Madaniyatshunoslik

iv. Qarorni ijro etish

• Qarordan harakatga o’tishni ijro qilish, bajarish deyiladi. Kishining irodasi qarorni bajarishda namoyon bo’ladi.
• Irodaviy harakat

Jismoniy aqliy

Irodaviy zo’r berish – butun nerv va muskullarni alohida tarang holga keltiradi va bu sirtqi alomatlarda ko’rinadi. U motivlar kurashi va qarorga kelishdayoq seziladi.

Qarshiliklar: a) ichki (iroda)

b) tashqi (roda)

v. Bajarilgan ishga baho berish

Odatda, qaror bajarilgandan so’ng va ba’zan bajarish jarayonidayoq qilingan ishlarga baho beriladi. Yoki maqullanadi, yoki qoralanadi.

• Qilinayotgan ishga kishining o’zi yoki jamiyat baho beradi.
• ijobiy baho –faoliyatni kuchaytirish, rivojlantirish, mehnat unumiga olib keladi.
• salbiy baho- faoliyatni to’xtatish, o’zgartirishga sabab bo’ladi

Irodaviy harakatning sifatlari

• Iroda kuchi: o’zini tuta bilish, dadillik, chidam va toqat
• Irodaning axloqiyligi:
• Mustaqillik : javobgarlik, negativizm,laqmalik

Iroda kuchliligi

• Iroda kuchi irodaning muhim sifatidir. Iroda kuchining turli darajasi butun irodaviy jarayonlarda ko’rinadi. Iroda kuchi avvalo intilishlarda ko’rina boshlaydi; biz kuchli hamda kuchsiz intilishlarni, kuchli va kuchsiz hohishlarni farq qilamiz. Iroda kuchi yana tеzlik bilan qarorga kеla olishda va qarorning mustahkamligida ko’rinadi
• Iroda kuchi qat'iyatlikda ifodalanadi. Qat'iyat qarorning bajarilishiga to’la ishonish va qarshilik hamda qiyinchiliklar qanchalik katta bo’lmasin (yoki katta bo’lib ko’rinmasin) uni albatta amalga oshirishga otlanishdir

Iroda kuchliligi

• Jazm o’z-o’ziga buyruq bеrishdir. Vijdoniy burch talabi yoki yuksak maqsadni amalga oshirish tufayli odamning kеrak bo’lib qolgan paytda o’lim bilan hayot o’rtasidan birontasini darhol tanlab ola bilishida ko’rinadigan jazm, kuchli iroda dalilidir
• Iroda kuchi qabul qilingan qarorni o’z vaqtida bajarishda ko’rinadi
• Katta to’sqinlik va qiyinchiliklarni, qarshi harakatlarni irodaviy zo’r bеrish va irodaviy harakatlar yordami bilan еngib, katta muvaffaqiyatlarga erishishi