89
şeylə qarşılaşarsa özündən başqa heç kəsi qınamasın»
285
. Aişə
-
radıyallahu anhə – rəvayət edir ki,
Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və
səlləm – buyurdu: «Allah o, kəslə görüşmək istəyir ki, o da (Rabbi ilə)
görüşməyi arzulayır. O, kəslə görüşmək istəmir ki, o da (Rəbbi ilə)
görüşməyi arzulamır». Aişə
- radıyallahu anhə – dedi: «Ya Rəsulallah!
Sən ölümü deyirsən? Axı o bizim xoşumuza gələn bir hal deyildir!». O,
dedi: «Yox, bu siz fikirləşdiyiniz deyildir. Mömin bəndəyə Allahın rəhmi,
mərhəməti və Cənnəti haqqında
xəbər verildikdə o, da onunla (Rəbbi ilə)
görüşü arzulayır. Allah da həmin bəndə ilə görüşü arzulayır. Kafir
bəndəyə Allahın əzabı, qəzəbi və Cəhənnəmi haqqında xəbər verildikdə o,
da onunla (Rəbbi ilə) görüşməyi arzulamır. Allah da həmin bəndə ilə
görüşməyi arzulamır»
286
. Cabir –
radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, mən
Peyğəmbər
- sallallahu aleyhi və səlləm – vəfatından üç gün qabaq belə
dediyini buyurduğunu eşitdim: «Sizlərdən hər hansı biriniz Allaha gözəl
zənn etməkdən başqa halı üzərə ölməsin»
287
.
Ölümü Arzulamamaq: Əbu Hureyrə
- radıyallahu anhu – rəvayət edir
ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Heç
biriniz
ölümü əsla istəməsin və ölüm gəlmədən də gəlməsinə dua etməyin. Çünki
sizdən bir öldüyü zaman əməli kəsilir. Həm də möminin ömrü ona
xeyirdən başqa bir şey artırmaz”
288
. Ənəs
- radıyallahu anhu – rəvayət
edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: “Sizdən kimsə
ona toxunan zərərdən ötrü ölümü istəməsin. Əgər bunu etmək mümkün
deyilsə onda desin: Ya Rəbbim! Yaşamaq mənə xeyirli olduğu müddətdə
məni yaşad, ölümüm mənə xeyirli olduğu zaman ruhumu al (Başqa
rəvayətdə: Əgər yaxşı kimsədirsə ümüd
edilir ki, yaxşılığı artırsın, Pis
kimsədirsə ümüd edilir ki, qayıdar (tövbə) edər)”
289
. Ənəs
- radıyallahu
anhu – deyir ki: “Əgər Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – ölümü
istəməkdən nəhy etməsəydi ölümü istəyəcəkdik”
290
.
Allaha İtaət İlə Keçirilən Ömür: Əbu Bəkrətə
- radıyallahu anhu –
rəvayət edir ki, bir nəfər: “Ya Rəsulallah! Insanların hansı daha
xeyirlidir?” deyə soruşdu. Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm –
buyurdu: “Ömrü uzun olub, əməli gözəl olandır”. Sonra adam: “İnsanların
hansı daha şərlidir” deyə soruşdu. Peyğəmbər: “Ömrü
uzun olub, əməli
285
Müslim.
286
Buxari, Müslim.
287
Müslim 2877.
288
Müslim.
289
Buxari, Müslim.
290
Buxari, Müslim.
90
pis olandır” deyə buyurdu
291
.
Dini Bir Fitnə Qorxusundan Ölümü İstəmək: Əbu Hureyrə
-
radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və
səlləm – buyurdu: «Qiyamət qopmaz o, vaxta qədər ki, qəbrin yanından
keçən insanlar – «Kaş ki, onun yerində mən olaydım» deməyincə
292
.
Sovban
- radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu
aleyhi və səlləm – buyurdu: «Ya Rəbbim! Xeyirli əməllər etməyi,
günahlardan çəkinməyi, miskinləri sevməyi mənə nəsib et. İnsanlara bir
fitnə təqdir etdiyin zaman məni fitnəyə bulaşdırmadan yanına al!”
293
.
Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Gecə qaranlığı kimi
öldürücü fitnələrdən çəkinin. (Xeyirli əməllər etməyə çalışın!) Çünki
səhəri mömin olan axşama kafir olacaqdır, axşamı mömin olan isə səhərə
kafir olacaqdır. İnsanlar öz imanlarını (dinlərini) dünya malına
satacaqlar»
294
. Sələflər deyirlər ki: “Ölüm yox olub getmək deyildir. O,
ancaq ruhun bədəndən əlaqəsinin kəsilməsidir. Ölüm bir ayrılmaqdır. Ruh
ilə bədən arasına girən bir pərdədir. Ölüm bir dəyişiklikdir.
Dünyadan
Axirətə köçməkdir”. Aişə
- radıyallahu anhə – rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Ölüm qənimətdir, Günahlar
müsibətdir, Fəqirlik rahatlıqdır, Zənginlik cəzadır, Ağıl hidayətdir,
cahillik zəlalət və sapıqlıqdır, zülm peşmanlıqdır, itaət gözün nurudur,
Allah qorxusundan ağlamaq atəşdən qurtulmaqdır,
gülmək bədənin
fəlakətidir, günahdan tövbə edən günahsız kimidir”
295
. Mahmud b. Ləbid
-
radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və
səlləm – buyurdu: «İki şey var ki, İnsan oğlu onlardan iyrənir. Ölümdən
iyrənir, halbuki onun üçün ölüm fitnədən daha xeyirlidir. Malın azlığından
iyrənir, halbuki az malın sorğu-sualı daha azdır”
296
. İbn Ömər
-
radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər
– sallallahu aleyhi və
səlləm – Əbu Zərr
- radıyallahu anhu – ya buyurdu: “Ey Əbu Zərr! Dünya
möminin zindanı, qəbr əminliyi, Cənnət isə qərargahıdır.
Dünya kafirin
Cənnəti, qəbr onun əzabı, Cəhənnəm isə dönüş yeridir”
297
. İbni Mubarək
və İbni Əbi Şeybə və Mərvəzi Rabi b. Haysəndən rəvayət edir ki:
“Möminin gözlədiyi qeybi şeylər içində ölümdən daha xeyirli heç bir şey
yoxdur”
298
. Əbu Darda
- radıyallahu anhu – rəvayət edir ki: “Rəbbimə
291
Həkim, Əhməd.
292
Fəthul Bəri, Buharî “Fitən” 13/81,82, Nəvəvi şərhi, Müslim “Fitən” 18/34.
293
Malik, Bəzzar, İmam Cəlaləddin əs-Suyuti “Qəbir Aləmi”.
294
İmam Nəvəvi “Şərh Müslim” 2/133.
295
İmam Cəlaləddin əs-Suyuti “Qəbir Aləmi”.
296
Beyhəqi zəif hədis, İmam Cəlaləddin əs-Suyuti “Qəbir Aləmi”.
297
Əbu Nuaym, İmam Cəlaləddin əs-Suyuti “Qəbir Aləmi”.
298
İmam Cəlaləddin əs-Suyuti “Qəbir Aləmi”.