Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
Yüklə 1,14 Mb. Pdf görüntüsü
|
74 məqalələr diqqətəĢayandır. Bu qəbildən məqalələr əskəri mühafilə mənsub «Polska Sbrocna» qəzetində dəxi görülməkdədir. Bu məqalələrə görə, bir tərəfdən Ģiddətlə hərbə hazırlaĢan Sovetlər, o biri tərəfdən də Avropa millətlərini mənən pozmaqla məĢğuldurlar. Almaniyaya göndərdikləri hava dalğaları ilə [radio propaqandası]. Hitlerin koridoru polyaklara fəda etdiyindən bəhs edən Moskva kommunistləri, PolĢa daxilində yaydıqları intibahnamələrdə Qdanskın hitlerçilərə tərk etdiyindən bəhs edirmiĢlər. Məqsəd bəllidir: istənən iĢ, ortanın qarıĢmasıdır. Eyni mühərririn ayın 24-də - Almaniya- Yaponiya anlaĢmasının imzalanmasına müsadif (rast gələn) günlərdə PolĢa radiosu ilə söylədiyi bir nitqi dinlənilmiĢdir. Bu nitqdə Otmar məmləkətlərini sevən bütün patriotların Komintern ilə mücadilə edən cəbhədə olmaları lüzumundan bəhs etmiĢdir. Bu lüzum yalnız PolĢada deyil, bir çox məmləkətlərdə dəxi hiss edilməkdədir. Sovetlərlə dost keçinən və bununla öyünən məmləkətlər belə öz içlərindəki kommunist axınları və Komintern agentlərilə mücadilədən farig (sıxıntısız, rahat) deyillər. Bu sadə, Avropadakı deyil. ġərqdəki sovet dostlarına da aiddir... Məlum olduğu üzrə, Komintern deyilən isim Sovetlər Ġttifaqı deyilən hökumətin müstəir (gizli) adıdır. Əcnəbi dövlətlərlə etdiyi hər diplomatiya münasibətlərindən əcəmi surətdə faydalanan bolĢeviklər, məlum olduğu üzrə, bu qondarma adlarından faydalanaraq istədikləri fəsad iĢini rəsmən yaxĢı münasibətdə olduqları dövlətlər içində yeritməkdən bir an üçün geri durmamıĢlar. Ġndi ona eyni metodla qarĢı çıxılır. Sovet hökumətilə münasibət pozulmadan Kominternə qarĢı antikomintern yaradılır. Bizim Moskvaya qarĢı davamız məlum olduğu üzrə, sadə, ideoloji bir dava deyildir. Hər Ģeydən əvvəl biz, Rusiya istilası ilə, rus imperializminin bu yeni Ģəkli ilə vuruĢuruq. Kommunizmlə mücadilə bizim üçün əlimizdən çalınmıĢ istiqlalınızı geri almaq yolunda edilən bir mücadilədir. Öncə qeyd etdiyimiz alman-yapon anlaĢmasında da bu motiv mövcuddur. AnlaĢma milli mövcudiyyətlər və mövcud dövlətlər üçün Komintern fəaliyyətini təhlükəli görür və bununla mücadiləyə təhlükəyə məruz bütün dövlətləri çağırır. Bu çağırıĢın müvəffəqiyyəti demək, Kominternin əsil üzü demək olan Sovet hökumətinin siyasətcə təklənməsi deməkdir. Bu təklənmə nə qədər müvəffəqiyyətli və nə qədər təsirli olursa, bizim üçün o qədər xeyirli və ümidli olur. 19-cu ildönümünü içəridə, əski bolĢevikləri boğazlamaqla məĢğul bir halda qarĢılayan moskvalı kommunistlər üçün, dıĢarıda vücuda gələn bu antikomintern ittifaqını duymaq qədər düĢündürücü bir sürpriz ola bilməz!... Cahan gec də olsa oyanır. Təhlükənin Moskvada olduğunu görür. Bu görüĢün daha Ģamil və daha real olmasını təmanna edəyin. Təmənna edəyin ki, Komintern deyilən Ģeyin eyni zamanda Kremlin yeni təcavüzçü rus imperializmi olduğu və bu imperializmin onlarca milləti əsarəti altında tutduğu dəxi görülmüĢ olsun! 75 Kommunizmə qarĢı millətlərarası mücadilə. Bu gözəl. Hələ bu mücadilənin Almaniya və Yaponiya kimi dövlətlər arasında bağlanan müahidə Ģəklində rəsmi bir Ģəkil alması bilxassə!... Ümid edilə bilir ki, bu gün sadə, müzürr (xəstə) bir fikir cərəyanı və aksiyasına qarĢı müdafiə mahiyyətində olan bu anlaĢma, təcrübə ilə gözlənməsi təbii nəticəsinə varır. Kommunizmi millətlərarası bir təhlükə zəhəri olaraq canlandıran təĢəkkül (quruluĢ) Sovetlər Ġttifaqı deyilən qüvvədir. Yüzdə əlli ikisi rus olmayan, böyük əksəriyəti süngü gücü ilə tutan bu qüvvədir ki, dünyanı fəsada vermək istəyən ocağı tütdürür. Ukraynanın kömürü ilə buğdası, Qafqazın nefti və digər sərvətləri, Türküstanın da bilxassə pambığı və digər millətlərə aid bir çox bu kimi zənginliklər qızıl Moskva imperializminin əlində və idarəsində qaldıqca, sadə, beynəlmiləl müdafiə təĢəbbüsü ilə mədəniyyət dünyasını kommunizm təhlükəsindən qorumaq mümkün deyildir. Kommunizm təhlükəsi deyilən Ģey, dünya üçün hər zaman təhlükə təĢkil etmiĢ olan qaba və təcavüzçü rus imperializminin yeni həmləsindən baĢqa bir Ģey deyildir. Bu təhlükə yalnız bolĢevik istibdadı və qızıl rus süngüsünə dayanan Sovet hakimiyyətinin çökdüyü və oradakı millətlərin uğrunda vuruĢduqları istiqlallarına eriĢdikləri gün ortadan qalxar! “Qutlu od”, sayı 1, dekabr 1936. AZƏRBAYCANDA RUS MÜSTƏMLƏKƏÇĠLĠK SĠYASƏTĠ I Bu siyasətin nə kimi bir istila iĢi olduğu ümumi xətlərilə məlumumuz olduğu halda, çarlığın XIX əsrin ilk yarısında yendiyi və likvidə (ləğv) etdiyi Azərbaycan xanlarının yerində tətbiq etdiyi rejim və qullandığı idarə üsulları haqqında vəsiqə (sənəd) və məxəzlərə dayanan təfsilli məlumatımız nöqsanlıdır. Çarlığın qərb vilayətlərindən indiki Baltik sahilindəki cümhuriyyətlərə, Türküstan istilasına və hətta qonĢumuz Gürcüstana aid çoxluca tədqiqi nəĢrlər və tarixi sənədlər nəĢr edilmiĢ ikən, Azərbaycan xanlıqları bu günə qədər bu nöqtədən ihmal (unudulmuĢdur) edilmiĢdir. Sovet Elmlər Akademiyasının çarlıq dövrü və idarəsinə aid olaraq nəĢr etdiyi arxiv materialları arasında, axirən, tariximizin bu dövrünü iĢıqlandıran çox mühüm bəzi vəsiqələr dəxi nəĢr edilmiĢdir. Əsasında üç cilddən ibarət olub, indilik «Rus imperializminin Azərbaycanda 1820-dən 1860-a qədər sürən koloni (müstəmləkəçilik) siyasəti»nə aid olan arxiv material və vəsiqələrinin ilk cildi SSRĠ Elmlər Akademiyasının Tarix Ġnstitutu tərəfindən «Sovetlər Ġttifaqı millətlərinin tarixi» seriyasına daxil olaraq 1936-cı ildə nəĢr edilmiĢdir. Yüklə 1,14 Mb. Dostları ilə paylaş:
|