Kitabın adı: Aqrar sahədə mülki müdafiə
Yüklə 7,28 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Komendant məntəqə binasının işə hazırlanması və ava
- Toplanış-köçürmə məntəqələrində (TKM)
- Nəqliyyata mindirən və piyada kolonlarını komplektləşdi- rən qrup
- Köçürülən nəqliyyata mindirilən meydança
- İctimai asayişin mühafizə qrupu (postu)
- Toplanış-köçürmə məntəqəsinin
- Dəmiryol qatarı (avtomobil kalonu) rəisi
- Ə D Ə B Ġ Y Y A T
- M Ü N D Ə R Ġ C A T GİRİŞ………………………………………………………………………... 3 1. MÜLKĠ MÜDAFĠƏNĠN TƏġKĠLĠ VƏ ONA RƏHBƏRLĠK
- 2. TƏBĠĠ FƏLAKƏTLƏR VƏ SÜLH MƏNġƏLĠ FÖVQƏLADƏ HALLAR
- 3. KÜTLƏVĠ QIRĞIN SILAHLARININ XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ
- 4. ƏHALĠNĠ MÜHAFĠZƏ ETMƏK VASĠTƏLƏRĠ VƏ ÜSULLARI
- 5. AQRARSAHƏDƏ MÜLKĠ MÜDAFĠƏNĠN XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ
- 6. ƏHALĠNĠN KÖÇÜRÜLMƏSĠNĠN TƏġKĠLĠ VƏ KÖÇÜRMƏ ORQANLARI
- Гаджиев Немет Магеррам оглы доктор философии по технике, Махмудов Самир Гасан оглы
139 necə təşkil edildiyindən və həyata keçirildiyindən asılı olacaq- dır. İcra hakimiyyəti başçıları əhalinin və müəssisələrin şəhər- dənkənar zonalarda qəbul edilməsi və yerləşdirilməsinin əsas təşkilatçısıdır. Onlar bu işlərə kənd və qəsəbə icra hökumət nü- mayəndələri MM qərargahları, köçürmə komissiyaları, qəbulet- mə və toplanış köçürmə məntəqələri, nəqliyyata mindirmə (yükləmə) və nəqliyyatdan düşürmə (boşaltma) stansiyaları (məntəqələri) vasitəsilə rəhbərlik edirlər. Köçürmə komissiyası hələ sülh dövründə yaradılır. Adə- tən, rayonun İcra hakimiyyətinin başçısı, müavini köçürmə ko- missiyasının sədri təyin edilir. Komissiyanın heyətinə rayon tibb xidmətinin, kənd təsərrüfatı istehsalat idarəsinin, rayon is- tehlak cəmiyyətinin. rayon polis şöbəsinin, nəqliyyat xidməti- nin, rabitə və xəbərdarlıq xidmətinin, təhsil şöbəsinin, ictimai təminat şöbəsinin nümayəndələri, hərbi komissarlığın işçiləri, mənzil-kommunal şöbəsinin, rayon həmkarlar təşkilatı nüma- yəndələri, habelə 3-4 texniki işçi daxil edilir Əhalinin qəbul olunub yerləşdirilməsi üzrə rayon köçürmə komissiyası rayonun mülki müdafiə qərargahı ilə birlikdə aşa- ğıdakı əsas vəzifələri yerinə yetirir: fəhlə və qulluqçuların və əhalinin yerləşdiriləcəyi rayonların müəyyən edilməsi üzrə tək- liflər hazırlayır, bu rayonların hazırlanması və təmin olunma- sında iştirak edir, köçürülənləri qəbul edən məntəqələrin miq- darını və yerlərini müəyyənləşdirir, uşaqları, əlilləri və qocaları nəqliyyatdan düşürmə (boşaltma) məntəqəsindən yerləşdirmə məntəqələrinə daşımaq üçün lazım olacaq nəqliyyat vasitələri- nin miqdarını müəyyən edir. Bundan əlavə, köçürmə komissi- yası mülki müdafiə planının əsas bölmələrindən birinin – “Kö- çürülən əhalinin qəbul olunması və yerləşdirilməsi planı”nın iş- lənib hazırlanmasında iştirak edir, habelə əhalinin tibb xidməti, ərzaq, ən lazımlı şeylər və kommunal-məişət xidməti ilə təmin olunması üçün digər əlaqədar təşkilatlar ilə birlikdə fəaliyyət göstərir; qəbuletmə məntəqələri üçün rəisləri və xidmətçi heyə- ti seçir, təsdiq olunması üçün onları rayon İcra Hakimiyyətinin 140 başçısına təqdim edir; qəbuletmə məntəqələrinin şəxsi heyəti- nin işə hazırlanmasıni təşkil edir və həyata keçirir, köçürülən əhalinin rayonda qəbul olunmasına və yerləşdirilməsinə rəhbər- lik edir. Rayonun köçürmə-qəbuletmə məntəqələri ölkəyə basqın təhlükəsi yarandığı FH elan edilərkən açılır, eyni zamanda şə- hər əhalisinin yaşayış məntəqələrində yerləşdirilməsi planını dəqiqləşdirir, gələn qatarları qəbul etmək üçün nəqliyyatdan düşürmə (boşaltma) stansiya və məntəqələrində hazırlıq işləri görür; şəhərdən gələn əhalini yerləşdirmə yerlərinə daşımaq üçün nəqliyyat vasitələrini hazırlayır; tibb və məişət xidmətlə- rini təşkil etmək üçün tədbirlər keçirirlər. İcra hakimiyyəti nümayəndələri rəhbərləri və onların qərar- gahları şəhərdən gələn adamların yerləşdirilə biləcəyi mənzil fondunu, istehsalat binalarını və digər tikintiləri əvvəlcədən bö- lüşdürür; uşaqları və qocaları yerləşdirmə məntəqələrinədək daşımaq üçün lazım olan nəqliyyat vasitələrini müəyyənləşdi- rir; fəhlələrin, qulluqçuların və köçürülən əhalinin qəbul edil- məsi və yerləşdirilməsi planını işləyib hazırlayırlar. Onlar özlə- rinin bu işlərini rayon qəbuletmə komissiyası ilə razılaşdırırlar. Çox miqdarda əhali qəbul edən iri təsərrüfatlarda köçürü- lənləri qəbuletmə məntəqələri təşkil olunur. Az miqdarda köçü- rülən olduqda qəbuletmə məntəqəsi yaradılmır. Təsərrüfat işlərini və köçürülən əhalini həm rayonun qəbul- etmə məntəqələrində, həm də bilavasitə nəqliyyatdan düşürmə (boşaltma) məntəqələrində qəbul edə bilərlər. Birinci halda qə- buletmə məntəqələri təsərrüfatların mərkəzi malikanələrində, ikinci halda isə bilavasitə düşürmə (boşaltma) məntəqələrində təşkil edilir, Köçürülənləri qəbuletmə məntəqələrinin ictimai binalarda (məktəblərdə, klublarda) yerləşdirmək məqsədəuyğundur. Bu, gələn əhalini günün və ilin istənilən vaxtı, habelə hər cür hava- da müvəqqəti olaraq həmin binalarda yerləşdirməyə imkan ve- rir. Qəbuletmə məntəqələrinin qarşısına böyük və məsul vəzifə- 141 lər qoyulur. Onlar gələn əhalini qarşılamalı, onları qeydə alma- lı, yaşayış məntəqələri üzrə bölüşdürməli və adamları yerləşdir- mə yerlərinə mütəşəkkil surətdə yola salmalıdırlar. Qarşısına qoyulan vəzifələrdən və şəraitdən asılı olaraq məntəqənin heyətinə aşağıdakı şəxslər daxil edilə bilər: məntə- qənin rəisi, onun tərbiyə üzrə müavini; qeydəalma və uçot qru- pu (10-12 nəfər); komendant və növbətçilər (3-5 nəfər); köçü- rülənləri qarşılama qrupu (16-21 nəfər); komplektləşdirmə və yola salma qrupu (6-7); iaşə qrupu (3 nəfər); tibb məntəqəsinin işçiləri (2 nəfər); ana və uşaq otağının xidmətçiləri (2 nəfər) və ictimai asayişi mühafizə qrupu (4-6 nəfər). Köçürülənləri qəbuletmə məntəqəsinin işini daha yaxşı təş- kil etmək məqsədilə lazımi sənədləri hələ sülh dövründə hazır- layırlar. Bu sənədlərin miqdarı və məzmunu müxtəlif hallarda müxtəlif olacaqdır. Əsas sənədlər bunlardır: məntəqədə qəbul edilməli olan köçürülən şəxslərin siyahısı; məntəqənin şəxsi heyətinin siyahısı; xəbərdarlıq sxemi; MM rəhbər heyətinin te- lefon nömrələri siyahısı; köçürülən əhali yerləşdiriləcək yaşa- yış məntəqələrinin siyahısı; köçürülənləri yerləşdirmə yerlərinə daşımaq üçün ayrılan nəqliyyat vasitələrinin növləri üzrə miq- darı; köçürmə vəsiqələrinin nümunələri; köçürülənləri uçota al- maq üçün sənədlərin formaları; məntəqənin şəxsi heyətinin xidməti vəzifələri cədvəli. Köçürülənləri qəbuletmə məntəqəsinin rəisi vəzifəsinə rəh- bər işçilərdən biri təyin olunur. O, sülh dövründə: gələn əhali- nin qəbul olunması və yerləşdirilməsi qaydalarını və qəbuletmə məntəqəsinin iş qaydasını öyrənməli, qəbuletmə məntəqəsinə gələcək əhalinin miqdarını, onların yerləşdiriləcəyi yaşayış məntəqələrini, qatarların və avtomobil kalonlarının nömrələri- ni, düşürmə məntəqələrinin və qatarların təxminən nə vaxt gə- ləcəyini, habelə radiasiyadan qoruyan daldalanacaqların yerini bilməlidir. Ərazi zəhərlənərkən o, adamların radiasiyadan qoru- yan daldalanacaqlarda mühafizə olunması üçün tədbir görür. Komendant məntəqə binasının işə hazırlanması və ava- 142 danlıqla təmin olunması üçün məsuliyyət daşıyır. Şəhərdəki obyektlərdə (zavod, fabrik və s.) köçürmə komissiyası, top- lanış-köçürmə məntəqələri yaradır, habelə nəqliyyata mindirmə (yüklənmə) stansiyaları (körpüləri, məntəqələri) təyin edir. Şə- hər obyektinin köçürmə komissiyası köçürülməli olan fəhlə qulluqçuları və onların ailə üzvlərini hesaba alır, toplanış-kö- çürmə məntəqələrini təşkil edir, habelə köçürülmə qaydalarını müəyyənləşdirir. O, həmçinin şəhərdən kənar zonanı əvvəlcə- dən yoxlayır və kənd təhlükəsi rayonunun köçürülənləri qəbul- etmə komissiyası ilə birlikdə yerləşdirilmə məntəqələrini dü- rüstləşdirir, Köçürülməli olan şəxslərin siyahısını vaxtaşırı yoxlayıb dəqiqləşdirirlər. Siyahının bir nüsxəsi toplanış-köçürmə məntə- qəsində saxlanır, ikinci nüsxəsi isə köçürülmə planının surəti ilə birlikdə kənd rayonunun qəbuletmə komissiyasına verilir. Toplanış-köçürmə məntəqələrində (TKM) əhali toplanır, qeydə alınır, mütəşəkkil surətdə nəqliyyata mindirilir və şəhər- dənkənar zonaya yola salınır. Bu məntəqələr köçürülən əhali- nin iş və ya yaşayış yerlərində hər 2-3 min adam üçün bir mən- təqə hesabı ilə rayon (şəhər) İcra Hakimiyyəti Başçısının qərarı əsasında yaradılır. Toplanış-köçürmə məntəqəsinin heyəti yerinə yetirilən və- zifələrdən və şəraitdən asılı olaraq dəyişə bilər. Onun mümkün olan variantlarından biri 39-cu şəkildə göstərilmişdir. Toplanış- köçürmə məntəqəsinin rayon (şəhər) köçürmə komissiyası ilə rabitə vasitəsi olmalıdır. Nəqliyyata mindirən və piyada kolonlarını komplektləşdi- rən qrup adamların nəqliyyata mindirilməsini, piyada kolonla- rını təşkil edir, kolonlara cavabdeh şəxslər təyin edir, nəqliy- yatda və piyada gedərkən davranış qaydalarını köçürülənlərin nəzərinə çatdirır. Tibb məntəqəsi xəstəxananlara yardım göstərmək və topla- nış-köçürmə məntəqəsi yerləşən sahənin lazimi sanitariya şə- raitini təmin etmək üçündür. Qrupun heyətinə həkim feldşer, 143 tibb bacıları və sanitarlar daxil edilir. ġək. 40. Toplanış köçürmə məntəqəsinin sxemi Məntəqənin həkimi bu toplanış məntəqəsinə yazilmiş mus- sisələrin, idarələrin tibb feldşerindən və ya şəhərin tibb idarəla- rinin əmakdaşlarından mülki mudafiənin tibb xidməti tərəfin- dən təyin olunur. O, toplanış məntəqəsinə və yerləşdirmə yerlə- rinə gedərkən əhalinin tibbi təminatına cavabdehdir. Tibb mən- təqəsinin həkimi: köçürülənlər, xüsusən uşaqlar və qocalar üzə- rində müşahidə aparmalı; ilk tibbi yardım göstərmək üçün məntəqədə lazımi dərman və tibb avadanlığı ehtiyatı saxlamalı- dır. Bütün ağır xəstələnmə halları haqqında o, dərhal toplanış- Tibb məntəqəsi (5-6 nəfər) Adamları nəqliy- yata mindirmək üçün komplekt- ləşdirilən və piya- da kolonlarını komplektləşdirən (5-6 nəfər) Ana və uşaq otağı (2-3 nəfər) Köçürülən nəqliyyata mindirilən meydança Dəmiryol qatarlarının rəisləri (2-3 nəfər) Avtomobil kolonlarının rəisi (3-4 nəfər) Komendant və novbətçilər (4-5 nəfər) Məntəqə rəisi Məntəqə rəisinin müavini Arayiş stolu (1-2 nəfər) Ictimai əsayişin mühafizə qrupu (5-5 nəfər) Qeydə alma və uçot qrupu (5-6 nəfər) Qeydə alma və uçot qrupu (5-6 nəfər) Əhalinin xəbərdarlıq edən qrup (15-20 nəfər) Məntəqə rəisinin köməkçisi Ictimai asayişi mühafizə qrupu postu (4-6 nəfər) Komendant və növbətçilər (4-5 nəfər) 144 köçürmə məntəqəsinin rəisinə (obyektin, şəhərin tibb xidməti rəisinə) məlumat verməli və onların göstərişi üzrə xəstələri ya- xındakı müalicə müəssisələrinə göndərməli; toplanış-köçürmə məntəqəsi binasının və xüsusen ümumi istifadə yerlərinin sani- tar-gigiyena vəziyətinə nəzarət etməli; köçürülənlər arasında tibb xidmətinin göstərişi əsasında sanitariya-gigiyena, habelə profilaktika tədbirlərini təşkil etməli və həyata keçirməli; görü- lən işlər barədə məntəqə rəisinə və obyektin (şəhərin) mülki müdafiə rəisinə məlumat verməlidir. İctimai asayişin mühafizə qrupu (postu) polis işçilərindən və konüllü xalq drujinalarının üzvlərindən yaradılır. Qrupun rəisi ictimai asayiş xidməti tərəfindən təyin edilir və operativ cəhətdən toplanış-köçürmə məntəqəsi rəisinin tabeliyində olur. Qrup məntəqədə və yüklənmə stansiyasına gedən yollarda icti- mai asayişin ve təhlükəsizliyin təmin edilməsinə tam cavab- dehdir. Toplanış-köçürmə məntəqəsinin komendantı məntəqəyə yazılmış müəssisələrin, təşkilat və idarələrin rəhbər heyətindən təyin olunur və köçürmə məntəqəsinin rəisinə tabe olur. O, məntəqəni telefon, radio, lazımi avadanlıq və su ilə təmin et- məli, nəqliyyata minməyə kömək edən qrup üçün adamlar ayır- malı, adamların mühafizəsi üçün əvvəlcədən tədbirlər nəzərdə tutmalıdır. Dəmiryol qatarı (avtomobil kalonu) rəisi köçürülən əhali- nin yerləşdirilmə rayonlarına (məntəqələrinə) vaxtında daşın- masına cavabdehdir. Ona, qatar briqadası da daxil olmaqla, qa- tarın bütün şəxsi heyəti tabedir. Qatar rəisi rabitə vasitələrindən (teleqraf, telefon, radio) və nəqliyyatdan pulsuz istifadə etmək ixtiyarına (xidməti iş üçün) malikdir. Köçürmə işlərini, xüsusən bu hadisələr gözlənilmədən baş verərkən, qısa müddət ərzində mütəşəkkil surətdə yerinə yeti- rilməsini təmin etmək təsərrüfat obyektləri rəhbərlərinin, föv- qəladə komissiyaların və mülki müdafiə qərargahlarının vacib vəzifələrindəndir. 145 Ə D Ə B Ġ Y Y A T 1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası. Bakı: Azər- nəşr, 1996 2. Mülki müdafiə haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu. Bakı: Azərnəşr, 1999 3. Akimov N.İ. və b. Mülki müdafiə. Bakı, 1974 4. Akimov N.İ., İlin V.Q. Kənd təsərrüfatı istehsal obyekt- lərində Mülki müdafiə (rus dilində). Moskva, 1984 5. Zaytsev A.P. və b. Mülki müdafiə. Bakı, 1984 6. Maksimov M.T., Ocaqov H.O. Radioaktiv çirklənmələr və onların ölçülməsi. Bakı, 1989 7. Ocaqov H.O. və b. Fövqəladə hallarda əhalinin mühafi- zəsi (rus dilində). Bakı, 1991 8. Ocaqov H.O., Nəzərov M.M. Təbii fəlakətlər və qəzalar, onlardan mühafizə. Bakı, 1991 9. Bəkirov B.B. Mülki müdafiədən 100 sual. Bakı, 1992 10. Ocaqov H.O. Fövqəladə hallarda əhalinin təhlükəsizliyi. Bakı, 1993 11. Ocaqov H.O. Mülki müdafiə. Bakı, 1997 12. Ocaqov H.O. Fövqəladə hallarda həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi (Mülki müdafiə). Bakı, 2002 13. Ocaqov H.O. Mülki müdafiənin mühafizə qurğuları. Bakı, 2003 14. Ocaqov H.O. Fövqəladə halların idarə olunması. Bakı, 2008 15. Ocaqov H.O., Danyalov Ş.D. Həyat fəaliyyətinin təhlü- kəsizliyinin nəzəri əsasları. Bakı, 2008 146 M Ü N D Ə R Ġ C A T GİRİŞ………………………………………………………………………... 3 1. MÜLKĠ MÜDAFĠƏNĠN TƏġKĠLĠ VƏ ONA RƏHBƏRLĠK 1.1. Müasir şəraitdə mülki müdafiənin rolu və vəzifələri.......... 5 1.2. Mülki müdafiə dəstələri və onların təyinatı........................ 11 2. TƏBĠĠ FƏLAKƏTLƏR VƏ SÜLH MƏNġƏLĠ FÖVQƏLADƏ HALLAR 2.1. Təbii fəlakətlərin xarakteristikası........................................ 18 2.2. Zələzələnin xarakteristikası................................................. 19 2.3. Sellər və daşqınlar............................................................... 23 2.4. Yağıntıların xarakteristikası................................................ 24 2.5. Sürüşmə və uçqunlar............................................................ 26 2.6. Atmosferdə havaaxınları nəticəsində yaranan fövqaladə hallar................................................................................... 29 2.7. Vulkanların xarakteristikası................................................ 33 2.8. Quraqlıq................................................................................ 42 2.9. Texnogen mənşəli fövqaladə hallar.................................... 43 3. KÜTLƏVĠ QIRĞIN SILAHLARININ XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ 3.1. Nüvə silahı və onun zədələyici amilləri.............................. 45 3.2. Nüvə zədələnmə ocağı......................................................... 53 3.3. Kimyəvi bakterioloji silahlar................................................ 55 3.4. Zəhərləyici maddələrin təsnifatı.......................................... 56 3.5. Kimyəvi zəhərlənmə ocağı.................................................. 63 3.6. Bakterioloji silah................................................................. 66 4. ƏHALĠNĠ MÜHAFĠZƏ ETMƏK VASĠTƏLƏRĠ VƏ ÜSULLARI 4.1. Mülki müdafiənin mühafizə qurğuları................................ 71 4.2. Sığınacaqlar......................................................................... 71 4.3. Radiasiya əleyhinə daldanacaqlar....................................... 74 4.4. Fərdi mühafizə vasitələri...................................................... 79 4.5. Tibbi fərdi mühafizə vasitələri............................................ 91 147 5. AQRARSAHƏDƏ MÜLKĠ MÜDAFĠƏNĠN XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ 5.1. Aqrar sahədə iş dayanıqlığının əsasları............................... 96 5.2. Heyvanların kütləvi qırğın silahlarından mühafizəsi........... 99 5.3. Heyvanların köçürülməsi.................................................... 101 5.4. Ərazinin zəhərləyici maddələrdən təmizlənməsi............... 101 5.5. Bitkilərin kütləvi qırğın vasitələrindən mühafizəsi............ 102 5.6. İnsan sağlamlığının qorunması istiqamətində zərərvericilərə qarşı mübarizə işlərində istifadə edilən kimyəvi preparatlara qarşı mühafizə qaydaları.................... 102 5.7. Heyvandarlıq tikililərində heyvanların mühafizəsi............ 107 5.8. Heyvanların mühafizəsi üçün digər vasitələr...................... 110 5.9. Bitkicilik məhsullarında səthi radioaktiv çirklənmənin azalması üçün tədbirlər........................................................ 115 5.10. Heyvanların baytarlıq emalı.............................................. 120 5.11. Kənd təsərrüfatı texnikasının zərərsizləşdirilməsi............ 126 5.12. Bitkilərin kütləvi qırğın vasitələrindən mühafizəsi.......... 127 5.13. Bitkilərin bakterioloji silahlarla zəhərlənməsində mülki müdafiə tədbirləri............................................................. 129 6. ƏHALĠNĠN KÖÇÜRÜLMƏSĠNĠN TƏġKĠLĠ VƏ KÖÇÜRMƏ ORQANLARI 6.1. Əhalinin köçürülməsinin (təxliyənin) təşkili, köçürülmənin növləri, köçürmə (təxliyə) orqanları.............. 131 6.2. Köçürmə orqanları............................................................... 137 ƏDƏBİYYAT……………………………………………………………….. 144 148 Гаджиев Немет Магеррам оглы доктор философии по технике, Махмудов Самир Гасан оглы доктор философии по технике ГРАЖДАНСКАЯ ОБОРОНА В АГРАРНОЙ ОБЛАСТИ (учебное пособие) Yığılmağa verilmişdir 09.07.2012-ci il Çapa imzalanmış 17.07.2012-ci il Kağız formatı (210x297) 1/4 Kağız №1. uçot çap vərəqəsi 9,5 ç.v. Sifariş 112, tiraj 300 Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin nəşriyyatı Rezoqrafiya üsulu ilə çap olunmuşdur. Gəncə şəhəri, Ozan küçəsi, 102 149 Yüklə 7,28 Kb. Dostları ilə paylaş:
|