Microsoft Word 05 Project Description Final az

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/92
5.12.4.5  İsitmə sistemi
 
 
Normal  şərtlərdə  ŞD2 üzrə quruda istilik tələbatı 3x50% ixrac kompressor turbinlərindən 
quraşdırılan üç ÇİU-dan veriləcəkdir.  İstilik sistemi hər ÇİU-dan 24mv istilik təmin edilmək 
üçün layihələndirilmişdir.  
 
İşəsalma zamanı, yaxud ÇİU-n birinin fəaliyyəti mümkün olmadıqda (məsələn, texniki xidmət 
zamanı) istilik tələbatı 50 MVt birbaşa yanma yağ isidicisi ilə qarşılanacaqdır. 
 
İşə salma zamanı yağ isidicisinin 6 həftəyə  qədər istifadə ediləcəyi gözlənilir.  İşə salmadan 
sonra ÇİU sistemi nəzərdə tutulan turbinin mövcudluğu əsasında vaxtın 98%-99%-i istifadəyə 
hazır olmaq üçün layihələndirilmişdir. 
 
5.12.4.6  Məşəl sistemi 
 
ŞD2 qurudakı obyektlərinə  əməliyyat və  təhlükəsizlik məqsədləri ilə  məşəl sistemi daxil 
olacaq. Normal istismar şəraitlərində qurudakı  ŞD2 məşəl sistemində ancaq pilot yandırma 
fəaliyyətlərinin aparılması nəzərdə tutulmuşdur. 
 
Bununla belə, məsələn, kompressor qatarının itirilməsi və ya fövqəladə hallarda təzyiqin 
boşaldılması kimi avadanlığın sönməsi hallarında qeyri-müntəzəm məşəldə yandırma baş 
verəcək. Bu hadisələr müntəzəm olaraq bütün il boyu 5 gündən (1.1 mln.st.kubfut/günə 
bərabər alçaq sürətlə) 1 saata qədər (890 mln.st.kubft/gün sürətlə) müddət davam edəcək. 
Məşəlin layihə sürəti ilə fövqəladə  təzyiqin boşaldılmasının (HPBS müddətində bir və ya iki 
dəfədən çox baş verməyəcəyi planlaşdırılır) bir saatdan artıq davam etməsi gözlənilir. 
 
Quruda ŞD2 məşəl sistemi hazırda layihələndirilməkdədir. 
 
Layihə tərəfindən qəbul edilmiş hazırkı dizayn meyarı aşağıdakı kimidir: 
 
 Hündürlüyə qaldırılmış YT və AT məşəl sistemləri; 
 
Hər iki YT və AT məşəl sistemlərində YT məşəl qaz bərpaedicisi normal fəaliyyətlər 
zamanı məşəl çubuqlarına gedən karbohidrogen qalıqlarını azaldır;  
 
Daimi yanan pilot yandırıcılarına əsaslanan məşəl qaz alovu AT yanacaq qazı ilə təchiz 
edilib; 
 
Ya azotdan, ya da AT yanacaq qazından istifadə etməklə (təhlükəsizlik tələblərindən 
asılı olaraq) davamlı qaz üfürülməsi  
 Ardıcıl və yaxud nəzarət edilən üfürmə sistemi YT məşəl dizaynını  aşağı  səviyyəyə 
endirmək və çubuğun hündürlüyünü azaltmaq üçündür. 
 
ƏMSSTQ məqsədləri üçün AT və YT məşəl ucluqlarının 107m hündürlükdə olan yüksəyə 
qaldırılmış tək borunun üzərində yerləşdirilməsi və YT məşəli üçün axın tezliyinin maksimum 
1810MMskfg olması nəzərdə tutulur.  
 
5.12.4.7   Dizel Təchizatı 
 
Dizel  İNL-nin dizel sistemindən təchiz ediləcək və  tələb olunduqda, yanğın söndürməsi 
nasosları  və dizel hava kompressoru qurğusu üçün istifadə edilmək məqsədilə gündəlik 
çənlərdə saxlanılacaq 
 
5.12.4.8  Kimyəvi maddələrin vurulması sistemi 
 
Hasilat prosesi çərçivəsində hasilatı asanlaşdırmaq, ayırma prosesinə kömək etmək və 
texnoloji avadanlıqları korroziyadan və hidrat formalaşmasından qorumaq məqsədilə 
müəyyən kimyəvi maddələrin əlavə edilməsi tələb olunur. Bu, iki ayrı kimyəvi sistemlə təmin 
ediləcəkdir: 
 
 
Əsas kimyəvi maddələr vurma qurğusu; və 
 
Metanol vurma sistemi. 

---

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/93
 
Əsas kimyəvi maddələr vurma qurğusu ehtiyat çənlərindən maksimum doza dərəcəsində 14 
günlük və yaxud normal daşıma çən həcmindən 1, 5 dəfə hasilat kimyəvi maddələri təmin 
edəcəkdir. 
 
Metanol vurma sistemi ehtiyat konteyner (1 X 100%) və nasoslardan (2 x 100%) təşkil 
ediləcəkdir. Konteyner təsirsiz qaz ilə örtüklənəcək və onun ehtiyat həcmi 24 saat üçün ən 
böyük fərdi davamlı vurma dərəcəsi və yaxud 50m
3 
müəyyən ediləcəkdir (hansı daha 
böyükdürsə).  
 
Kimyəvi vurma sahəsi daxilində maye dağılmasının qarşısının alınması  tədbirlərinə  səki, 
bordür və damba daxildir. Bu sahədən drenaj açıq drenaj təmizləyici sistemə 
istiqamətləndiriləcəkdir. 
 
5.12.4.9 Drenaj sistemləri 
 
Açıq drenaj sistemləri 
 
Açıq drenajların axın dövriyyəsi aşağıdakılar kimi təsnif edilir: 
 
 
Təmiz yağış suyu yollardan, damlardan, səki olmayan yerlərdən və  və yaxud digər 
mənbələrdən karbohidrogen çirklənməsi baş verməyən proses sahəsinin kənarında 
beton səkinin müəyyən ərazilərindən axan sulardır. Yağış suyu konkret kanallardan və 
mövcud Daşqından Mühafizə kanalına nəzərdə tutulmuş üç terrasın hər birindən 
müstəqil axından toplanır; və 
 
Çirkli su beton səki sahələri, karbohidrogenlər və kimyəvi maddələrdən baş verə bilən 
mümkün çirklənmə, ümumiyyətlə, proses və xidmət sahələri daxilində toplanır. Bu 
axınlar təmizlənmədən təmiz su axarlarına atılmaq üçün münasib deyil və beləliklə, 
aşağıda təsvir edildiyi kimi, təmizlənmək üçün açıq drenaj sisteminə istiqamətləndirilir. 
 
Drenaj səki prosesi və texnoloji təchizatlar sahələrindən iki hopdurma quyusu vasitəsilə açıq 
drenajlar saxlayan çənə istiqamətləndiriləcəkdir(Şəkil 5.29-a istinad edin). Saxlama çəni açıq 
drenaj təmizləyici qurğusundan axan, yenidən emal tələb edən açıq drenaj suyuna əlavə 
olaraq maksimum gündəlik yağıntı toplantısını yerləşdirmək üçün ölçülmüşdür.  
 
Hopdurma quyularının hər biri 40 dəqiqə müddətində şiddətli yağış yağdığı zaman 25mm/saat 
yağış  sıxlığını  təmin etmək üçün ölçülmüşdür və yeraltı su axını  bəndi ilə bölünən iki 
kameraya daxil olacaqdır. Birinci kameradan yığılmış ayrılmış karbohidrogenlər su səthindən 
kənarlaşdırılacaq və bağlı drenaj sisteminə istiqamətləndiriləcəkdir.  
 
Açıq drenaj çənindən axın, su standartlarında tətbiq edilən yağa görə su təmizləmək üçün 
(aylıq orta hesabla 10 mq/l-dən az və gündəliyə əsasən 19 mq/l-dən az) layihələndirilən açıq 
drenaj təmizləyici qurğusuna yönəldiləcəkdir. Təmizlənmiş su axıntı hövzəsindən drenaj 
kanalına axıdılacaqdır. Açıq drenaj təmizləyici qurğusundan axan karbohidrogen axıntı 
hövzəsi daxilində yağla çirklənən kameraya istiqamətləndiriləcək. O buradan da nasosla 
çıxarılacaq və sonra AGT-nin hazırda mövcud olan idarəetmə planlarına və prosedurlarına 
uyğun utilizasiya üçün sahədən kənara göndəriləcəkdir. 
 
Texniki tələblərə cavab verməyən təmizlənmiş drenaj suyu yenidən təmizlənmək üçün açıq 
drenaj çəninə istiqamətləndiriləcək və yaxud əgər təmizləyici qurğu istifadədə olmazsa, tanker 
vasitəsi ilə kənarlaşdırılacaq.  
 

---