M ü n d ə r I c a t
Torpağın çirklənməsinin qiymətləndirilməsi
Yüklə 5,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Torpağın çirklənməsinin qiymətləndirilməsi.
162
dərəcəsini kimyəvi maddələrin YVQ –nın uçotu əsasında qiymətləndirmək olar. (Cədvəl 2.37) Cədvəl 2.37 Torpaqda kimyəvi maddələrin YVQ-ı və zəhərlilik göstəricilərinə görə onların miqdarının yol verilən səviyyəsi (“Torpağın kimyəvi maddələrlə çirklənməsinin təhlükəlilik dərəcəsinin qiymətləndirilməsinə metodik göstəriĢ” – M., 1987) Maddə
YVQ,mq/kq torpaqlar fon nəzərə alınmaqla Zəhərlilik göstəriciləri Translokasiya olunan (torpaq- da toplanma) Miqrasiya olunan
Ümumsanitar Suda
Havada
1 2 3 4 5 6 Mütəhərrik formalar Mis 3,0 3,5
72,0 ---
3,0 Nikel
4,0 6,7 14,0 ----
4,0 Sink
23,0 23,0 200,0 ----- 37,0 Kobalt
5,0 25,0 1000- dən çox ----- 5,0 Flor 2,8 2,8 ---- - ---- ---- Xrom
6,0 ---- ----- - ---- 6,0 Flor 10,0
10,0 10,0
--- 25,0
Ümumi miqdarı Sürmə
4,5 4,5
4,5 ---
50,0 Marqans
1500,0 3500,0
1500,0 ----
50,0 Vanadium 150,0 170,0
350,0 -----
150,0 Marqans + vanadium 1000,0 + 100,0 1500,0 + 150,0 2000,0 + 200,0
-------- 1000,0 + 100,0 Qurğuşun 30,0 35,0
260,0 ----
30,0 Mərğümüş 2,0 20,0
15,0 -----
10,0 Civə
2,1 2,1
33,3 2,5
5,0 Qurğ.+civə 20,0 + 1,0 20,0 + 1,0 30,0 +2,0
---- 30,0 + 2,0 Mis 55
--- ---
--- --
Nikel 85
-- --
-- --
Kalium xlorid 100
-- --
-- --
Nitratlar 130,0
180,0 130
--- 225,0
Benz(a)piren 0, 02
0,2 0,5
--- 0,02
163
davamı 1 2 3 4 5 6 Benzol
0,3 3,0
10,0 0,3
50,0 Toluol
0,3 0,3
100,0 0,3
50,0 İzopropilbenzol 0,5 3,0
100,0 0,5
50,0 Alfametilstirol 0,5 3,0
100,0 0,5
50,0 Stirol
0,1 0,3
100,0 0,1
1,0 Ksilol
0,3 0,3
100,0 0,4
1,0 Kükürd birləşmələri Mələri: H 2 S 0,4 160,0
140,0 0,4
160 Elem. Kükürd 160,0 180,0
380,0 ---
160,0 sulfat turşusu 160,0 180,0
380,0 ----
160,0 Kömür flot.tul. 3000,0 9000,0
3000,0 6000,0
3000,0 Kompleks dənəvər gübrə. 120,0
800,0 120,0
800,0 800,0
Maye kompl.gübrələr 80,0 800,0 çox 80,0 800,0 çox 800,0
pH - 4,8 (mis, sink), pH – 4,6 (nikel), kobaltın mütəhərrik formasını - asetat- natrium bufer məhlulla pH – 3,5 və pH – 4,7 boz torpaqlar üçün, asetat- ammonium bufer məhlulla pH - 4,8 qalan torpaq tipləri üçün. Florun mütəhərrik formasını torpaqdan pH≤ 6,5 0,006 M xlorid turşusu, pH ≥ 6,5 0,03 M kalium sulfatla çıxarırlar. Xromun mütəhərrik formasını torpaqdan asetat-ammonium bufer məhlulu ilə pH – 4,8 ayırırlar. Kömürün flotasiya tullantılarının YVQ-ına torpaqdakı benz(a)pirenin miqdarına görə nəzarət olunur, hansı ki, onun YVQ keçməməlidir. N : P : K = 64 : 0 : 15 tərkibli kompleks dənəvər gübrələrin YVQ-ı torpaqdakı nitratların miqdarına görə yoxlanılır, hansı ki, absalyut quru torpaqda 76,8 mq/kq keçməli deyil. N : P : K = 10 : 34 : 0 tərkibli marqans əlavə etməklə maye kompleks gübrələrin YVQ-ı torpaqda mütəhərrik fosfatların miqdarına görə yoxlanılır, hansı ki, absalyut quru torpaqda 27,2 mq/kq-ı aşmamalıdır. Torpaqda kimyəvi maddənin fon miqdarı – onun təbii kimyəvi tərki- binə uyğun olan miqdarıdır. Torpağı çirkləndirən kimyəvi maddənin translokasiyası – maddənin torpaqdan bitkiyə keçməsidir. Torpaqda çirkləndirici maddələrin ümumi miqdarında, onun YVQ keçən, bu çirkləndirici maddənin mütəhərrik formasını təyin edir. Torpaqların metallarla çirklənməsinin təyinində YVQ məlum olmaya- nların çirklənmə səviyyəsi fon səviyyəsi ilə müqayisə olunur. (cədvəl 2.38) Yüklə 5,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|