M. T. Do’stova B. X. Xo`janiyozova

Diplodok
.
a
Kech yura davrida yashagan. Uzunligi 27 metr. Vazni 10 
tonna.
"Diplodok" ning ma'nosi "Qo'shaloq to'sin". 
Umumiy ma'lumotlar: o'txo'r, boshi kichik, egiluvchan uzun dum, 
baquvvat va yo'g'on oyoqlar, ilonsimon uzun bo'yin va nisbatan yengil 
suyaklarga ega bo'lgan. Mayda o'txo'r dinozavrlar diplodokka o'xshash 

---

126 
gigantlar oyog'i ostida toptalib ketishi hech gapmas. Eng yiriklarining 
uzunligi hozirgi tennis kortidan uzun bo'lgan.
Dilofozavr
Ilk yura davrida yashagan. Uzunligi 6 metr. Vazni 400 kg dan 
ortiq. 
"Dilofozavr"ning ma'nosi "Ikki taroqli kaltakesak". 
Umumiy ma'lumotlar: ikki oyoqda harakatlangan. Go'shtxo'r, orqa va 
old oyoqlarida o'tkir, mustahkam tirnoqlari hamda o'tkir tishlarga ega.
Dilofozavrlar uncha yirik bo'lmasada ammo o'ta tajovuzkor va badjahl edi. 
To'da bo'lib yashashgan va boshidagi eng katta taroqli erkagi ularga 
yetakchilik qilgan. Olimlarning fikricha dilofozavrlar dushmaniga zahar 
purkash qobiliyatiga ham ega bo'lgan ekan. Dilofozavrlar nafaqat ov 
qilgan balki o'laksalar bilan ham oziqlangan.
Melagozavr:
Kech yura davrida yashagan. Uzunligi 9 metr. Vazni 1 tonna. 
Nomining ma'nosi "buyuk kaltajesak. 
Umumiy ma'lumotlar: asosan ikki oyoqda harakatlangan. Go'shtxo'r, 
tishlari o'tkir, old oyoqlari kalta va tirnoqli. O'ljasini quvayotgan 
melagozavr tezligini soatiga 8 km gacha oshira olgan. Boshi ancha katta. 
Uzun va yerga yonbosh dumi yordamidayordamida muvozanatni saqlaydi.
Seratozavr:
Kech yura davrida yashagan. Uzunligi 6 metr. Vazni 1 tonna. 
Nomining ma'nosi "skaltakesak Shoxdor kaltakesak" Umumiy 
ma'lumotlar: go'shtdor, ikki oyoqda harakatlangan. Burni yonida shoxi, 
o'tkir panjalar, pishiq tirnoqlarga ega bo'lib, dumi yo'g'on edi. 
Seratazavrlar ertaklardagi ajdaholarni eslatadi. O'tkir tishlar va favqulodda 
kuchli jag'i uni o'ta qonxo'r yirtqich bo'lganidan dalolat beradi. 
Braxiozavr:
Kech yura davrida yashagan (bundan 150 mln yil 
muqaddam). Uzunligi 23 metrgacha yetgan. Vazni 50 tonna. Nomining 
ma'nosi "qo'lli kaltakesak". Umumiy ma'lumotlar: o'txo'r, uzun bo'yin, 

---

127 
old oyoqlar orqasidagilardan uzunroq, juda yebto'ymas bo'lgan. 
Olimlarning fikricha braxiozavrlar oila-oila bo'lib yashagan. Bitta oilada 
20 ta va undan ko'p dinozavrlar bo'lgan. Mutaxasislarning fikricha 
braxiozavrlar 70 yil umr ko'rgan. Bolalari 10-15 yilda ulg'aygan.
Allozavr: 
Kech yura davrida yashagan. Uzunligi 11 metr. Vazni 1.5 tonna 
va undan oshiq. Nomining ma'nosi "g'alati kaltakesak". 
Umumiy ma'lumotlar: ikki oyoqda harakatlangan. Olimlar allozavrni 
o'ta qonxo'r yirtqich bo'lganini ta'kidlashadi. Tishlari og'zining ichki 
tomoniga qayrilgan bo'lib o'ljasining tanasidan katta go'sht bobo'laklarini 
uzishga imkon bergan. Bu yirtqichning og'zi juda katta bo'lganligi sababli 
o'ljasini chaynamay katta-katta bo'laklarga bo'lib yutgan.
X
itoyda 174 mln yillik tarixga ega dinozavr qoldig'i topildi. Xitoylik 
tadqiqotchilarning yozishicha bu dinozavrga "Lingshulong" (baxaybat 
ajdaho) nomi berilgan. Bu dinozavrni uzunligi 10-15metr, og'irligi 70 
tonna bo'lgan