|
Kent davlat pedagogika universiteti
|
səhifə | 53/61 | tarix | 05.05.2023 | ölçüsü | 406,74 Kb. | | #108701 |
| Kent davlat pedagogika universitetiTabaqalashtirish (lot. “diferentia” – “farqlanish”, “darajalanish”) – butunning turli bosqich yoki darajalarga ajratilishi. Davrlashtirish (yunon. “peridos” – “doira bOylab aylanish”) – muayyan hodisaning qandaydir yakunlangan jarayonni qamrab olgan vaqt birliklariga ajratilishiKreativ jihatdan rivojlanishda har bir shaxs hayotida davr va bosqich muhim ahamiyat kasb etadi.
Kreativlikning rivojlanish davri – ma‟lum kreativlik sifatlarining rivojlanish yakuniga etgan qandaydir vaqt birligi. Kreativlikning rivojlanish bosqichi – muayyan kreativlik sifatlarining rivojlanganlik darajasi
Shunga ko’ra ma‟lum davr va bosqichlarda pedagoglarda ham kreativlik sifatlari ijodiy faoliyat malakalari rivojlanadi. Kreativ tafakkurga ega b o’lajak pedagoglar: boshqa bo’lajak pedagoglarning xayoliga kelmagan g’oyalarni bildiradi; o’zlarini ifoda etishning o’ziga xos uslubini tanlaydi; ba‟zan mavzu aloqasi yo’q yoki g’ayrioddiy savollar beradi; echimi ochiq qolgan vazifalardan zavqlanadi;
g’oyalarni aniq dalillar asosida muhokama qilishni afzal ko’radi; muammoning echimini topishda noan‟anaviy yondashuvni tanlaydi.
Shaxsga xos kreativlik sifatlari quyidagilar sanaladi:
Ijodiy yo’nalganlik;
Mantiqiy fikrlash qobiliyati;
Eruditsiya (bilag’onlik);
Boy tasavvurga egalik;
Ijodiy ta‟sirchanlik va tashabbuskorlik;
O’z ijodkorligini to’la-to’kis namoyish etish;
Refleksiya qobiliyati;
Hissiyotga boylik;
Tavakkal qila olish qobiliyati;
Tafakkur tezligiga egalik;
Ichki sezgining rivojlanganligi;
O’ziga xos (orginal) g’oyalarni ilgari sura olish qobiliyati;
Innovatsion qobiliyatga egalik;
Yuksak badiiy qadriyatlarga egalik;
Mavjud tajriba va bilimlar asosida yangi qarorlarni qabul qilish malakasi. Pedagoglar kreativlik sifatlari bilan bir qatorda ijodiy faoliyatni tashkil etishga layoqatlilikni ifodalovchi quyidagi malakalarga ham ega bOlishlari zarur: Pedagoglarda kreativ faoliyatni tashkil etishga imkon beradigan malakalar guruhlari:
bilishga oid (gnostik) malakalar;
loyihalash malakalari;
ijodiy-amaliy (konstruktiv) malakalar;tadqiqotchilik malakalari;
muloqotga kiruvchanlik (kommunikativ) malakalari;
tashkilotchilik malakalari;
izchillikni ta‟minlovchi (protsesssual) malakalar;
texnik-texnologik malakalar
Quyida ushbu malakalar guruhlarining mohiyati yoritiladi: Bilishga oid (gnostik) malakalar:
bo’lajak pedagoglarning yosh va individual xususiyatlari, jamoaning ijtimoiy- psixologik o’ziga xosligini inobatga olgan holda o’quv-tarbiyaviy vazifalarni aniq belgilash;
zamonaviy ta‟lim talablaridan kelib chiqqan holda o’quv-tarbiya jarayonini didaktik, psixologik va metodik jihatdan rejalashtirish va tahlil qilish;
ta‟lim va tarbiya jarayonlarini tashkil etishning samarali shakl, metod va vositalarni asosli ravishda tanlay olish;
bo’lajak pedagoglar tomonidan o’quv dasturi talablaridan kelib chiqqan
holda materiallarni o’zlashtirganlik natijalarini, o’quvchilarning tarbiyalanganlik va rivojlanganlik darajasini aniqlay bilish;
bo’lajak pedagoglarning bilishga bo’lgan qiziqish, ehtiyoj va faolliklarini rivojlantirish bo’yicha turli ko’rinishdagi ishlarni olib borish;
darsda, darsdan tashqari sharoitlarda, kuni uzaytirilgan guruhlarda, to’garak, klub yoki jamiyatlarda turli tarbiyaviy ishlarni olib borish;
bo’lajak pedagoglar, ularning ota-onalari bilan individual ishlarni amalga oshirish;
bo’lajak pedagoglarda sog’lom turmush kechirishga bo’lgan ehtiyojni shaxsiy va umumiy gigienaga amal qilish ko’nikmalarini, birinchi tibbiy yordam ko’rsatish malakalarini shakllantirish;
ta‟lim jarayonida turli ko’rsatmali qurollar, zamonaviy texnik vositalar,axborot va ilg’or pedagogik texnologiyalaridan foydalanish;
- didaktik material va ko’rsatmali qurollarni ishlab chiqish;
- ota-onalarni pedagogik bilimlar asoslari, bolalarning asosiy yosh xususiyatlari, psixologik o’ziga xosliklari, turli yosh bosqichlarida farzandlar bilan ota-onalar o’rtasida kechadigan munosabatlar mohiyatidan xabardor qilish;
-o’z-o’zini tahlil qilish, o’z-o’zini baholash va shaxsiy faoliyatda yo’l qo’yilgan kamchiliklarni tuzatish
Dostları ilə paylaş: |
|
|