Kitab Avropa Qonşuluq və Tərəfdaşlıq Aləti Şərq Ölkələri Meşə Sektorunda Hüquq Tətbiqi və İdarəetmə Sisteminin Təkmilləşdirilməsi proqramının ikinci fazası
Yüklə 1,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Şəkil 3. Quba rayonunda gənc meşəçilərin fəaliyyəti
- Məktəb meşəçiliyinin nümunəvi iş planı
16 I FƏSİL MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI ağaclardan asırlar. Oxşar maraqlar ətrafında birləşən şagirdlər kiçik bölmələr təşkil edirlər. Məs; “Fauna” bölməsi heyvanların həyat tərzini, “Meşəbəyi” bölməsi meşə bitkilərinin toxumlarla artırılmasını və yeni meşə zolaqlarının salınması qaydasını öyrənir, “Floristika” bölməsi bitki nümunələrindən və toxumlardan müxtəlif yaradıcılıq işləri hazırlayır. “Meşə” bölməsinin fəaliyyəti bilavasitə meşələrə qulluq və meşəsalma işləri ilə əlaqədardır. “Məktəb meşəçiliyi” üçün xüsusi sahə ayrılır. Bu sahə meşəbəyi və ya meşəçi mütəxəssislər tərəfindən seçilib təyin edilir. Məktəblilərin meşədəki fəaliyyətinə meşəbəyi yaxından köməklik göstərir. Gənc meşəçilər qış mövsümündə quşları və heyvanları yemləyir, süni quş yuvaları hazırlayıb ağaclardan asır, ağac və kol bitkiləri əkir, meşəni tullantılardan təmizləyirlər. Məktəbyanı tədristəcrübə sahəsində meşə bitkilərini toxum və qələmlə artırır, meşəçilik müəssisələrinin tingliklərində çalışırlar. Brakonyerlərlə mübarizə bölməsi yuxarı sinif şagirdlərindən təşkil olunur və müvafiq təşkilatlarla əlaqə saxlayır. “Balıqları xilas edək”, “Yaz çiçəkləri”, “Göbələk” və digər əməliyyatlar təşkil olunur. Bu əməliyyatlar zamanı nadir çiçəkli bitkilərin kütləvi toplanmasının, qanunsuz balıq ovunun, təbii ehtiyatların qeyrisəmərəli istifadəsinin qarşısı alınır. Bu bölmənin əsas vəzifəsi günahkarların cəzalanması olmayıb, ekoloji pozuntuların qarşısının alınması, meşəçilik müəssisələrinin və təbiəti mühafizə orqanlarının xəbərdar edilməsi, təbiətdə düzgün davranış qaydaları barədə əhali arasında təbliğatın aparılmasıdır. Gənc meşəçilər meşə bitkilərinin və heyvanların həyat tərzini öyrənərək onlara qulluq göstərirlər. Bəzən sözünü silmək yaralı heyvanları və himayəsiz qalmış balaları xüsusi qayğı ilə əhatə edərək onları xilas edirlər. Müalicə olunmuş heyvanlar yenidən meşəyə qaytarılır. Bəzən xilas edilmiş heyvanlar öz xilaskarına minnətdar olaraq çox da uzağa getmir. Belə heyvanları təcavüzkar insanlardan xüsusilə qorumaq lazımdır. Meşədəki qarışqa yuvaları qeydiyyata alınır və xüsusi hasarla əhatə olunur. Yaz mövsümündə körpə balıqların xilas edilməsi əməliyyatı aparılır. Quba rayonunun Vladimirovka kənd tam orta məktəbinin XXI sinif şagirdlərindən ibarət “Gənc meşəçilər” qrupu hər il meşələrin bərpası ilə əlaqədar olaraq kəndin iki kilometirliyində yerləşən Quba rayonu Meşə Tingçilik Təsərrüfatında əməli fəaliyyət göstərirlər. Tinglərin əkilməsində, onlara qulluq işlərində, yetişdirilməsində Quba rayonu Meşələrin Mühafizəsi və Bərpası Müəssisəsinin işçilərinə yaxından köməklik edirlər. Təsərrüfatda artırılmış tinglərin 17 MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI IFƏSİL bir hissəsi məktəbyanı ərazidə yaşıllaşdırma işlərində istifadə olunur. Vladimirovka inzibati ərazi dairəsinə daxil olan Dövlət Meşə Fondun (DMF) torpaqlarında meşənin ekoloji vəziyyətini öyrənmək məqsədi ilə ekskursiyalar təşkil olunur. Şagirdlər meşənin biomüxtəlifliyini öyrənmək məqsədilə müşahidələr aparır, bitki və heyvanat aləminin genofondunu öyrənmək məqsədilə ekoloji tədqiqatlar aparırlar. Tədqiqatların nəticələri birlikdə müzakirə olunaraq təhlil edilir. Şəkil 3. Quba rayonunda gənc meşəçilərin fəaliyyəti Məktəb meşəçiliyinin ekoloji maarifləndirmə bölməsində yuxarı sinif şagirdləri aşağı siniflərdə ekoloji məşğələlər aparır, uşaq bağçalarında ekoloji oyunlar təşkil edirlər. Gənc meşəçilər valideynlər və müəllimlərlə görüşlər keçirir, yaşadıqları ərazidə təbiəti mühafizə aksiyalarını həyata keçirir, kütləvi informasiya vasitələrində çıxış edirlər. Bədii yaradıcılıq istedadı olan şagirdlər ekoloji teatr təşkil edə bilərlər. Uşaqlar təbiətin qorunmasına aid müxtəlif səhnəciklərin ssenarilərini hazırlayıb səhnələşdirir və meşənin əsas ekoloji problemlərini rollu oyunlar vasitəsilə tamaşaçılara nümayiş etdirirlər. Gənc meşəçilər üçün Kilçik Meşə Akademiyası təşkil edilə bilər. Kiçik Meşə Akademiyasında şagirdlər geobotaniki, ekoloji, hidrobioloji tədqiqat üsullarına yiyələnir, meşələrdə, yaşayış məntəqələrinin 18 I FƏSİL MƏKTƏB MEŞƏÇİLİYİNİN YARADILMASI ətrafında, çayların sahilində ekoloji vəziyyəti öyrənirlər. Belə tədqiqat işlərini elmitədqiqat institutları, meşə təsərrüfatları və digər təbiəti mühafizə təşkilatları ilə birgə təşkil etmək olar. Məktəb meşəçiliyinin nümunəvi iş planı Tədbirlər Keçirilmə müddəti İşin məzmunu Məşğələlər İl boyu Tədqiqat işləri, referatların, layihələrin hazırlanması “Quşlar üçün yeməkxana” Noyabrmart Quşların yemləndirilməsi, onların davranışı üzərində müşahidələr “Quşları qoruyaq” Noyabrmart Gənc meşəçilər dəstəsinin reydləri, məktəblilər arasında təbliğat “Toxum əməliyyatı” Noyabrmart Meşə bitkilərinin toxumlarının toplanması “Quş yuvaları” əməliyyatı Yanvarmart Süni quş yuvalarının hazırlanması və ağaclardan asılması “Yazın müjdəçiləri” Martaprel Erkən yazda çiçəkləyən nadir çiçəkli bitkilərin qorunması Körpə balıqların xilas edilməsi Aprelmay Çayların sahillərinə reydlərin təşkili Meşəçilik tingliyi Apreloktyabr Məktəb tingliyində meşə bitkilərinin artırılması “Qarışqa” əməliyyatı Aprelavqust Qarışqa yuvalarının qorunması “Yanğından mühafizə” Aprelsentyabr Meşədə istirahət yerlərinin seçilməsi, yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına riayət Meşəsalma işləri Martoktyabr Yeni meşə zolaqlarının salınmasında və meşənin bərpa olunmasında iştirak etmək Dərman bitkiləri Maysentyabr Yabanı dərman bitkilərinin toxumla artırılması, tədarükü Ekoturizm İyunavqust Ekoloji yürüşlər, ekskursiyalar Ekoloji təbliğat və maarifləndirmə İl boyu Dəyirmi masaların, mütəxəssislərlə görüşlərin, məktəb konfransının təşkili, əhaliyə müraciətnamələrin hazırlanması. Tədqiqat işləri müxtəlif mövzular üzrə aparılır: Məsələn; “Meşə bitkilərinin inkişafına müxtəlif aqrotexniki üsulların təsiri”, “Müxtəlif torpaq şəraitində bitkilərin becərilməsi üsulları”, “Ağac və Yüklə 1,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|