Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

361

÷Õna düúüb gɟdir. Özünün atlÕ, nökԥrin piyada olmasÕ AúÕq Ԥlԥsgԥri narahat 

ɟlԥyirdi. Gԥlhagԥl-gԥlhagԥl gԥlib Bԥdir bԥyin yayla÷Õna çatanda AúÕq Ԥlԥsgԥr 

nökԥrԥ dɟdi: 

– O÷ul, çox sa÷ ol! Dɟyԥsԥn, öküz rahat gɟdԥcԥkdi. Sԥn qayÕt, mԥn özüm 

apararam. 

Nökԥr qayÕtdÕ, AúÕq Ԥlԥsgԥr yoluna davam ɟlԥdi. 

Öküz bir müddԥt çox a÷ÕllÕ gԥldi. ȿlԥ ki Göyçԥnin axarbaxarÕna yɟtiúdi, birdԥn 

atÕn qaba÷Õndan çÕxdÕ, gɟri qaçma÷a baúladÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr atÕ sürdü, öküzԥ çatdÕ. 

Gördü ki, öküz gɟtmԥyԥcԥk. Atdan düúdü ki, atÕ da öküzün yanÕna qatsÕn, bԥlkԥ, 

öküz atÕn sԥbԥbinԥ gɟdԥ. Hohaho ilԥ birtԥhԥr bayaqkÕ yɟrԥ gԥlԥndԥ, öküz bir dԥ 

a÷zÕnÕ çɟvirdi, gɟri qaçdÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr bir az öküzün dalÕnca yüyürdü. 

Yüyürmԥklԥ da÷Õn kԥllԥsindԥn öküzün dalÕndan çatmaqmÕ olardÕ. QayÕtdÕ ki, atÕ 

minԥ. Ata yɟtiúԥndԥ, at arxasÕnÕ çɟvirib, ona ɟlԥ qoúa tԥpik atdÕ ki, ԥgԥr tutsaydÕ, 

çÕra kimi söndürԥrdi. At da qaçÕb Göllԥr tԥrԥfԥ aúdÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin hövsԥlԥsi lap daraldÕ. Bir daúÕn üstündԥ oturdu. østԥdi, qԥlyan 

çԥkԥ. Ԥlini atanda gördü ki, qԥlyan da, kisԥ dԥ bɟlindԥn açÕlÕb düúüb. Bir az 

axtardÕ, tapa bilmԥdi. AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, yox, bu hɟsab özgԥ hɟsabdÕ. Iúlԥrin 

bɟlԥ gԥlmԥsi baxtÕn gɟri sarÕma÷ÕdÕ. 

Gördü, dayana bilmir; ürԥyini boúaltmasa olmayacaq. AlnÕnÕn tԥrini sildi, sazÕ 

köynԥyindԥn çÕxartdÕ, görԥk da÷Õn baúÕnda nԥ dɟdi; biz dԥ saz ilԥ dɟyԥk, úad olun: 

 

Nԥ sɟvda tapÕbsan, nԥyԥ talÕbsan, 

HansÕ qԥflԥtdԥsԥn, gԥl, qoca baxtÕm! 

Ya mԥndԥn küsübsԥn, ya qocalÕbsan, 

Bu sÕnÕq konlumu al, qoca baxtÕm! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin yadÕna kԥnddԥn bԥri çÕxanda o kiúinin dɟdiyi tԥnԥli söz düúdü. 

AldÕ görԥk nԥ dɟdi: 

 

Çԥkilib pünhana, dɟyirsԥn: sԥn döz! 

QÕyamat odunnan pisdi tԥnԥ söz. 

Gümüúüm tunc oldu, zԥri zibam – bɟz, 

Qԥlp çÕxÕr aldÕ÷Õm mal, qoca baxtÕm! 

 

Özüm aúÕq oldum, o÷lum güllԥçi, 

Bildim ki, qalacaq dövlԥtin üçü. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

362

QÕrÕldÕ mal-qoyun, qalmadÕ kɟçi, 

øndi dԥ yÕxÕlÕb kal, qoca baxtÕm! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, baxtÕ hɟç ԥvvԥlkinԥ oxúamÕr. AldÕ görԥk bu dԥfԥ nԥ 

dɟdi: 

 

Mardan úirԥ çԥkib, daúdan kɟçԥrdin, 

Dԥryalardan lԥli gövhԥr sɟçԥrdin, 

PԥrvazlanÕb, Qafdan Qafa uçardÕn, 

Kɟçԥn günü yada sal, qoca baxtÕm! 

 

Tԥqdir üçün yaxúÕ dɟyil bu adԥt; 

Gah çox sɟvir, gah ɟylԥyir xԥcalԥt. 

øyidlԥr at vɟrmir, gözԥllԥr – xԥlԥt, 

Gԥlmir tԥnbԥkiylԥ bal, qoca baxtÕm! 

 

Sԥksԥni, doxsanÕ ötübdü yaúÕm, 

Qov÷aya düúübdü bԥlalÕ baúÕm. 

ԤzrayÕl hԥmdԥmin, mԥzar yoldaúÕm, 

Daha köç tԥblini çal, qoca baxtÕm! 

 

Ԥlԥsgԥr kԥsilib sԥbrü aramdan, 

OxlayÕbsan, qanlar axÕr yaramdan. 

Sövqԥ qÕl haqq ilԥ, ԥl çԥk haramdan, 

Halaldan mԥtlԥbin al, qoca baxtÕm! 

 

Bԥli, mԥnim ԥzizlԥrim, söz tamam olandan sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr sazÕ köynԥyinԥ 

qoydu. Fikirlԥúdi ki, dursun piyadaca A÷kilsԥyԥ gԥlsin. 

Aya÷a durdu, bir az gԥlmiúdi, qԥlyan-kisԥni tapdÕ. ȿlԥ bil, dünyanÕ ona 

ba÷ÕúladÕlar.Tɟz bir daúÕn üstündԥ ԥylԥúdi, qԥlyanÕnÕ doldurub yandÕrdÕ, bir-iki 

nԥfԥs aldÕ. Aya÷a durub bir az da bԥri gԥlԥndԥ gördü ki, at yalÕn Göyçԥ tԥrԥf 

üzündԥ, yolun qÕra÷Õnda otluyur, öküz dԥ hԥrlԥnib gԥlib, atdan bir az aralÕ yolun 

içindԥ yatÕbdÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr atÕn yaxÕnÕna gԥlԥndԥ ɟhtiyat ɟlԥdi ki, yɟnԥ birdԥn 

tԥpik atar. Amma at yɟrindԥn tԥrpԥnmԥdi; ɟlԥ bil ki, bir adam onun cilovundan 

tutub saxlayÕb. AúÕq Ԥlԥsgԥr atÕ mindi, öküzün yanÕna gԥldi. “Oha” dɟyԥn kimi 

öküz yɟrindԥn qalxdÕ, düúdü atÕn qaba÷Õna, ta gԥlib qapÕya çatana qԥdԥr bir dԥfԥ dԥ 

yoldan çÕxmadÕ. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

363

AúÕq Ԥlԥsgԥr öküzü kԥlԥ tay ɟlԥdi, kԥnddԥ ԥkini qalanlarla dördboyunluq bir 

kotan düzԥltdilԥr, yɟrlԥrini úumlama÷a baúladÕlar. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr A÷kilsԥ kԥndinin qԥnúԥrindԥki da÷Õn döúündԥ ikigünlük yɟr 

úumladÕ, arpa sԥpdi, tapanladÕ vԥ bɟlԥ hɟsab ɟlԥdi ki, bu yɟrin arpa-samanÕ atlarÕ 

da, nԥ qԥdԥr mal-qara olsa da, hamÕsnÕ yaza çÕxardacaq. Kԥndin alt tԥrԥfindԥki 

yɟrlԥrdԥ dԥ ikigünlük yɟr úumladÕ, bu÷da sԥpdi, taxÕldan sarÕ da rahat oldu. 

Aradan bir müddԥt kɟçdi, otun biçini baúladÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr o÷lanlarÕnÕ da 

yanÕna aldÕ, otu biçdi, öküzlԥ kԥli arabaya qoúdu, otu daúÕdÕ, tayaya yÕ÷dÕ. Otdan 

sarÕ da arxayÕn oldu. 

TaxÕl biçininin vaxtÕ yɟtiúdi. Kimin taxÕlÕ biçilԥsi idisԥ, qonuqonúudan fԥhlԥ 

tutub biçdirirdi. AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥ taxÕllarÕ biçdirdi. 

Külԥúi daúÕyÕb xÕrmana tökdülԥr, gԥm qoúub döydülԥr, tÕ÷a vurub sovurdular. 

Dԥni kԥndilԥrԥ doldurdular, çuvallara yÕ÷Õb gözlԥdilԥr, qalanÕnÕ quyulara töküb, 

üstünü qayÕrdÕlar. 

Xülasԥ, AúÕq Ԥlԥsgԥr mԥhsulu yÕ÷ÕúdÕrandan sonra öküzü sahibinԥ qaytarmalÕ 

oldu. Bir gün atÕnÕ mindi, sazÕnÕ da çiyninԥ saldÕ, öküzü qatdÕ atÕn qaba÷Õna, yol 

baúladÕ Çay AlxaslÕsÕ kԥndinԥ. Gԥlib Mԥmiúin ɟvinԥ çatdÕ. Öküzlԥ görülԥsi iúlԥrini 

qurtardÕ÷Õna görԥ, ona çox razÕlÕq ɟlԥdi. 

Camaat AúÕq Ԥlԥsgԥrin gԥldiyini ɟúitdi. Axúam yɟnԥ Mԥmiúin ɟvinԥ toplaúdÕlar 

vԥ AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn xahiú ɟlԥdilԥr ki, bir na÷Õl danÕúsÕn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr sazÕnÕ köynԥyindԥn çÕxartdÕ, simlԥri köklԥdi, Qurbaninin na÷ÕlÕnÕ 

danÕúdÕ. Mԥclisdԥkilԥrin hamÕsÕ razÕ qaldÕ. Buraya qonúu kԥndlԥrdԥn dԥ gԥlԥnlԥr 

var idi. QamÕúlÕnÕn, SarÕdaúÕn, A÷daúÕn adlÕsanlÕ adamlarÕnÕn da bir çoxu 

burdaydÕlar. Söhbԥt qurtarandan sonar a÷saqqallardan biri üzünü AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ 

tutub dɟdi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, ɟúitmiúik ki, Göyçԥdԥ mal qÕrÕlÕb; sԥnin dԥ mallarÕn tԥlԥf olub. 

Bu söhbԥtinԥ görԥ sana mal damazlÕ÷Õ vɟrԥcԥyik. 

– Vɟrsԥniz dԥ sa÷ olun, vɟrmԥsԥniz dԥ. Mԥn nԥ vaxt söhbԥt ɟlԥyԥndԥ sizdԥn 

haqq istԥmiúԥm ki! Hԥr nԥ vɟribsinizsԥ, qԥbul ɟlԥmiúԥm. 

YazÕ bilԥnlԥrdԥn biri ka÷Õz-qԥlԥm götürdü, bir siyahÕ tutdu. 18 adam hԥrԥsi bir 

dana yazÕldÕ. Mԥmiú dana yazÕlan adamlarÕn siyahÕsÕnÕ aldÕ, saxladÕ. 

Hԥmin a÷saqqal kiúi yɟnԥ dillԥndi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, indi hԥlԥ inԥklԥr sa÷ÕlÕr. ønԥklԥr quruyanda, danalarÕ yÕ÷arÕq. Ya 

özümüz göndԥrԥrik, ya da özün gԥlԥndԥ apararsan. 

---