_________________
AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
367
Mԥmiú dillԥndi:
– ȿlԥ hԥr iúlԥri fÕrÕldaqdÕ ki, fÕrÕlda÷a da düúürlԥr. Bir hԥftԥ bundan ԥvvԥl
Mԥúԥdi BayramalÕnÕn nökԥri sandÕqdan yüz manatÕnÕ çalÕb, o gɟdԥn gɟdibdi.
Mԥúԥdi BayramalÕ dalÕnca hԥlԥ dԥ ArazÕn o tayÕna baxÕr. AúÕq Ԥlԥsgԥr, sԥn iúindԥ
ol.
AúÕq Ԥlԥsgԥr sazÕn kökünü dԥyiúdi, “baú müxԥmmԥs” havasÕ ilԥ aldÕ, görԥk nԥ
dɟdi. Biz dԥ sazla dɟyԥk, úad olun.
Mԥrd iyidin mԥclisindԥn
AúÕq gԥlir, at aparÕr;
Tԥr tökür, zԥhmԥt çԥkir,
AçÕr hԥr büsat, aparÕr;
Bu dünyanÕn úöhrԥtidi
Dɟmԥ biisbat aparÕr;
Mԥrdlԥrԥ canÕm sada÷a,
Zԥhlԥmi bԥdzat aparÕr.
Ölmԥk var, dirilmԥk var,
Qail ol miyata, gɟdԥn;
Qԥlbindԥ úɟytan mԥtahÕn
AlÕb sata-sata gɟdԥn;
Siratԥlmüstԥqiminԥn
Tapar sԥni xata, gɟdԥn!
Zülmünԥn, sԥlԥminԥn
YÕ÷Õb, ziyarata gɟdԥn,
Ziyarata gɟtmԥk dɟyil,
Urusa sursat aparÕr.
Bilirsԥn ki, ölüm haqdÕ,
Bu nԥ tԥlaúdÕ dünyada?!
Kimi gördüm ki, qԥzadan
QurtardÕ, qaúdÕ dünyada?!
ÇoxlarÕnÕ fԥlԥk qoyub
Gözü qan-yaúdÕ dünyada.
Sԥxavԥtsiz dövlԥt, bilin,
BarsÕz a÷aúdÕ dünyada;
Nԥfi yox, zԥhmԥti çox,
Sɟl gԥlir, afat aparÕr.
Ovçusan, bԥrԥdԥ dur,
_________________
AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
368
Maral gԥlir, at, kɟçmԥsin.
Möminsԥn, qafÕl olma,
VaxtÕ-ibadat kɟçmԥsin.
Tülkü gԥlib aslan olub,
ȿúúԥk gԥlib at kɟçmԥsin.
Nakԥsin, müxԥnnԥtin
Ԥlinԥ fÕrsat kɟçmԥsin;
Halal harama qatÕr
ùɟytana sövqat aparÕr.
Sözümün bir parasÕnÕ
SaxlamÕúam, xԥlvԥtdԥdi.
Zamana müxԥnnԥt olub,
Sur indi müxԥnnԥtdԥdi.
Bir az namus gözlԥyԥnin
AxÕr, boynu kԥmԥndԥdi;
Dünyada “iyidԥm” dɟyԥn
Ölüb, ya qԥzԥmԥtdԥdi;
Bu dünyanÕn lԥzzԥtini,
Bilin, biqÕryat aparÕr.
BayaqkÕ kiúi yɟnԥ dillԥndi:
– AúÕq Ԥlԥsgԥr, örtülü-örtülü camaatÕ çox döydün. YaxúÕ olardÕ ki, sԥni incidԥn
adamlardan bir-ikisinin adÕnÕ dɟyԥydin.
AúÕq Ԥlԥsgԥr aldÕ, görԥk nԥ dɟdi:
QÕlÕúdÕ qardaúlÕqlarÕm
Dɟdi
bir dana, vɟrmԥdi;
Çarx odlandÕ, iqbal yatdÕ,
Döndü zamana, vɟrmԥdi.
IsmayÕlnan ørvaham
Mԥrdü mԥrdana vɟrmԥdi.
SarÕdaúlÕ BayramalÕ
QaçdÕ pünhana, vɟrmԥdi;
AúÕ÷Õn danasÕn vɟrmir,
Yüz manatÕn tat aparÕr.
_________________
AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
369
Bunu ɟúidԥndԥ camaat bԥrk gülüúdü. AúÕq Ԥlԥsgԥr aldÕ sözün tapúÕrmasÕnÕ:
Ԥlԥsgԥrԥm, vԥsf ɟlԥrԥm,
Budu tԥlaúÕn Xanlara;
ùahi-Mԥrdan kömԥk olsun
Ԥziz qardaúÕm Xanlara;
Hatԥm kimi mԥtlԥb vɟrir
Düúԥndԥ iúim Xanlara;
Nԥ ki aúÕq gördüm, dɟyir:
“QurbandÕ baúÕm Xanlara”
Kimisinԥ mal ba÷Õúlar,
Kimi yüz manat aparÕr.
Mԥnim ԥzizlԥrim, söz tamam olandan sonra, camaat istԥdi ki, AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ
dövranpulu yÕ÷a, AúÕq Ԥlԥsgԥr dɟdi:
– Camaat, özgԥ fikrԥ düúmԥyin. Mԥn pul-zad götürmԥyԥcԥm. Bu söhbԥti sizԥ
pulsuz ɟlԥmiúԥm.
Mԥclisdԥkilԥr durub ɟvlԥrinԥ gɟtdilԥr.
O gɟcԥ kɟçdi. Sԥhԥr hamÕnÕzÕn üzünԥ xɟyirliklԥ açÕlsÕn, sԥhԥr açÕldÕ. Çay-
çörԥkdԥn sonra Mԥmiú mallarÕnÕn içindԥn yanÕ buzovlu cavan bir inԥk ayÕrdÕ,
dünԥn gԥtirdiklԥri dörd dana ilԥ birlikdԥ nökԥrinin qaba÷Õna qatdÕ ki, A÷kilsԥyԥ
aparsÕn. AúÕq Ԥlԥsgԥr atÕnÕ mindi, Göyçԥyԥ yola düúdülԥr.
AnaxanÕm gözlԥyirdi ki, AúÕq Ԥlԥsgԥr 18 dana gԥtirԥcԥk. AúÕq Ԥlԥsgԥrgil gԥlib
qapÕya çatanda AnaxanÕm gördü ki, bɟú dana, bir dԥ bir inԥk gԥtiriblԥr. Sԥbr ɟlԥyԥ
bilmԥdi, AúÕq Ԥlԥsgԥrdԥn soruúdu:
– A kiúi, bԥs, danalarÕn qalanÕ hanÕ?
AúÕq Ԥlԥsgԥr arvadÕnÕn qԥlbini sÕndÕrmaq istԥmԥdi, gülümsünüb dɟdi:
– Arvad, dɟdilԥr ki, ԥlԥfiniz azlÕq ɟlԥyԥr; danalarÕ yaza qԥdԥr saxlayaq, yazda
gԥlib apararsan.
– A kiúi, Allah onlarÕn dadÕna yɟtsin! Nԥ yaxúÕ adamlardÕ.
O günü kɟçdi, sabah günorta gördülԥr ki, bir o÷lan bir göy öküzün buynuzuna
ip kɟçirib yɟdԥyinԥ alÕb, biri dԥ arxasÕnca ԥlindԥki çubuqla vura-vura gԥlir. Gԥlib
qapÕya yɟtiúdilԥr.
AúÕq Ԥlԥsgԥr bunlarÕ görԥndԥ soruúdu:
_________________
AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________
370
– A bala, bu nԥ maldÕ?
O÷lanÕn biri dillԥndi:
– Ԥlԥsgԥr ԥmi, bu öküzü SarÕdaúlÕ Mԥúԥdi BayramalÕnÕn o÷lu Tahar göndԥrdi.
Özü dԥ xahiú ɟlԥdi ki, dԥdԥmin adÕnÕ o sözdԥn çÕxartsÕn.
AúÕq Ԥlԥsgԥr gülüb dɟdi:
– A bala, mԥn çÕxartsam da, camaat çÕxartmaz. Nahaq zԥhmԥt çԥkibsiniz.
Öküzü çԥkib tovlaya ba÷ladÕlar. Öküzü gԥtirԥn o÷lanlar gɟcԥ qalmaq
istԥmԥdilԥr; çay-çörԥkdԥn sonra qayÕtdÕlar.
Öküz dörddo÷an canlÕ bir öküz idi. Kԥlԥ tay olardÕ. Qohum-qonúu maraqlandÕ,
AúÕq Ԥlԥsgԥr baúÕna gԥlԥnlԥri bunlara danÕúdÕ. AnaxanÕm AúÕq Ԥlԥsgԥrin bu
söhbԥtini ɟúidԥndԥn sonra qalan danalardan gözünü kԥsdi. Bir kԥl, bir öküz, bir
inԥk, bir düyԥ, bɟú dԥ dana az dövlԥt dɟyildi.
AnaxanÕm ürԥyindԥ buna da úükür ɟlԥyirdi...
Allah hamÕnÕzÕ dԥrddԥn, qay÷Õdan, fikirdԥn xilas ɟlԥsin! Allah hɟç bir mԥrdi
namԥrdԥ möhtac ɟlԥmԥsin! Ömrünüz uzun, ruzunuz bol olsun!