Microsoft Word Ahmadli Omur U

Ke[ib wylw]di ustalar\n d^zwltdiyi i] masas\n\n yan\nda, k=r-k=t^k ^stw. Ay\rd etmwk

istwyirdi: taxtapu]un bu k=kw d^]mwyi ermwnilwrin top-raket atw]indwnmi, yoxsa ustan\n

ba]ar\qs\zl\`\ndand\?

Oturub e]ikdw d^]^n^rd^: “Monsard swhvini d^zwltmwk olard\m\?”

Bac\s\ gwldi, g=rd^ qarda]\n\n qan\ qarad\r. Onun son bombardman\n vurdu`u ziyandan

sora`\ vard\. Allah elwmwmi], qarda]\n\n yenicw ba]a gwlmwkdw olan m^lk^nw xwtwr

yetmwmi]di? }whwrdw kimw nw olub, kim yaralan\b, hara yan\b, u[ub, bunlar\ bilirdi

bac\s\.

Hwywtw xeyli xwzwl t=k^lm^], bildirki bu ilkinw qar\]m\]d\. Bac\s\ yax\ndaca gwzinir,

aya`\n\n—[wkmwsinin ucu ilw xwzwl e]ir, wyilir, nw isw g=t^r^rd^ quru yarpaqlar\n

alt\ndan. Sonda yax\nla]\b, ovcunda saxlad\`\ iki qozu, qab\qdan [\xm\] [\br\q c=v^z^

wldwqay\rma masan\n q\ra`\na qoydu. Hwywtdwki qoz a`aclar\ [\rp\lm\]d\m\, onlar\ kim

[\rp\r, bar\n\rd\. Bilmirdi ki]i. Hwywtin bir a[ar\n\ bac\s\na vermi]di Bak\ya gedwndw. Hwtta

qozlar [\rp\lm\] olsa da, hwywtw t=k^lwni, xwzwl alt\nda gizlwnib qalan\ vard\. Bac\s\ axtar\r,

tap\r, yurd yiywsinw onun =z ba`[as\ndan bax]i] verirdi…

—W]i, ondan =tr^ qan\n\ qaraltma! Nw var ustan\n wlindw, d^zwldwrlwr! —deyib toxdaql\q

verdi.

Ki]i baxd\ bac\s\n\n ona verdiyi c=v^zw, girdw c=v^z g=y qab\q-c\br\qdan [\xm\]d\. Ki]i

ba]qa bir dostu, psixoloq alimin ax\r g=r^]lwrindw dediyini xat\rlad\: “Qoza diqqwt edin!

Eynilw insan beyninw bwnzwyir. C=v^zdwki q\r\]lar beynin qab\`\ndak\ q\r\]lar\ and\r\r.

C=v^z kwllw modelidir!”

Evin ^st yan\ndan mwhlwaras\ yolla bir dwstw q\z =t^rd^. Qarda]\n\n q\zlara baxd\`\n\

g=r^b, bac\s\ bildirdi:

—Bunlar mwnim q\zlar\md\r!…

—Necw ywni?

—G=rmwmiswn Xal[a Birliyini? Burada, swnincw yax\nl\`\ndad\r. {oxu kwnddwn gwlir.

Balyand, Qaracall\, S^leymanl\ q\zlar\d\r. Gwlib burada xal[a toxuyurdular. Swhwr i]w

gwlwndw, ax]am i]dwn gedwndw burdan =t^rlwr. Swn indiywdwk onlar\ g=rmwmiswn?

Ki]inin xal[aya, xal[a i]inw b=y^k hwvwsi, mara`\ vard\. Bunu bac\s\ bilirdi. Buradaca ki]i

bac\s\ndan soru]du:

—Mwnim a]a`\da, }^k^rbwylidw mwktwb direktoru i]lwdiyim yad\ndad\rm\?

---

—Niyw yad\mda deyil. D^nwn-sra`ag^n deyildimi?

—Hw, bax onda, mwnimlw tan\] olan ferma m^dirindwn xahi] etmi]dim havaxt Gwywnw

getsw, bir kwrw mwni dw apars\n. Gwywn bizim yerin qwdim yurdlar\ndand\. B^t^n el-

oban\n, kolxoz-sovxozun heyvan\ orada q\]lay\rd\. E]itmi]dim, g=rmwmi]dim. Mwni

qwdim babalar\m\z\n ya]am twrzini saxlayan bir yerin, ulu bir mwskwnin indisi [wkir, cwlb

edirdi.

Bir swhwr ferma m^dirinin ma]\n\ dayand\ mwktwbin hwywtindw, ferma m^diri =z^

gwlmi]di. S=ylwdi: getmwk istwyirdin Gwywnw. Gedirswnsw, gedwk!

Qo]uldum ona, yola d^]d^k. Otuz kilometrw qwdwr yoldu. Diri da`dan ba]lay\b,

Top[aqdan ke[ib, Zwngilan, Qubadl\ wrazisindwn geni] =r^]lwr, otlaqlar, yataqlard\r. Bir

xeyli gedwndwn sonra o, ma]\n\ bir yerdw saxlad\. D^]d^k. +r^]lwr, yov]anl\qd\. Nw bir

insan, [oban-[oluq g=zw dwyirdi, nw qoyun-quzu. Ferma m^diri qaba`a d^]^b gedirdi,

dan\]m\rd\, mwn dw onun ard\nca…

Bu sayaq xeyli getdik. Nw mwn soru]dum, nw o dillwndi. Bir dw g=rd^m ferma m^diri

mwndwn irwlidw getdiyi halda, birdwn-birw yox oldu. Qald\m twk. Getdim bir az qaba`a.

onun itdiyi yerdw g=rd^m ayaq alt\ndan bir la`\m a[\ld\. Torpaq pillwlwrlw endim mwn dw.

Elw bil yeralt\ d^nyaya d^]d^k…Bir dw  g=rd^m, bu z^lmwt i[indwn sanki g^nw] do`du.

G=zlwrim qama]d\, al-ya]\l rwnglwr parlad\…

Demw, ferma m^diri bir qazmaya gwtiribmi] mwni. Bura bizim wcdad\m\z\n ya]ad\`\

yeralt\ binwymi]. I] bunda idi ki, i[wridw i]\q yan\rd\, yanm\rd\ bilmirwm, amma yerin alt\

^stdwn i]\ql\, gu]add\. Qazmada hana qurulmu]du. Hana arxas\nda bir q\z wylw]mi]di.

Misilsiz bir twrwkwmw g=zwli. Qaranl\q daxmaya onun [=hrwsindwn i]\q d^]^rd^. Q\z\n

qar]\s\ndak\ hanada ba]a [atmaqda olan bir “&[ g^l” gwbw idi. Hanadan as\lm\] wlvan

yuvaqlar, gwbwdwki g^llwr, nax\]larla bu q\z elw uyu]mu]du, onlar\ ay\rmaq [wtindi… O,

bizim gwli]imizdwn soraq tutmu]dumu? B^t^n diqqwti qar]\s\nda wylw]diyi hanada,

xal[an\n g=l^ndw-g^l^ndw idi…

Gwywndw g=rd^y^m^ uzun m^ddwt unuda bilmwdim. Orada, Bak\da da d=nw-d=nw

g=z^m^n =n^nw gwlir, k=nl^mdwn bir istwk ke[irdi. B^sb^t^n twbii olan bu q\zla…adam

evlwnw idi…

M^wllimin xal[a barwdw sonrak\ s=hbwti Xal[a Birliyinin m^diriylw oldu. O da mwhlwdw,

g=r^n^r, hwr g^n m^wllimin evinin b=yr^ndwn ke[ib gedirdi. Qanacaql\ o`land\,

m^wllimlw qar]\la]anda ayaq saxlay\r, salam verirdi. O da, xal[a[\ q\zlar da m^wllimin

illwrdwn bwri bo] qalm\] yurdunda ba]lam\] quruculu`a sevinirdilwr.

---

Mirzwcanl\ zwmilwrindw bi[in ba]lam\]d\. Qurban twpwsi, dwmywdw kombaynlar

nwrildwmwkdw idi.

M^wllim ^z tutub getdi kolxoz idarwsinw. Bac\s\n\n m^dir oldu`u rayon toxum[uluq

]=bwsi orada, kolxoz idarwsiylw bir evdw yerlw]irdi.

Bi[ilmi] tax\l “KamAZ” larla da]\n\r, gwtirib t=k^l^rd^ kolxoz idarwsinin qaba`\ndak\

meydan[aya.

Ki]i girdi torpaq d=]wmwli dwhlizw. Solda, ]otur qap\ ^st^ndw “Toxum[uluq idarwsi”

yaz\lm\]d\. Ki]i bac\s\n\n wl xwttini tan\d\. Y=nwldi oraya, qap\n\ a[\b girdi. Birotaql\

yoxsul idarwdw ba][\ yerindw wylw]mi], oturub d^]^nwn, kimlwrisw, toxumluq gwtirwnlwrimi

g=zlwywn bac\s\—m^dir yerlw-g=ycw sevindi. Cwld qalx\b onu qar]\lad\. B^t^n ba]qa fikri-

zikri dw yox oldu.

Otaqda bir termostat, bir ne[w bitki c^cwrmi] qutu, k=hnw dolab, x\rda-b=y^k [wki,

twrwzilwrdi. Bir dw nimda] ]ifoner vard\, qaba`\nda boyaboy, novra`\ [oxdan sovulmu]

g^zg^. Bac\s\ da elw bir qarda]la yana]\, onun g=z^ylw =z i] yerinw  g=z gwzdirdi vw

gileylwndi:

—Toxum b^t^n wkinin can\d\r. Mwhsuldarl\`\n wsas\ toxumla  qoyulur. Saf, yax]\ toxum

olsa, istwnilwn mwhsulu g=t^rw bilwrswn. Bizimkilwr toxum[ulu`a laz\mi qay`\ g=stwrmir,

diqqwt yetirmirlwr. Bizim icazwmiz olmadan, biz baxmadan bir kwnd, bircw twswrr^fat

torpa`a  bircw dwn swpmwmwlidir. Dirrikdwn, bostandan tutmu] tax\ladwk. Amma kimdir

ona baxan! Nw gwldi, necw gwldi swpirlwr. Ona g=rw dw xwstwlik d^]^r, mwhsuldarl\q a]a`\

enir. Ermwnilwrin ^mumi anbar\ndan g=t^r^lm^] tax\l bizim toxumluqdan twmiz olur…

Qarda] d=]wmw taxtalar\ enib-qalxan ki[ik otaqda gwzir, toxum[uluq idarwsinin hal\, i]iylw

tan\] olurdu. Onu ]ifonerin i[wrisi cwlb edirdi. }iri t=k^lm^] iri g^zg^dwn arxada, i[wridw

bir xeyli geyim as\lm\]d\. Ham\s\ da q\z-gwlin ^st geyimiydi. Ki]i heyrwtlwndi. Bunlar

do`rudanm\ bac\s\n\n wyin-ba]\yd\. O, niyw evi buradaca oldu`u, yax\nda ya]ad\`\ halda

libas\n\ idarwdw saxlay\r, s\n\q-s\n\q ]ifonerdwn as\rd\? Bac\, qarda]\n nwyw baxd\`\n\

g=r^b, anlatd\:

—Ham\s\ xal[a[\l\qda i]lwywn q\zlar\n geyimidir. Onlar hwr g^n iki kwrw buraya, idarwyw,

mwnim ota`\ma gwlir, burada hwmin o ]otur g^zg^n^n qaba`\nda soyunub, i] paltarlar\n\

geyinirlwr. I]dwn [\xanda da e]ik libas\n\ geyirlwr. Bu ma`m\n g^zg^n^n qaba`\nda onlara

tama]a edwswn. Necw bwzwnib d^zwnir, =zlwrinw tumar verir, s\`allan\rlar. Cavand\lar dw!..

Bilirwm, swn gwbwni [ox sevirswn. Niyw oraya, xal[a[\l\`a getmirswn? Get, onlar\n i]inw bax.

Sevinwrlwr. Sex m^diri bir qanacaql\ o`land\r…

—Nwdwn [wkinirswn? —az qalm\]d\ desin “Cavan da d=y^lswn, ]^bhwlwnwrlwr.” —Get, gir

i[wri, salam ver, tan\] ol! Bwlkw bir k=mwyin dwywr. Maa]lar\ [ox a]a`\d\r…

---