Məhəmməd Əmin Rəsulzadə

Tolerantlıq
— dini dözümlülük. Yəni digər inanc və əqidələrə dözümlü 
yanaşma deməkdir. Tolerantlıq 
insan
hüquqları və vicdanı ilə bağlıdır. O insan 
azadlıqları və hüqüqlarının təsdiqi, plüralizm və demokratiya əsasında 
formalaşır. İlk fikirdə dözümlülüyün aspektlərinin insanın xoşlamadığı şeylərdən 
əxlaqi inanclara qədər geniş olması göstərilir. Dözümlülüyün yalnız insanın 
davranış siyasəti ilə bağlı olduğu və dözümlülüyün beynəlxalq hərəkətdən çox 
insanın bu gün, sabah və gələcəkdə müəyyən qaydada davranışı olduğu 
vurğulanır. Tolerantlıq baş verən hadisələrə məmnun olmamaq və eyni zamanda 
bəyənilməyən hərəkətin qarşısını almaq üçün heç nə etməməkdir.
1995
-ci il noyabrın 16-da keçirilmiş 
UNESCO
Baş Konfransının 28-ci sessiyasında 
Tolerantlıq prinsiplərinə dair bəyannamə qəbul olundu. Bu bəyannamədə 
vurğulanır ki, "dözümlülük, ilk növbədə insan azadlıqları və universal hüquqların 
etirafı əsasında formalaşan fəal münasibətdir", bununla yanaşı "dözümlülük, 
insan hüquqlarına dair beynəlxalq hüquq aktlarında müəyyən olunmuş 
normaları iddia edən, həqiqətin mütləqləşdirilməsindən və ehkamçılıqdan 
imtina edən bir anlayışdır. 
Məşhur Çin yazıçısı 
Fang Long
 bir dəfə məşhur 
Britanika 
 
Ensiklopediyasında
 tolerantlığın tərifindən belə sitat gətirmişdir : “Tolerantlıq 
başqalarının sərbəst davranmasına və mühakimə etməsinə imkan vermək 
deməkdir; öz fikirlərinə və qəbul edilmiş fikirlərinə zidd olan şeylərə səbrlə və 
qərəzsiz dözməkdir”. 
Tolerantlılıq insanların dinc yanaşı yaşamalarını təmin edir. Bu, hər kəsin 
həyatını istədiyi kimi yaşaya biləcəyi ədalətli bir cəmiyyət üçün əsasdır. 
2Fərqli köklərə, mədəniyyətlərə və dinlərə sahib insanların birlikdə yaşadığı, 
dünyanın çoxmədəniyyətlilik və müxtəlifliklərlə dolu olduğu bu qloballaşmada 
dövründə tolerantlıq və harmoniya yaratmaq, qarşılıqlı sevgi və hörməti inkişaf 
etdirmək çox vacibdir.Dözümlülük və harmoniya olmadan dünyamızın davamlı 
sülhü qorunub saxlanıla bilməz. Tolerantlığın çatışmazlığı döyüşə, şiddətə gətirib 
çıxarır və nəhayət cəmiyyətin dincliyini və təhlükəsizliyini məhv edir.

---