Martin paul wassmer

59
gaerTianebuli erebis organizaciis konvencias 
korufciasTan brZolis Sesaxeb (2005  UNCAC) saqarTvelo 
2008 wlis 4 noembers SeuerTda. garda amisa, korufcias-
Tan brZolis sakiTxSi saqarTvelos asrulebs korufciis 
winaaRmdeg mebrZol evrosabWos saxelmwifoTa jgufis 
(GRECO), ekonomikuri TanamSromlobis da ganviTarebis or-
ganizaciis  (OECD) da gaeros narkotikebTan da danaSaul-
Tan brZolis ofisis  (UNODC)  mier SemuSavebuli rekomen-
daciebsac
3
. saqarTvelo aris evropis sabWos korufcias-
Tan brZolis jgufis Group  of  States  Against  Corruption (1999 
wlidan) da ekonomikuri TanamSromlobisa da ganviTarebis 
organizaciis aRmosavleT evropis da centraluri aziis 
antikorufciuli qselis wevri (OECD-ACN)
4
.
korufciasTan brZolis valdebuleba aseve gaTva-
liswinebul iqna asocirebis Sesaxeb SeTanxmebis me-2 
muxlis me-3 nawiliT, amave SeTanxmebis me-17 muxliT ki 
saqarTvelo aqtiuri da pasiuri korufciis winaaRmdeg 
brZo lis valdebulebas iRebs rogorc kerZo, aseve saja-
ro seqtorSi.
sxvadaxva saerTaSoriso aqtivobebis da saxelmwifos 
mier korufciis winaaRmdeg brZolis miuxedavad 2007 wli-
saTvis korufciis maCvenebeli  Corruption  perseption  Index-iT 
dadgenili maCveneblebis mixedviT saqarTveloSi 1-dan 
3-mde iyo da amgvarad, saqarTvelo msoflios erT-erT 
yvelaze korumpirebul qveyanaTa ricxvs miekuTvneboda. 
aSkara iyo, rom saqarTvelo evropasTan ekonomiuri da 
3
 dawvrilebiT ix.
 uruSaZe,
 Kkorufciis winaaRmdeg brZola da sajaro sam-
saxuris reforma, publikaciaSi: asocirebis dRis wesrigis politikuri 
nawilis Sefaseba, pirveli wlis Sefaseba, noemberi, 2015 weli, Tbilisi, 
saqarTvelo, gv. 37. https://www.osgf.ge/files/2015/2015/publication/Book_GEO_
WEB.pdf (06.01.2017, 15:00)
4
 2015-2016 wlebis erovnuli antikorufciuli samoqmedo gegmis Ses-
rulebis angariSi ix. http://procurement.gov.ge/getattachment/CooperationInterna-
tionalPublic/saertashoriso-angarishebi/asg-shes-prog-ang.pdf.aspx (09.01.2017, 20:49). an-
gariSebi 2004 wlidan ix. Istanbul Anti-corruption Action Plan country reports. https://
www.oecd.org/corruption/acn/istanbulactionplancountryreports.htm

---

60
samarTlebrivi urTierTobebis gansamtkiceblad koruf-
ciis problemis daZlevas saWiroebda. Sesabamisad, saqar-
Tvelos korufciasTan mimarTebaSi metad Zneli „saSinao 
davaleba“ hqonda Sesasrulebeli.
dReisaTvis „msoflio samarTlis proeqtis“ Tanaxmad, 
saqarTvelo pirvel adgilzea korufciis dabali maCveneb-
liT aRmosavleT evropisa da centraluri aziis 13 qveya-
nas Soris, msoflios 102 qveyanaTa Soris ki 29-e adgilze. 
saqarTveloSi gamokiTxulTa Soris mxolod 4%- ze nakle-
bi acxadebs, rom mas odesme miucia qrTami. am TvalsaCino 
warmatebas mravali organizaciuli da sakanonmdeblo 
cvli leba uZRoda win.
postsabWoTa saqarTveloSi yovlismomcveli koruf-
ciis da nepotizmis winaaRmdeg brZola 2004 wels xeli-
suflebaSi mosulma axalma xelisuflebam iTava. ganxor-
cielebuli reformebis mizani sajaro sivrcis da sawar-
moo urTierTobebis korufciisagan gaTavisufleba da 
amgvarad evropuli Rirebulebebisadmi miaxloeba iyo. 
antikorufciuli politika rogorc sakadro politikaSi 
(kadrebis cvlileba da axali kadrebisaTvis xelfasis mo-
mateba), aseve organizaciul gardaqmnebSi, sasjelis nega-
tiuri prevenciis win wamowevasa da kanonmdeblis gacxare-
bul aqtiurobaSi gamoixata.
kanonmdebeli korufcias cxovrebis sxvadasxva sfero-
Si ebrZvis, amitomac korufciis winaaRmdeg sabrZolve-
lad miRebuli normebi mTel sisxlis samarTlis kodeqsSia 
gabneuli.
2. korufciasTan dakavSirebuli sakanonmdeblo 
cvlilebebi saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi
korufciasTan sabrZolvelad saqarTveloSi sakanonmdeb-
lo cvlilebaTa mTeli paketi Sevida ZalaSi. ukve 1997 
wels miRebul iqna kanoni „sajaro samsaxurSi interesTa 
SeuTavseblobisa da korufciis Sesaxeb“, romelmac dRe-
vandlamde mravali transformacia ganicada.

---

61
qarTuli sinamdvilisaTvis kritikas imsaxurebs am ka-
nonis me-3 muxlis me-4 nawili moxelis dausabuTebeli qo-
nebis Sesaxeb, romelmac gaeros aRniSnuli konvenciis me-
20 muxli gadmoiRo (illicit  enrichment,  Unerlaubte  Bereicherung)
5
 
da sisxlis samarTalSi antikuri drois tradiciuli prin-
cipi, mtkicebis tvirTis saxelmwifosaTvis dakisrebaze 
(necessitas probandi incumbit ei qui agit) faqtiurad baTilad iqna 
cnobili.
korufcia literaturaSi ganimarteba rogorc saxel-
mwifo Zalauflebis aradaniSnulebisamebr, aralegiti-
murad gamoyeneba piradi an jgufuri gamorCenisaTvis
6
. 
anu, korufciisas saxelmwifos institucionalizebuli 
monopolizebuli Zalaufleba kerZo interesebisaTvis 
gamoiyeneba. gamoiyofa korufciis sami sxvadasxva done: 
korufcia samTavrobo doneze, korufcia saxelmwifosa 
da moqalaqis urTierTobis WrilSi da korufcia politi-
kuri zegavlenis mopovebisaTvis. qarTveli kanonmdebeli 
am mravalferovani problemis sakanonmdeblo dareguli-
rebas Seecada, AamasTan, gansakuTrebuli yuradReba mieq-
ca korufcias saxelmwifosa da moqalaqis urTierTobis 
Wril Si. sisxlis samarTlis kodeqsSi Semotanil iqna axali 
Semadgenlobebi, romlebic tradiciuli qrTamis aRebis 
da qrTamis micemis gverdiT korufciuli danaSaulis sxva 
saxeebsac iTvaliswinebs. garda amisa, qarTvelma kanonmde-
belma qrTamis aRebis Semadgenloba korufciasTan brZo-
lis Sesaxeb evrosabWos 1999 wlis konvenciis debulebebs 
srulad Seusabama
7
.
2006 wlis 14 dekembers saqarTvelo korufciasTan 
brZolis evropul konvencias SeuerTda (1999 weli) da 
Sesabamisad, qarTul sisxlis samarTlis kodeqss sxvadasx-
5
https://www.unodc.org/documents/brussels/UN_Convention_Against_Corruption.pdf 
(06.01.2017, 15:11).
6
 samoqalaqo ganaTlebis leqsikoni, http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=ter-
m&d=6&t=4882 (nanaxia 06.01.2017).
7
http://www.coe.int/de/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/173/signa-
tures?p_auth=ZF0vtWrm (nanaxia 09.01.2017).

---