L a n q u L i y e V Mütəhərrik və əyləncəli oyunlar Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin , «2011»-ci IL tarixli saylı əmri ilə dərs

4.6.Milli
mütəhərrik oyunların təsnifatı

Milli oyunlar quruluşu və qaydalarına görə aşağıdakı qruplara 
bölünür: 
1.Mübarizə aparan iki tərəfin rəhbərsiz (bəysiz) oyunları. 
Oyunda iştirak edən bütün uşaqlar bərabər hüquqa malikdir. Bu qrupa 
«Bənövşə», «Göyçək mələk» kimi oyunlar daxildir. 
2.Hər bir oyunçu özünə cavabddeh olduğu və öz bacarığını 
göstərməyə çalışdığı rəhbərsiz (bəysiz) oyunlar. Bu qrupa «Uçurma», 
«Ənzəli» və s. oyunlar daxildir. 
3.Rəhbərlə (bəylə) idarə olunan oyunlar. Bu oyunlarda rəhbərlər 
və tabe olanlar-sıravi iştirakçılar olur. «Bəylər» burada hərtərəfli 
hakimiyyətə malikdir. Hakim siniflərin meydana gəlməsinin təsiri ilə 
yaranan «Xan-xan», «Gizir», «Qara qazan» kimi oyunları və məişət 
bayramlarında oynanılan «Nənə can» oyununu nümunə göstərmək 
olar. Bu oyunlar yüksək poetik formalarla, şerlə müşaiyət olunur. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

88 
 
 
 
 
 
V FƏSİL 
 
Mütəhərrik oyunların təlimi metodikası, prinsip və 
metodları 
PLAN 
5.1. Oyunların seçilməsi 
5.2. Oyun üçün hazırlıq işləri 
5.3. Oyunların keçirilməsi formaları 
5.4. Oyun təlimi prosesinin mahiyyəti 
5.5. Oyun təliminin prinsipləri 
5.6. Oyunların məzmunun şərhi 
5.7. Oyun meydançasının düzəldilməsi 
5.8. Oyun meydançası və zalının işarələnməsi 
5.9. Oyun ləvazimatlarının hazırlanması 
5.10. İbtidai təhsil pilləsi üçün mütəhərrik oyunlar 
5.11. Ümumi orta təhsil pilləsi üçün mütəhərrik oyunlar 
ƏDƏBİYYAT 
1.M.M.Ağayev, A.S.Sadıqov. Uşaq oyunları, Bakı, «Gənclik» 
nəşriyyatı, 1967-ci il.
2.R.Y.Rəsilov, R,M,Baxşəliyev. İbtidai siniflərdə mütəhərrik 
oyunlar. Bakı, «ADPU» nəşriyyatı, 1985-ci il.
3.T.T.Abbasov. İdman və mütəhərrik oyunlar. Bakı, «Maarif» 
nəşriyyatı, 1987-ci il. 
4.H.H.Ağayev, S.S.Hüseynov. Azərbaycan uşaq mütəhərrik 
oyunları. Bakı, «Maarif» nəşriyyatı, 1989-cu il. 
5.B.S.Quliyev. Fiziki tərbiyənin nəzəri-metodik və praktik 
işlərinin əsasları. Bakı, «ADPU» nəşriyyatı, 2010-cu il. 

---

89