Martin paul wassmer

62
va antikorufciul sakanonmdeblo regulacia daemata. 
dReisaTvis korufciis Semadgenlobebs qarTul sisxlis 
samarTalSi miakuTvneben qrTamis aRebas (ssk-is 338-e mu-
xli), qrTamis micemas (ssk-is 339-e muxli), zegavleniT 
vaWrobas, (ssk-is 339
1
 muxli), amomrCevlis mosyidvas (ssk-
is164
1
 muxli), profesiuli sportuli Sejibris anda ko-
merciul-sanaxaobiTi konkursis monawilis an organiza-
ciis mosyidvas (ssk-is 203-e muxli), komerciul mosyidvas 
(ssk-is 221-e muxli) da kanoniT akrZaluli saCuqris miRe-
bas (ssk-is 340-e muxli).
korufciis erT-erT yvelaze tipur saxes, qrTamis 
aRebas, saqarTvelos ssk-is 338-e muxli iTvaliswinebs, 
romelic sagnobrivad aseve dasjad qrTamis micemas ukav-
Sirdeba (ssk-is 339-e muxli). qrTamis amRebi kanonier Tu 
ukanono moqmedebas Tavisi samsaxurebrivi uflebamosi-
lebis farglebSi moqmedebisas axorcielebs, gansxvavebiT 
zegavleniT vaWrobisagan, rodesac piri qrTamis mimce-
mis interesebis sasargeblod raime qmedebis ganxorcie-
leba-ganuxorcieleblobisaTvis Tavisi samsaxurebrivi 
uflebamosilebis farglebSi ki ar moqmedebs, aramed so-
cialur mdgomareobas iyenebs. qrTamis amRebi qrTamis mim-
cemis sasargeblod SeiZleba asrulebdes rogorc kano-
nier, aseve ukanono moqmedebas
8
. literaturaSi dasjadad 
ar Tvlian samsaxurebrivi mfarvelobas, romelic qrTamis 
mimcemisaTvis damsaxurebul xelSewyobaSi gamoixateba
9
.
Zveli kodeqsis regulacia qrTamis miRebis faqts dana-
Saulis damTavrebas ukavSirebda. qrTamis miRebaze uaris 
Tqmisas danaSauli damTavrebuli ar iyo da qrTamis mimce-
mis mxridan mxolod mcdelobas hqonda adgili. qrTamis 
sagnis miRebas qmedebis dRevandeli mdgomareobiT ara-
viTari mniSvneloba ar eniWeba
10
. danaSauli qrTamis SeTa-
vazebis miRebiT ukve damTavrebulia.
8
 
lekveiSvili,
 wignSi: mamulaSvili (red.) sisxlis samarTlis kerZo nawi-
li, wigni II, 2012, gv. 213-214.
9
 
lekveiSvili,
 iqve, gv. 216.
10
 
lekveiSvili,
 iqve, gv. 217.

---

63
meqrTameoba moicavs ara mxolod winaswar SeTanxmebuli 
qrTamis aRebas ama Tu im qmedebis ganxorcielebis win (mos-
yidva), aramed agreTve qrTamis aRebas am qmedebis ganxor-
cielebis Semdeg (jildo). Tu Tanamdebobis pirma ar icoda 
da arc SeiZleba scodnoda, rom mas am qmedebisaTvis daasa-
Cuqreben da igi am saCuqars garkveuli qmedebis ganxorcie-
lebis Semdeg, mis sanacvlod miiRebs, adgili eqneba aseve 
sisxlissamarTlebrivad dasjad kanoniT akrZaluli saCuq-
ris miRebas (340-e muxli) da ara qrTamis aRebas.
qrTamis moTxovnas adgili aqvs maSin, rodesac moxele 
pirdapir an SeniRbulad agrZnobinebs (miaxvedrebs) sxva 
pirs, rom man unda gadaixados Tanamdebobis piris momsaxu-
rebis safasuri (moqmedebis an umoqmedobis sanacvlod)
11
.
qrTamis SeTavazebis miRebisas qrTamis mimcemi uka-
nono gasamrjelos gadaxdis sanacvlod qrTamis mimcemis 
interesebis dacvis mzaobas avlens. danaSauli qrTamis Se-
Tavazebis miRebisas ukve damTavrebulia.
sasjeli qrTamis aRebis ZiriTadi SemadgenlobisaTvis 
eqvsidan cxra wels Seadgens. qrTamis aRebis ZiriTadi Se-
madgenlobisaTvis 1960 wlis sisxlis samarTlis kodeqsiT 
sasjeli, rogorc zemoT ukve iyo miTiTebuli, samidan aT 
wlamde Tavisuflebis aRkveTas iTvaliswinebda, qonebis 
konfiskaciiT. amave kodeqsis me-17 muxlis me-4 nawiliT 
(pasuxismgebloba danaSaulis momzadebisa da danaSaulis 
Cadenis mcdelobisaTvis) sasjelis daniSvnisas sasamarT-
lo mxedvelobaSi iRebda damnaSavis moqmedebis sazoga-
doebriv saSiSroebis xasiaTsa da xarisxs, danaSaulebrivi 
ganzraxvis ganxorcielebis xarisxs da mizezebs, romelTa 
gamo danaSauli bolomde ar iqna miyvanili. Sesabamisad, 
qrTamis SeTavazebis miRebisas Zveli kodeqsiT danaSauli 
damTavrebuli jer ar iyo da mosamarTles gacilebiT msu-
buqi sasjelis daniSvnis SesaZlebloba hqonda (sanqciis 
qveda zRvari – sami weli), vidre dRes, rodesac danaSauli 
momzadebis etapze ukve damTavrebulad iTvleba da qrTa-
mis aRebis mosurnes damTavrebuli danaSaulisaTvis sjian 
11
 lekveiSvili,
 iqve, gv. 216.

---

64
(sanqciis qveda zRvari – eqvsi weli).
sanqciebTan dakavSirebiT yuradRebas imsaxurebis ki-
dev erTi sakiTxi. moqmedi sisxlis samarTlis kodeqsiT 
sasjeli qrTamis aRebis ZiriTadi SemadgenlobisaTvis 
eqv sidan cxra wlamdea, GgaupatiurebisaTvis – eqvsidan rva 
wlamde, janmrTelobis ganzrax mZime dazianebisaTvis, ra-
mac sicocxlis mospoba gamoiwvia, oTxidan eqvs wlamde. 
Sesabamisad, qrTamis aRebis ZiriTadi Semadgenloba ufro 
mkacrad isjeba, vidre adamianis winaaRmdeg mimarTuli Za-
ladobrivi danaSauli.
qrTamis aRebis norma damamZimebel garemoebebsac moi-
cavs. esenia: qrTamis aReba saxelmwifo-politikuri Ta-
namdebobis mqone piris mier, didi odenobiT, winaswari 
SeTanxmebiT jgufis mier, rac Svididan TerTmet wlamde 
Tavisuflebis aRkveTas iTvaliswinebs. kidev ufro mZim-
deba pasuxismgebloba, Tu qmedeba Cadenilia meqrTameo-
bisaTvis msjavrdebuli piris mier, araerTgzis, gamoZal-
viT, organizebuli jgufis mier da gansakuTrebiT didi 
odenobiT. sasjeli am dros Tavisuflebis aRkveTaa TerT-
metidan TxuTmet wlamde.
Tu moqmedi sisxlis samarTlis kodeqsiT qrTamis 
aRebisaTvis kanoniT gaTvaliswinebul sasjels da amave 
kodeq sis yvelaze mZime ZaladobiTi danaSaulis, mkvlelo-
bis, ZiriTadi SemadgenlobisaTvis (ssk 108-e muxli) gaT-
valiswinebul sasjels erTmaneTs SevadarebT, davinaxa-
vT, rom am orive sasjelis zeda zRvari TxuTmeti welia. 
aRsaniSnavia isic, rom damamZimebel garemoebaSi qrTamis 
aRebisaTvis germaniis sisxlis samarTlis kodeqsis §335 
mxolod erTidan aT wlamde Tavisuflebis aRkveTas iTva-
liswinebs. TxuTmeti wliT Tavisuflebis aRkveTa qrTamis 
aRebisaTvis, Tundac es qmedeba damamZimebel garemoebaSi 
iyos Cadenili, araproporciulad maRali sasjelia.
saxelmwifo struqturebis moSlis, korufciuli fo-
nis saSiSroebis, mosaxleobaSi samarTlebrivi nihilizmis 
da saxelmwifos mimarT undoblobis gavrcelebis saSiS-

---