M ə h ə m m ə d t a ğ I s I d q I 0 MƏHƏMMƏd tagi

İXTAR
Bu 
Kİtabçeyi  əlifbanı  diqqətlə  oxuyub 
və 
hü ru fatın 
işKali  ərbəəsinə 
Kamilən  vüquf  yetirən  balaca  qızlara 
m əxsusdur 
kİ, 
bunda 
dərc 
olunan  dərusi-m ütəm əddədə 
və  heKayəti-nafeənin  vasitəsilə  hər  bir  validə  öz  qızını 
və  hər  bir 
m üəllim ə 
öz  m ütəllim lərini  şiveyi-qiraət  və 
üsuli-Kİtabətə  alışdıra  bilir.
Bu  Kitab  nəstəliq  x əttilə  təb  olunm ağa  üm də  səbəb 
odur 
Kİ,  о 
balaca  əlləri  ilə  rəh b əri-m aarif  olan,  qələmi 
tu ta n   xam m   qızlar  h ər  gün  oxuduğu  d ərsi  b ir  əlahidə 
d əftərə  yazm aq  ilə  təqviyyəti-zehnə  səbəb  olan  hüsni- 
x ə tti  də  təh sil  etməyə  m üvəffəq  olsunlar.  Bu  m üxtəsər 
Kİtabçada  ü su li-in şa  və 
fununi-Kitabət 
iq tizasın ca  yazı- 
lan  və 
beləlİKİə, 
lisa n i-tü rK id ə  
əm saiı  görülən  bəzi  ərəbi 
və  fa rs i  Kəlmələri  heyııi-tədrisdə  bəqədr  imKan  qızlara 
təlim  və  təlh im   olunm am ış  Keçilməsin.TainKİ  onlar  ada- 
bi-m ühavirə  və  üm urati-beytiyyəyə  d a ir olan 
mÜKalimat- 
dan  əlavə 
ədəbiyyati-Iisaniyyə 
və  də  filcüm lə  aşina  ol­
sunlar. 
TaiıxKİ  gələcəK 
zamanda 
ülum   və 
fü n u n  
...  təhsil 
etməyə  m ü q təd ir  ola bilsinlər.
MİNACAT
İlahi!  Q adiri-m ütləq  və  m əbud  b ir  həqsən.  Zati-əq- 
dəsini  əql  və 
fİK r 
ilə 
bilməK 
və  q ü d rə t  və  əzəm ətini  dil 
ilə  bəyanə  gətirm əK   olmaz.  İlahi!  Zam an  və  məKandan 
m ünəzze  və  tə r if  və  tövsifdən  m übərrasən.  A m m a  şan 
və  cəlalm   və  nuri-cəm alın  aləm ləri  doldurub 
k
İ,  h ə r  şeyi 
sənin  v ü c u d u n a   dəlil  və  rəhb ər və  h ə r  zərrə  sənin  qüdrə- 
tin ə   şahidi-m ötəbərdir.  Bu  ham ı  həddü-hesabsız  u ld u z la r 
və  h av ad a  cəh-cəh  ilə  te y ra n   edən  q u şlar,  yerdə  züm zü- 
mə  ilə  cərəyan  edən  n əh rlər,  çaylar,  rən g arən g   g ü llərin  
ə tri  və  g u n ag u n   m eyvələrin  təm i  sənin  hiK m ətinə  ayinə- 
d ir.  X üdavənda, 
elə 
b ir  q ad iri-təv an a və 
x aliq i-y eK tasən  
Kİ, 
q ü d rə t  və  q ü w ə td ə   və  əm ri-xilqətdə  əsla 
şərİK İn 
və 
n ə z irin   yoxdur.  P ərv ərd ig ara,  m ərhəm ət  n əzərin i  biz- 
dən 
Kəsmə, 
səhhəti-bədənim izi  əlim izdən  alm a,  v erdiyin  
ham ı  n em ətlərin   şÜKrünü  əda  etm əyə  bizləri  m üvəffəq 
elə,  lü tf   və  in ay ə tin i  halım ıza  şam il  qıl,  m əhəbbət  və  to-

---

fiq in i  bizlərə  rə q if  et.  G ünahlarım ızdan  Keç.  D ünya  və 
a x irə tim iz i  m əm ur  elə!  Ya  rəb,  üm id  əlim izi  dərgahi- 
aləm   p ən ah ın d an   naüm id  geri  qaytarm a!  İta ə t  və  ibadə- 
tim izi  dərəceyi-qəbuiə y e tir,  dua və  a x irətim izi  m üstəcəb 
elə,  xatim ül-ənbiyə  M əhəm m əd-əl-M ustəfa  hörm ətinə  və 
onun  рак  və 
paKİzə 
olan  övladı  haqqına.  Amin!
QİRAƏT
X anım   qızlar!  «Əlifba  Kitabını»  diqqətlə  oxudunuz. 
Və  h ə r  b ir  d ərsin   başında  yazılan  h ə riflə rin   şəKİllərini 
və 
səd aların ı  lazım m ca  öyrənib  və  anladınız.  İn d i  bu 
gözəl  Kİtabı 
oxumaq  sizlərə 
çox  asan  və  çox  faydalı 
olacaq.  B unda  neçə  şirin   heKayətlər  yazılıb!  Və  neçə  gö- 
zəl  d ə rslə r  tə rtib   olunubdur.  Bu  ə w ə lin c i  dərsdə  istəyi- 
rəm   yenə  «Əlifba»  Kİtabında  oxuduğunuz  d ərsləri  yadı- 
nıza 
salım .  X a tirin iz d ə d ir  kİ,  h ə rflə rin   ham ısı  rtu z  
d ö rd d ü r.  Və  о  h ə rflə r 
Kəlmənin 
başında,  a ra sın d a   və 
a x ırın d a  yazılanda  h ə r b iri  neçə  su rətə  d ü şü r.  Və  hərflər 
b ir-b irin ə  yapışanda  səslər  h asil  o lu r  kİ,  о  səslərdən 
Kəlmələr 
əmələ 
gəlir.  Məsələn,  a-ta,  a-na,  ba-ba  kİ,  bu 
səslərdən  a ta ,  ana,  baba 
Kəlmələri  təşKİl 
o lu n u r.  Necə 
Kİ,  ba-la-bal-dan-şi-rin-dir  sədalarından  «bala  baldan 
şi- 
rin d ir»   ib a rə ti  əmələ  gəlir.  İndi  bu  dərsdə  bir  neçə  asan 
cüm lələr  v a r,  onu  oxuyaq:  «Mənim  Kİtabım  gözəldir.  Bu 
g ü n   dərsim   asan d ır.  Y alan  danışm aq  günahdır.  Elm   və 
tərbiyyət  hamıya  vacibdir. 
Əməlsiz  alim in  faydası  yox- 
d u r.  K itab   oxum ağın  m ənfəəti  çoxdur.  K itab   in san a   gö- 
zəl  m ü n isd ir.  Qış  və  yaz  oxu  yaz».
S Ü B H   N A M A Z I
F atm a  sübh  tezdən  d urub,  dəstəm az  alıb  gəldi, 
səccadəsini  açdı.  N am azını  qılıb  q u rta ra n d a n   sonra  qar- 
d aşı  Q asım ın  başı ü stə yavaş-yavaş  d u rd u  onu  oyatm ağa:
-Qasım,  Qasım!  D ur,  az  qalıb  g ü n   çıxsın,  nam azın 
v a x tı 
Keçir.
Qasım  d u ru b ,  dəstəm az  alınca  F atm a  xan ım  
k
İ
ç
İ
k
 
q ard aşı  İb rah im i  də  oyatdı 
Ki, 
ona  da  nam az  təlim   edib 
qaldırsıq .  N am azların ı  tam am   edəndən  so n ra  h ə r  üçü 
q aziü lh acat  olan  A llahın  dərgahm a  əd  g ö tü rü b   m inacat 
elədilər.  F atm a  dedi 
k
İ:

---

Q ardaşlarım ,  mən d u a eyləyim,  siz  də  «amin»  deyin!
“P ə rv ə rd ig a ra ,  rəh m ət  və  bərəK atını  b izlərə  nazil 
qıl.  E hsan  etd iy in   n em ətləri  əlim izdən  alm a.  Qəlblərim i- 
zi  elm  və  ib ad ət  n u ru   ilə  rövşən  və  m ü n ə w ə r  elə!  Pər- 
vərdigara!  B izləri  böyüdüb  tərbiyə  v erən   ata-anam ızm  
ö m rü n ü   tu la n i  qıl.  O nlarm   sayəsirü  bizim   başım ızdan 
Kəsmə!  V alideynim izi  və  m üəllim lərim izi  və  qövm  və  əq- 
rabam ızı  d ü n y a  və  ax irətd ə  rə stg ah   eylə!  İlah i,  sən  mə- 
su m la rın   d u asın ı  tez  m üstəcəb  edərsən!  B izim   də  b u   mə- 
sum anə  duam ızı  qəbul  elə.
F a tm a   bu  tö v r  d u a  etdİKCƏ  Qasım  və  İb rah im   də 
«amin»  d ey ird i.  M ehriban  an aları  gəlib,  o n ları  b u   halda 
görəndə  h ə r  ü çü n ü   də  m əhəbbətlə  qucaqlayıb,  b ağ rın a 
basdı!  Və  o n lar  da  an aların ın   əlindən  öpdülər.  Və  ham ısı 
b ir  yerdə  a ta la rm ın   h ü z u ru n a   gedib,  ədəb  ilə  salam   ve- 
rib ,  əyləşib  çay  içməyə  m əşğul  oldular.
TƏRBİYƏNİN  TƏFAVÜTÜ
İ
k
İ  b acm ın   hər  b irisin in   b ir  oğlu  v a r  id i.  O nlar 
o ğ lan larm a  b ir-b irin d ən   tə fa v ü tlü  
su rə td ə   tərbiyə  ve- 
rird ilə r.  B irisi  adabi-tərbiyətə  aşna  olm adığı  ü ç ü n   oğlu- 
n u n   m əzacına  görə  hərəKət  edib  və  onun  n azı  ilə  oynar- 
dı.  Və  b alasım n   h ə r  b ir  x ah işin i  y erinə  yetirdİKCə  onun 
x ü lq ü n ü   pozub  daryəKİni  üzərdi.  Bu  əziz  və  ərKÖyün  ba- 
lan ın   x ö rəy in in   əndazəsi  və  y atıb   d u rm a ğ m m  vədəsi  yox 
idi,  H ər  növ  Konfet  və  hər  qisim   meyvə  və  h ə r  cürə  oy- 
uncaq,  bəİKƏ,  h ə r  b ir  ağ lın a  gələn  şeyi  istə d iy i  v a x td a  
h a z ır  olm asaydı,  ağlayıb,  çığırıb.  b ağ ırıb   özünü  yerdən- 
yerə  v u ra rd ı.  T ərbiyət  aləm indən  bixəbər  olan  an ası  da 
is tə r  zərərli  olsun,  is tə r  faydalı  olsun,  b alasın ın   h ə r  b ir 
istəd iy in i  və  arzu su n u   əmələ  gətirm əy i  m üzayiqə  etməz- 
di.  A m m a  о  b iris i  oğlunu  ağ u şi-tərb iy ətin d ə  saxlayıb, 
p ərv əriş  verdİKCə  və  analıq  m əhəbbətin  əmələ  gətirdiK cə 
yenə  b alasın a  iazım m ca  nəsihət,  tən riy ə  və  cəza  etməK- 
dən  g eri  d u rm azd ı.  Ə w əlin cin in   oğlu  çox 
y e m ə K d ə n  
zəif 
olub  və  çox  yatm aqdan  tənbəlləşib,  x u d sər  və  azadə 
gəzməKdən 
t ə r b iy ə s iz  
və 
e lm s iz   q a ld ı. 
A m m a 
d ig ə r in in  
h ə r  b ir  şeyi  diqqət  və  q ərarın ca  yeyib  və  içib,  an asın ın  
n əsih ətlərin ə  əməl  edib b ir 
ç a lış q a n  
və  zəhm ətsevən  uşaq 
oldu  Kİ, 
b öy ü d Ü K cə 
elm  və 
t ə r b iy ə t   s a y ə s in d ə  
validəsinə, 
vətəninə,  m illətinə  və  dövlətinə  böyÜK  x id m ə tlər  eylədi.

---