyə   ilə ,  yalnız  bu  iş in  müqabilində   ə və z  almağ ı  ş ə rt  etdikdə n  sonra  beyə t  etdi.  Bu  sövdə lə ş mə də  
“satıcının” ə li heç nə  udmadı və  alıcının arzusu rüsvayçılığ a çə kdi. İ ndi ki belə dir, özünüzü onlarla müharibə  aparmaq üçün döyüş  
tə chizatını hazırlayın.” 
 
ON İ Kİ NCİ  HEKAYƏT 
Cİ HAD MÜRACİ ƏTİ  
Müaviyə  öz çirkin hiylə , fırıldaq və  aldatmaları sayə sində  Siffeyn müharibə sinin çə tinliklə rini yox etdi. Siffeyn müharibə sində n 
sonra öz iş ğ alçılıq, elə cə  də  hakimiyyə tdə  qalmaq arzusunu davam etdirdi. Ənbar Kufə  ilə  Ş am arasında yerlə ş ə n bir ş ə hə r 
idi ki, Hə zrə t Əli (ə leyhissalam) ə n yaxın kömə kçilə rində n  biri olan Hə ssan ibni Hə ssan  Bə krini Hə min ş ə hə rin baş çısı 
tə yin etmiş di. O yerlə r Əli (ə leyhissalam)-ın hökumə ti altında idi. 
Müaviyə   qoş un  baş çılarından  biri  olan  Süfyan  ibni  Ovfe  Camedini  çağ ırıb  dedi:  “Sə ni  böyük,  kifayə t  qə də r  tə chizatla  tə min 
olunmuş  bir qoş unla Fə rata tə rə f göndə rirə m.  

---

 
20 
Hey”ə t vilayə tinə  yetiş diyin vaxt orada baş qa bir qoş unla üzlə ş ə cə ksə n, ona hə mlə  et. Əgə r qoş un görmə sə n Ənbar 
ş ə hə rinə   sarı  olan  hə rə kə tini  davam  etdir.  Ş ə hə rə   yetdikdə   ora  hücum  et,  ə gə r  Ənbar  ş ə hə rində   də   qoş un 
görmə sə n Mə dainə  sarı hə mlə  et. 
Oranı qarə t etdikə n sonra Ş ama, qayıt Kufə yə  hucumdan çə kin və  bil ki, ə gə r Mə dain və  Ənbara hə mlə  etmiş  olsan, elə  
yə qin et guya Kufə nin özünə  hücum etmisə n. Elə cə  də  unutma ki, bu hücum Kufə  camaatının qə lbinə  qorxu və  hə yə can salıb 
bizim dost və  havadarlarımızı xoş hal edə cə kdir. Bu sə fə rdə  hökumə timizi qə bul etmə yə n hə r kimsə  ilə  rastlaş dın onu, yol 
üstündə ki kə ndlə rin hamısını viran qoy, ə halinin mallarını qarə t et ki, camaatın malını qarə t etmə k özlə rini öldrümə k kimidir.” 
Süfyan deyir: 
Müaviyə  öz ordusuna mə nə  itaə t etmə yi tapş ırdı. Mə n də  6 min nə fə rdə n ibarə t qoş unla Fə rat çayına sarı hə rə kə t 
edə rə k oradan Hiytə  yə  yollandım Hiytə  və  ə traf mə ntə qə lə rin camaatı biz ora çatmamış dan ə vvə l qaçmış dı. 
Biz Ənbar ş ə hə rini tutmaq üçün ona sarı irə lilə yə rə k ş ə hə rə  hücum etdik. 
 Bir neçə  cavanı ə sir tutub onlardan Ənbar ş ə hə rinin cə miyyə tinin sayını soruş duq. Onlar da ş ş ə hə r ə hlində n yüz nə fə r 
silahlı Kufə yə  tə rə f yollanıb 200 nə fə r isə  ş ə hə rdə  qalıblar.”-dedilə r. Mə n öz qoş unumu bir neçə  hissə yə  ayıraraq Ənbar 
ş ə hə rinə  yola saldım. 
Yerdə  qalan qoş un hissə si isə  Əli (ə leyhissalam)-ın ordusu ilə  küçə  və  meydanlarda vuruş araq döyüş ü davam etdirirdilə r. 
Ş ə hə r  baş çısını  tə qribə n  otuz  nə fə rə   yaxın  silahlının  müqavimə t  göstə rdiklə ri  bir  halda  qə tlə   yetirdilə r.  Qalanı  isə  
dağ ılıb pə rakə ndə  düş dülə r. Belə liklə  ş ə hə ri ə limizə  keçirtdik. 
Hə san ibni Hə san Bə kri Əli (ə leyhissalam)-ın Ənbar ş ə hə rində ki fə rmandarı otuz nə fə r silahlı də stə  ilə  düş mə nə  
qarş ı müqavimə t göstə rə rə k ş ə hadə t ş ə rbə tini içdilə r. 
Hə bib ibni Əfif yazır: Baş çımız (Hə san) atdan yıxıldığ ı vaxt bu ayə ni oxuyurdu: 
“Möminlə r arasında Allahla bağ ladıqları ə hdin üstündə  sə daqə tlə  duran kiş ilə r vardır ki, onlar ə hdlə rini sona kimi çatdırdılar 
(və  Allah yolunda ş ə hadə tə  yetiş dilə r) bə zisi isə  gözlə yə rə k heç vaxt öz ə hd və  peymanlarında də yiş iklik və  dönüklük 
göstə rmə miş lə r!.” 
Daha sonra davam edib dedi: Haqq yolda ölmə yə  hazır olmayanlar müharibə də  iş tirak etmə sinlə r. Allah camalını arzu edə nlə r isə  
qalıb bizimlə  çiyin-çiyinə  döyüş ə  bilə rlə r.  
Belə liklə , otuz nə fə r ş ə hadə t- tə lə b qalıb döyüş ü davam etdirə rə k ş ə hid oldu. 
Bu  acınacaqlı  xə bə r  İ mam  Əli  (ə leyhissalam)-a  çatdıqda  Kufə   mə scidində   minbə rə   çıxıb  Hə ssan  İ bni  Hə ssan  və  
yoldaş larının ş ə hadə t xə bə rini elan edə rə k belə  buyurdu: “Qardaş ınız Hə ssan Bə kri Allah vüsalını seçdi. Dünyanın mal-dövlə ti 
onu aldatmadı. Elə  bu də qiqə cə  düş mə nə  qarş ı qalxıb onların hücumunun qabağ ını alın.”  Mə rhum Ş eyx Sə duqun və  s...-nin 
yazdığ ına ə sasə n Hə ssan və  onun yoldaş larının ş ə hadə ti, elə cə  də  Ənbar ş ə hə rinin Müaviyə  qoş unları tə rə fində n 

---