“Lİder tv və radio-azərbaycan” mmc



Yüklə 2,11 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə48/58
tarix27.10.2018
ölçüsü2,11 Mb.
#75803
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   58

daha uğurlu olan insanlardan sorğu götürməyə çalışın. Lakin bir daha qeyd edirik 
ki, insanlar
ın seçimi ilk növbədə süjetin mövzusundan bilavasitə asılıdır.   
Sorğunun  montaj  olunması  zamanı  da  lakoniklik  mühüm  önəm kəsb edir. 
Sorğu  götürülən  insanların  fikirləri bir cümlə  şəklində  qeyd  olunmalıdır.  Əgər 
sorğu zamanı  insan bir neçə suala cavab verirsə, bu, artıq sorğu deyil, müsahibə 
anlamına gəlir və janr prinsiplərini kobud şəkildə pozur.   
 
 
8.11. 
Müsahib
ənin dublyaj olunma qaydası 
 
 
Əcnəbi müsahiblərdən sinxron (müsahibə) götürmək, yaxud həmin sinxronu 
dublyaj etm
ək peşəkar jurnalist üçün adi haldır. Lakin bu zaman adi sayılan bəzi 
prinsipl
ər  iş  prosesində  çox zaman unudulur. Həmin prinsiplərdən biri əcnəbi 
müsahibin yan
ında olan və  onun fikirlərini  doğma  dilə  çevirən tərçüməçinin 
s
əsinin  əksər  hallarda nəzərə  alınmamasıdır (R.M.  jurnalist tərçüməçinin səsini 
əhəmiyyətsiz hesab edir və mikrofonu tərcüməçiyə uzatmağı ya istəmir, ya da ki, 
unudur). Lakin jurnalist t
ərçüməçinin səsinin də aydın yazılmasına nail olmalıdır 
ki, dublyaj zaman
ı  həmin səsi müsahibin səsinin  üzərinə  atmaqla həm vaxt 
qazans
ın, həm də daha təbii və dəqiq dublyaj əldə etsin.      
 
Əgər jurnalist özü dublyaj etmək fikrinə  düşübsə, ilk növbədə  müsahibə 
diqq
ətlə qulaq asmalı, onun tempini tutmalı və sözləri müsahibin danışıq tempinə, 
yaşına  uyğun  tərzdə  oxumalıdır.  Təsəvvür edin, yaşlı  və  asta  danışan  əcnəbi 
müsahibi g
ənc və sürətli oxu tərzinə malik jurnalist dublyaj edir. Bu, uğurlu alına 
bil
ərmi?.  Əlbəttə  ki, xeyir. Məhz buna görə  də, səslər və  danışıq  tempi  tam 
d
əqiqliyi ilə bir – birini tamamlamasa da, ən azından yaxın olmalıdır.  
 
Dublyaj
ın  əvvəlində  və  sonunda qısa (3-4 saniyə) pauzaya yer vermək də 
əsas prinsiplərdən sayılır.  Həmin pauza  tamaşaçıya  müsahibin  orijinal  səsini 
eşitməyə  imkan verir, eyni zamanda  sizin səsinizin kəsilməməsi və  normal efirə 
getm
əsi üçün bir növ “захлест” rolunu oynayır. Lakin bu zaman önəmli olan digər 
m
əqamlardan biri – dublyajın ilk sözü və ya cümləsi ilə sizin sözünüzün üst-üstə 
düşməsidir. Cünki tamaşaçı məhz ilk söz və ya cümləni eşidir. Əgər onun eşitdiyi 


v
ə başa düşdüyü sözlə, sizin ilk sözünüz uyğun gəlmirsə, sizin tərcümənizə qarşı 
inams
ızlıq yaranacaq.   
 
IX FƏSİL. TELESÜJET, TV-DƏ REKLAM 
 
9.1. Süjetin bloklar üzr
ə hazırlanması 
 
X
əbərlərdən fərqli  olaraq,  araşdırma süjetinin xronometrajı  5-7 dəqiqə 
olmal
ıdır. Süjeti  hazırlamazdan  öncə    jurnalist mövzunu müxtəlif bloklar üzrə 
t
ədqiq etməlidir. Bu, sanki qatara bənzəyir. “Qatarın hər vaqonunun” başqa sözlə, 
h
ər blokun uzunluğu 30 saniyə olmalıdır.  
 
Mövzu – transplantasiya 
Ehtiyyac
ı 
olan q
əh. 
  Az
ərbaycanda 
v
əziyyət 
  Beyn
əlxalq 
t
əcrübə 
  Qorxu 
amili 
  Ikinci 
q
əhrəman 
  Orqan 
əldə 
etm
əyin 
yolu 
  Donorlar 
       (30 s.) 
    (30 s.) 
 
 (30 s.)            (30 s.)       (30 s.)          (30 s.)               (30 s.) 
 
 
Az
ərbaycan 
tibbi buna 
imkan 
verirmi? 
 
M
əsələnin 
qanuni 
t
ərəfi 
 
Donorlara 
köm
ək 
ed
ən 
QHT-l
ər 
 
Donor 
m
ədəniyyəti 
 
Sonluq 
     (30 s.)                (30 s.)                (30 s.)                   (30 s.)                (30 s.)            Ümumi xr. 6 
d. 
 
1 d., 1d. 30 s. material üçün minimum 4 blok, 5-7 d. material üçün 10-12 
blok olmal
ıdır. 
 
9.2. 
Süjetin inkişaf istiqamətləri 
 
Süjetin mövzuya uyğun müxtəlif inkişaf istiqamətləri mövcuddur: 


 
→               → → →  
     
↓            ↑           ↓    - pessimist notlarla bitən süjet 
       
→→→                                 
                           
                         
↑  
            
→ → →    - optimist notlarla bitən süjet  
           
↑ 
→→→ 
 
→→ → →→→→ →→→ ortaq xətt üzərində qurulan süjet 
                               
Süjet 
əksər hallarda optimist notlar üzərində  bitir. Bu da təbiidir. Belə  ki, 
efir
ə təqdim olunan hər bir material insanların həyat tərzinə, psixoloji durumuna, 
sosial – ictimai f
əaliyyətinə bilavasitə təsir edir. Məhz bu üzdən, efir mədəniyyətini 
əsas götürməklə, süjetlər də  insanların  həyatına  müsbət təsir etməli,  onları  pis 
v
ərdişlərdən çəkindirməli və yaşamağa, yaratmağa ruhlandırmalıdır.   
 
9.3. H
ədəf prinsipi 
 
Jurnalist seçdiyi mövzu v
ə  işlədiyi süjetlə  100 faizlik hədəfi dəqiq  nişan 
almal
ıdır.  Tamaşaçını  maraqlandıran faktları  yüksək ustalıqla təqdim etməyi 
bacar
ırsınızsa, deməli  100 faizlik hədəfə  yaxınlaşırsınız.  Bu halda süjet daha 
maraql
ı  alınır, ictimai önəm kəsb edir. Hədəf  prinsipini  faktlara  da  şamil  etmək 
olar. Bel
ə ki, hadisə yerindən götürülən ən önəmli fakt 100 faizlik faktlar sferasına 
daxildir v
ə material da məhz həmin faktla başlamalıdır.  


Yüklə 2,11 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   58




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə