103
Ənvər Həsənov deyir: “Möminatın igid, ağıllı qadın görkəmi
vardı. Çox ağıllı və çox şən qadın idi. Onun sayəsində ailəmizin
çoxlu dostları vardı. Onun iştirak etdiyi məclislərdə kollektiv
şənlik olardı. Həsən Turabovla Əbdül dedilər ki, razı olmasan, onu
qaçırdıb sənsiz çəkəcəyik. Əlacım kəsildi, razılaşdım. Nəbini
Həsənağa Turabov oynasa da Həcərlə olan əksər mehribançılıq
səhnələrində özüm oynamışam, qrimi elə ediblər ki, hiss edil-
məyib. Həcərin at çapmaq səhnələrini də Möminatın təhlükəsizliyi
üçün özüm oynayırdım, çünki mənim təcrübəm vardı, məharətlə at
çapırdım. Bir dəfə çəkiliş vaxtı həvəslənib özü mindi ata, at da onu
götürüb baş alıb getdi, yaxşı ki, qabağı divara dirəndi. Onda Mö-
minata möhkəm acığım tutdu, elə bildim itirdim onu. Ona bir şey
olsa nə edəcəyimi təsəvvürümə belə gətirə bilmirdim”.
Həcər rolunu oynayanda Möminatla Ənvərin Aytən adlı bir
qızları vardı. Onlar çox övlad istəyirdilər, amma tale yalnız Aytəni
bəxş etdi. İkinci uşağın dünyaya gəlməsi üçün Möminat xanım hə-
yatını riskə qoymalı idi. Ondan olsa riskə gedərdi. Ancaq Ənvər
Həsənov nəyinsə xətrinə Möminatın həyatını riskə qoymağa razı
olmadı.
“Möminat cəmi üç filmə çəkilib, üçündə də mənimlə birgə.
Üçüncü film kommersiya filmi idi, hələ də ekranlara çıxmayıb. İndi
sevinirəm ki, heç olmasa üç filmə çəkilib, tarixdə qalacaq o film-
lərlə. Daha çox çəkilsəydi, böyük uğurlar qazanardı. İncəsənət Mu-
zeyində çalışırdı, elmi dərəcəsi də vardı, tez bir zamanda şöbə
müdiri oldu, yəni yaranışdan istedadlı, şən, fəal insan idi”.
Bir gün dostlarla birgə növbəti ailə şənliyini qeyd etmək
üçün şəhər kənarına çıxmaq istədilər.
Möminat xanımın 50 yaşı olurdu, dekabrın 8-i idi. Dostları
onları Nabrana dəvət etmişdilər. Razılaşmışdılar, amma nədənsə
yola çıxmaq vaxtı gələndə tərəddüd etdilər. Möminat xanım axşam
nə isə yuxu görübmüş, əhvalı pis imiş.
“Bir gün əvvəl də yarmarkadan dublyonka almışdı, evə gə-
ləndən sonra nədənsə xoşuna gəlmədi, dedi ki, səhər aparıb dəyi-
şəcəyəm bunu. Gəldim ki, Möminat , dostlar aşağıda, maşında göz-
104
ləyirlər, gedək. Dedi ki, Ənvər, sən get, mənim həvəsim yoxdur.
Dedim, ay qız, sənin yubileyindir, gedək. Dedi, üzrxahlıq edərsən,
mən gedim bu dublyonkanı dəyişim, sonra gec olar, dəyişməzlər.
Razılaşdım və keçib o biri otaqdan ov tüfəngimi götürdüm ki, me-
şədi də, birdən ov düşər könlümüzə. Möminat əlimdə tüfəngi
görən kimi qalxdı ki, mən də gedirəm. Kaş, götürməyəydim o
tüfəngi. Bu tüfəng atmaq həvəskarı idi, dedi ki, sən gedib mənsiz
ov edəcəksən, mən də gedirəm. Getdik. Qayıdanda maşını dos-
tumuz sürürdü. Birdən dedi ki, Ənvər yuxu məni basır, gəl bir az
da sən sür. Oturdum sükanın arxasına, Möminat məndən arxada
oturub, dostum qabaqda, onun xanımı da ondan arxada. Çox yavaş
sürürdüm, sonra ekspert də müəyyən etdi ki, o sürətlə yer buz da
olsa maşın aşa bilməzdi, arxa təkərin altına daş düşüb ki, belə aşıb.
Qarşıdan bir it keçdi, sükanı qəflətən döndərməli oldum, heç necə
oldu bilmirəm, yığa bilmədim, çırpıldı ağaca. Maşının arxa qapısı,
Möminat tərəf çırpılmışdı, heç ağzını açıb bir kəlmə deyə bilmədi.
İndiyə qədər özümə gələ bilmirəm, yaxşı ki, qızım, nəvəm var,
onlara görə yaşamalıyam”.
50 yaşı qeyd edən kimi dərhal əbədiyyətə qovuşmaq yazılıb-
mış taleyinə. Ənvər Həsənova isə ondan sonra “bəlkələrlə”, “kaş-
larla” özünə əzab vermək.
Mömünatsız bir dəqiqəsi yoxdur. Hər an düşünür, xatırlayır,
müşkül suallara öz özlüyündə cavab axtarır.
Tale elə gətirib ki, yeznəsi də gənc köçüb həyatdan. Qızı, Mu-
rad adlı balaca nəvəsi Ənvər Həsənovla bir yerdə yaşayır. Bir-birlə-
rinə dəstək, dayaq olurlar.Bir də çəkəcəyi filmlərdir onun təsəllisi.
Hər il dekabrın 8-i bu ailədə doğum günü ilə ölüm günü bir
yerdə qeyd olunur.
Həmin tarixdə mətbuat orqanlarında belə bir informasiya
getmişdi: “Xaçmaz yolunda ölümlə nəticələnən yol-nəqliyyat ha-
disəsi baş verib. Ənvər Həsənovun idarə etdiyi filan nömrə nişanlı
maşın aşıb, nəticədə sərnişin Möminat Qurbanova yerindəcə keçi-
nib”.
105
Bu quru, ürəksiz informasiyaları sevmirəm, çünki həmin an-
da onu deyən aparıcı, yazan jurnalist gündəlik işini görür, heç ağlı-
na da gəlmir ki, bu acı xəbərin arxasında neçə-neçə yıxılmış talelər,
qaralmış dünyalar durur.
Bu dəfə də elə oldu.
106
S
S
S
o
o
o
n
n
n
k
k
k
a
a
a
d
d
d
r
r
r
107
Gecənin bağrını ov tüfəngindən sinəyə tuşlanan atəş yarır.
Son anda gözləri qarşısında Şuşa və onun dar dolanbacları ilə qa-
çan, filmə çəkildiyi üçün ayağı yerə dəymədən qanadlanan yeddi
yaşlı oğlan canlanır. Bu görüntü gözlərində filmin son kadrı kimi
qalır və göz qapaqları qapanır. Ondan sonra nə olacaq, daha nə
onun özünə, nə də başqa kimsəyə maraqlı idi. Altı yaşlı oğlu, xanı-
mı, güllə səsini eşidib gələn qonşular nə deyəcək, kim necə olacaq,
eyninə deyildi. Zatən, bütün bu yüklərdən özünü bir atəşlə xilas
etmişdi.
Bəzən insan həyatın dolanbaclarında təntiyəndə düşünür ki,
bəlkə həyatımı başqa cür qursaydım, məsələn, bu sənəti seçməsəy-
dim, bu adamla evlənməsəydim, yaxud bu ölkədə yaşamasaydım
hər şey başqa cür olardı... Özünü günahlandırırsan, amma heç dü-
şünmürsən ki, harda, necə yaşamağından asılı olmayaraq hansı ta-
leyi yaşamalı idinsə, onu da yaşayacaqsan. Hərdən düşünürsən ki,
taleyini insanın xarakteri müəyyən edir, ağlına da gəlmir ki, xa-
rakterin də sənin taleyinə düşəndir axı.
Qəhrəmanım da 47 illik qısa ömründə dəfələrlə düşünmüşdü
ki, bəlkə də o vaxt Şuşada kinematoqrafçılar qarşısına çıxıb onu ki-
noya çəkməsəydilər, hər şey başqa cür olardı. “Bəlkə həkim olar-
dım, yaxud müəllim”-deyirdi. Sonra da özünə təskinlik verirdi:
mən ona görə kinematoqrafiyaya vuruldum ki, o sənətdə hər sənət-
dən var, hər bir peşə adamının həyatını ekranda yarada bilərəm.
Ulduz uşaq
Lətif Səfərovdan danışırıq. Kinorejissor, indiki Kinemato-
qrafçılar İttifaqının yaradıcısı, ilk rəhbəri, onlarla sənədli, “Bəxti-
yar”, “Qızmar günəş altında”, “Leyli və Məcnun” bədii filmlərinin
rejissoru...
Dostları ilə paylaş: |