Косая таблица вагонопотоков

4 – MTU foydalanish ishlarining asosiy ko‘rsatkichlari

MTU lari ish hajmi

1. 
   MTU yuk ortish hajmi: mahalliy aloqaga yuklangan ( U_m.a. ) vagonlardan va 2 – MTU dan boshqa MTU larga yuklangan vagonlarni topshirish (U _yuk.t. )dan tashkil topadi, ya’ni
   

U y.ort. =Um.a. +U yuk.t.,vagon
U _{y ort. .} = 227 +241 =468vagon

2. 
   Yuk tushirish hajmi: mahalliy aloqada tushirilgan (U_m.a. ) vagonlardan va 2 – MTU ga boshqa MTU lardan yuklangan vagonlarni qabul qilish
   

(U _yuk.q.q. )dan tashkil topadi, ya’ni
U y.tush. =Um.a. +U yuk.q.q. ,vagon
U _{y tush. .} = 241+ 333= 574vagon
III) Yuklangan vagonlarni qabul qilish: yuk tushirishga qabul qilingan vagonlar (U _yuk.q.q. )dan va yuklangan holda kelgan tranzit vagonlar (U_tr^yuk_. ^. )dan tashkil topadi, ya’ni
Uqyuk.q.. =Utryuk. . +U yuk.q.q.,vagon U_{q q}^yuk_{. .}^. = +333 4211= 4544vagon

IV) Yuklangan vagonlarni topshirish: yuklangan vagonlarni topshirish

(U _yuk.t. )dan va yuklangan tranzit vagonlar (U_tr^yuk_. ^. )dan tashkil topadi, ya’ni
Utopyuk.. =Utryuk. . +U yuk.t.,vagon U_top^yuk_. ^. = +227 4211= 4438vagon
V) MTU lari ish hajmi: yuk ortilgan (U _y.ort. ) va qabul qilingan yukli vagonlar (U_q^yuk_.q.^. ) yig‘indisidan yoki yuk tushirilgan (U _y.tush. ) va yukli holatda topshirilgan vagonlar (U_top^yuk_.^. ) yig‘indisidan tashkil topadi, ya’ni
U =U y.ort. +Uqyuk.q..,vagon
U = [phone]= vagon yoki
U =U y.tush. +Utopyuk..,vagon
U = [phone]= vagon
Yuqoridagi MTU lar ish hajmlari vagon oqimlari jadvali -(1.1-jadval)ga asosan aniqlanadi.
Reys- vagon
Vagonning aylanma mobaynida yuklangan va bo‘sh holatda umumiy bosib o‘tgan masofasi to‘liq reys deb ataladi. U 2 qismdan tashkil topadi:
yuk yuklangan reys l_yuk.r. =^∑_U^nlyuk ,km
bo‘sh, yuk yuklanmagan reys l_bo'sh.r. =^∑nl_U^bo'sh ,km
to‘liq reys l_t.r. = l_yuk.r. +l_bo'sh.r. ,km
bu yerda ∑nl_yuk −vagonlarning yukli holatda bosib o‘tgan vagonkilometrlari yig‘indisi;
∑nl_{bo'sh −}vagonlarning bo‘sh (yuk yuklanmagan) holatda bosib o‘tgan vagon-kilometrlari yig‘indisi;
∑nl_yuk =126 (129⋅ + 129+ 115+ 98+ 155+ 167+ 167+ 134+ 129+ 129)+ 122 (882⋅ + 731+ 816+ 731+
68+55+108+82+115+129+129+98)+ 25 (10⋅ +12)+ 25 (22⋅ + 41)+ 22 (28⋅ +55)+ 28 (33⋅ +54)+
20 (35⋅ +55)+ 23 (47⋅ + 28)+ 20 (27⋅ +37)+ 28 (20⋅ + 27)+ 28 (16⋅ +19)+ 23 (9⋅ +8) = 657287vagon/km.
∑28 10_⋅nlbo sh₊' 28⁼120 36₊ 23 2⋅_{⋅ =}^[phone]⋅ vagon km⁺44)/⁺25. ⁺25 17⋅ ⁺22 25⋅ ⁺28 19⋅ ⁺20 18⋅ ⁺23 22⋅ ⁺20 13⋅ +
lyuk r. . =∑Unlyuk 6572875012 = 131,14km. lbo sh r' . . = ∑nlUbo sh' 144775012= 2,89km. l_{t r. .} =131,14 2+,89 134,03= km.

∑nlbo sh' αbo sh' = nlyuk ∑	lbo sh r' . .= lyuk r. .	2,89 134,03	0,0215=
∑nlyuk αyuk = nlyuk ∑	lyuk r. . lyuk r. .=	131,14 134,03	0,9784=

Vagonning yuk yuklanmasdan bosib o‘tgan masofasi koeffitsiyenti yuklanmagan vagon-kilometrlarning yuklangan vagon-kilometrlarga yoki bo‘sh vagon reysining yuklangan reysiga nisbatiga teng:
Vagon aylanmasi
Vagon aylanmasi (Q_v)− sutkada o‘lchanib, vagonga bir stansiyada yuk yuklangan vaqtdan, to vagonga yangidan yuk yuklashgacha ketgan vaqtning yig‘indisiga aytiladi.
Vagon aylanmasi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
Qv = 241 ϑluchto.r'rt. . + Llttex.r.. ⋅ttex + Km ⋅tyuk ,sutka
bu yerda L_tex −vagon yelkasi, ya’ni vagonlarning texnik stansiyalar orasida o‘rtacha bosib o‘tgan masofasi, km; К_m −mahalliy ish koeffitsiyenti;
t_tex,t_yuk −vagonning texnik va yuk stansiyasida o‘rtacha turish vaqt me’yori, soat.
Vagonlarning texnik stansiyalar orasida o‘rtacha bosib o‘tgan masofasi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
Ltex = ∑nnltrq.ishyuk. ++∑∑nlnbotrq.'ishlsh . ,km ∑
bu yerda ∑n_tr^q.ish.,∑n_tr^q.ishl. ₋ texnik stansiyalardan sutka davomida jo‘natilgan
qayta ishlanadigan va qayta ishlanmaydigan tranzit vagonlar umumiy soni.
Texnik stansiyalar bo‘yicha qayta ishlanadigan ( n_tr^q.ish. ) va qayta ishlanmaydigan (n_tr^q.ishl. ) tranzit vagonlar soni quyidagilarga teng:
n_tr^{q ish B. .} =129 +129 + +98 115 +129 +129 +167 +155 =1051vagon; n_tr^{q ish V. .} =129 129 129 129+ + + +816/15+731 115+ +731 68+ + +98 882 =3957/15vagon;
n_tr^{q ish G. .} = 882 +129 +129 +731 + +55 731 +816/15 + +68 115 =3656/15vagon;
1051 3957/15 3656/15 8664/30vagon.
n_tr^{q ishl B. .} = 91 167+ +10 −162 =106vagon;
n_tr^{q ishl V. .} =134/36 127+ 55 + +28/ 22 68 + −129 283/58= vagon;
n_tr^{q ishl G. .} =108 8+ 68+ 152− 32= vagon;
vagon
L_tex = = 73,23km.
Vagonning texnik stansiyasida o‘rtacha turish vaqti quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
t_{tex =} ∑∑ntn_textex ₌ ntrq.ish.B ^⋅ttrq.ish.B∑⁺ nntrq_trq.ish_.ish.V_{. +}^⋅ttrq.∑ish.Vn+_trq.ishlntrq_..ish.G ^⋅ttrq.ish.G +
q.ishl.B t_trq.ishl.B ₊ nq._trqish.ishl. .V _⋅t_trq.ishlntr.V + n_trq.ishl.G _⋅t_trq.ishl.G ,soat
₊ n_{tr ⋅}
ntr + ∑ _q.ishl.
∑
t_tex 2,002 .
Mahalliy ish koeffitsiyenti Km =U y yuk. . U+U y tush. . = 4685012+547 0,207
Vagonning yuk stansiyasida o‘rtacha turish vaqti quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
tyuk = U y.yuk∑. +ntUmy.tush. = nmB ⋅tmB + nmV ⋅tmV + UnmGy.⋅yuktmG. ++UnmBy.−tushV ⋅. tmB−V + nmV −G ⋅tmV −G ,soat
t_yuk 8,32 .
Demak, vagon aylanmasi Q_v sutka ga teng
Vagonlar ishchi parki
Vagonlarning ishchi parki. Bu tashish jarayonida ishlatiladigan vagonlar sonidir. U quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
U_{ish. p.} =U ⋅Q_v ,vagon/ sutka,
U_{ish p. .} = 5012 0,348⋅ = 1880vagon sutka/ .
Vagonning sutkada bosib o‘tgan o‘rtacha masofasi
Vagonning bir sutkada bosib o‘tgan o‘rtacha masofasi quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi
Sv = lQt.rv. ,km/ sutka
S_v = 385,29=km sutka/ .

Xulosa

Loyiha ishida 2-MTUga tegishli B-V va V-G uchastkalari texnik holati haqida atroflicha tavsif keltirilgan. Bosh yo‘llar soni va uchastkalarning signalizatsiya va aloqa vositalari bilan jihozlanishi aytib o‘tilgan. Ajratish punktlari soni va ular orasidagi masofa, bekat yo‘llarining foydali uzunligi, og‘irlik me’yori va yuk poyezdlarining tarkibi ko‘rsatilib o‘tilgan. Asosiy va aylanma depo stansiyalari aniqlab berilgan hamda yuk va yo‘lovchi poyezdlari uchun lokomotivlar tanlab qo‘yilgan.
Kurs loyihasida jo‘natish marshrutlarini tuzish rejasi ishlab chiqilgan bo‘lib, MTU 46 marshrutni ortadi va jo‘natadi. Topshiriq bo‘yicha umumiy ortishning 40 foizi jo‘natish marshrutlariga to‘g‘ri keladi (1978 vagon). Jo‘natish marshrutlarining o‘rtacha yurish masofasi 626 kilometrni tashkil etdi. Analitik taqqoslash usulidan foydalangan holda bir guruhli poyezdlarni tuzishning eng samarali rejasi aniqlandi. Har bir yo‘nalish uchun poyezd tuzish rejasining ko‘rsatkichlari hisoblandi.
Kurs loyihasida quyidagi amallarni bajargan holda mahalliy ishlarni samarali tashkil qilish tizimi ishlab chiqildi:

• 
  mahalliy vagonlar oqimi hajmi aniqlandi, stansiya yuklamasi aniqlandi, stansiyalararo vagonlar oqiming diagrammasi tuzildi;
  
• 
  mahalliy ishlarni qamrab olish sharti asosida ikkala variant
  

raqobatbardoshlik nuqtai nazaridan tahlil qilib chiqildi (analitik usulda); - texnik-iqtisodiy jihatdan optimal varianti tanlangan.
MTU uchastkalari bo‘yicha hisoblashlar natijasiga ko‘ra terma poyezdlarning soni 1 juftni tashkil qildi.
Kurs loyihasida MTUning uchastkalari bo‘yicha poyezdlar kategoriyasiga mos ravishda sonlari aniqlangan. Har bir uchastka uchun mavjud va talab etilgan o‘tkazish qobiliyatlari hisoblangan. Hisoblar va diagrammalar shuni ko‘rsatdiki, mavjud poyezdlarni o‘tkazish qobiliyati talab etilgan o‘tkazish qobiliyatini to‘liq qanoatlantiradi, bu esa o‘z navbatida uchastkalar berilgan harakat oqimini o‘tkazishni ta’minlay olishini bildiradi.
Kurs loyihasida poyezdlar harakati grafigi bo‘yicha umumiy ko‘rsatmalar va TFQ talablari keltirilgan bo‘lib, grafikni tuzish metodikasi ko‘rsatib o‘tilgan.

• 
  uchastka tezligi – 45,79 km/s;
  
• 
  texnik tezlik – 49,48 km/s;
  
• 
  uchastka tezligi koeffitsiyenti – 0,93;
  
• 
  foydalanishdagi lokomotivlar parki – 9 lok.;
  
• 
  lokomotivning o‘rtacha sutkalik yurishi – 814,81 lok-km;
  
• 
  lokomotivning to‘liq aylanmasi – 13 soat.
  

Kurs loyihasida MTU foydalanish ishlarining ko‘rsatkichlari hisoblab chiqildi. Son va sifat ko‘rsatkichlari yuklangan vagonlarning reja va yo‘nalish shaxmatkasi, bo‘sh vagonlarni taqsimlash sxemalari asosida aniqlangan. MTU foydalanish texnik normalari jadvalda keltirilgan. Hisob-kitoblar natijasida quyidagilar aniqlandi:

• 
  ortish – 468 vagon;
  
• 
  tushirish – 574 vanon;
  
• 
  MTUning ishi – 5012 vagon;
  
• 
  vagonlarning bo‘sh yurish masofasi – 2,89 vag-km;
  
• 
  bo‘sh yurish koeffitsiyenti – 0,0215;
  
• 
  vagonning to‘liq reysi – 134,03 km;
  
• 
  yuklangan vagonning reysi – 131,14 km;
  
• 
  vagon aylanmasi – 0,348 sut;
  
• 
  vagonlarning ishchi parki – 1880 vag/sut;
  
• 
  o‘rtacha sutkali yurish – 385,29 km.
  

Kurs loyihasi topshiriqqa mos holatda bajarilgan. Loyiha bo‘yicha qo‘yilgan asosiy masala – harakat xavfsizligini ta’minlagan holda, MTU uchastkalarida poyezd va mahalliy poyezdlar ishini ratsional tarzda tashkil etish to‘laqonli o‘z yechimini topgan.

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi temir yo‘llarida poyezdlar harakati va manyovr ishlari bơyicha yo’riqnoma. Т.: O’zdavtemiryo‘lnazorat, 2014 – 152 b.
   
2. 
   O‘zbekiston Respublikasi temir yo‘llaridan texnik foydalanish qoidalari. _{Т.: O}‘zdavtemiryo‘lnazorat, 2012 – 93 b.
   
3. 
   Инструкция по сигнализации на железных дорогах Республики Узбекистан. Т.: «ГИ «Узгосжелдорнадзор», 2009 – 128 с.
   
4. 
   Normatov SH.N., Rixsiyev S.R., Butunov D.B. Temir yo‘ldan foydalanish ishlarini boshqarish (1-qism). O‘quv qo‘llanma. ToshTYMI, T.: 2015 – 158 b.
   
5. 
   Xudayberganov S.Q., Aripov N.Q., Suyunbayev Sh.M., Kamaletdinov Sh.Sh. Temir yo‘ldan foydalanish ishlarini boshqarish (2-qism). O‘quv qo‘llanma. T.: ToshTYMI, 2017 – 116 b.
   
6. 
   Тимухина Е.Н. Управление эксплуатационной работой. Ч. 2: метод. указания / Е.Н. Тимухина, Н.В. Кащеева, Н.Е. Окулов. – Екатеринбург: УрГУПС, 2016 – 28 с.
   
7. 
   Profillidis V.A . Railway Management and Engineering. Fourth Edition. USA: Ashgate Publishing Company, 2014 – 518 p.
   
8. 
   Satish Chandra, M.M. Agarwal. Railway Engineering. Oxford: Oxford University Press, 2007 - 620 p.
   
9. 
   www.uzrailway.uz
   
10. 
    www.osjd.org