Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

377

Xoú bir hava varÕydÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥyirmanÕn qava÷Õnda ԥylԥúmiúdi. 

QÕzdar gԥlif yɟtiúdilԥr, öz do÷ma nԥvԥlԥri kimi, AúÕq Ԥlԥsgԥrin ԥtrafÕnda 

cԥrgԥlԥnif ԥylԥúdilԥr. 

QÕzdar baúdadÕlar AúÕq Ԥlԥsgԥri sor÷u-suvala tutma÷a: filan tԥrifi harda 

dɟyifsԥn? Tԥrif dɟdiyin qÕz haralÕydÕ? Kimin qÕzÕydÕ?.. QÕzdardan ԥn çox suval 

vɟrԥni MüúgünazÕydÕ. AxÕrda mԥtlԥbini dɟdi: 

– Ԥlԥsgԥr, ԥmi, burdakÕ qÕzdara da tԥrif yaraúÕrmÕ? 

AúÕq Ԥlԥsgԥr çox kԥsԥ cavab vɟrdi: 

– Niyԥ yaraúmÕr! 

Bunnan sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr qÕzÕ suala tutdu: 

– A qÕzÕm, adÕn nԥdi? 

– MüúgünazdÕ. 

– Kimin qÕzÕsan? 

– Sɟyid QaranÕn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr Sɟyid QaranÕn qaçqÕn oldu÷unu bilirdi. O, çox mԥriflԥtdi, ԥhli-hal 

adamÕydÕ. Bu dilli-dilavԥr qÕzÕn da tԥrbiyԥli ailԥdԥ böyüdüyü onun duruúunnan, 

tԥrpԥniúinnԥn bildirirdi. QÕz boy-buxunnu, hԥm dԥ camaldan çox yaraúÕxlÕydÕ. 

MüúgünazÕn mԥtlԥbi AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ aydÕn olmuúdu. QÕz sözü bir dԥ tԥzԥlԥdi: 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, mana da tԥrif yaraúÕrmÕ? 

– QÕzÕm, lap yaxúÕ yaraúÕr. 

– Nԥ olar, mana da bir tԥrif dɟ! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gülümsünüb, zarafatnan dɟdi: 

– QÕzÕm, tԥrif çox bahalÕ úɟydi. Tԥrif dɟdiyim qÕzdarÕn atasÕ, qohum-qardaúÕ 

mana at ba÷ÕúdÕyÕrdÕ, mal ba÷ÕúdÕyÕrdÕ, xԥlԥt vɟrirdi... 

sԥnin atan qaçqÕn adamdÕ, tԥrifin ԥvԥzinԥ mana nԥ vɟrԥjԥk ki! 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, atalar dɟyif ki, “bir atÕn ԥvԥzi bir alma olar.” Mԥn dԥ sana bir cüt 

corab toxuyaram. 

QÕzÕn bu sözü AúÕq Ԥlԥsgԥrin çox xoúuna gԥldi, dɟdi: 

– QÕzÕm, onda qulaq as! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr sazsÕz baúdadÕ alçaq sԥsnԥn MüúgünazÕ tԥriflԥmԥyԥ. 

Görԥk nɟjԥ tԥriflԥdi; biz saznan dɟyԥk, úad olun: 

 

Sübhün ça÷Õ mah camalÕn görԥndԥ, 

Xԥstԥ konlum gԥldi saza, Müúgünaz! 

Sona tԥk silkinib, gԥrdԥn çԥkԥndԥ, 

Bԥnziyirsԥn quya, qaza, Müúgünaz! 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

378

CamalÕn görԥndԥ Aya bԥnziyir, 

SallanÕúÕn Zülɟyxaya bԥnziyir, 

Qabaq ayna, qaúÕn yaya bԥnziyir, 

QÕymat yoxdu ala gözԥ, Müúgünaz! 

 

Dörd tԥrԥfin bԥnövúԥli ba÷ olsun, 

Hԥmԥúԥ yɟdiyin bal-qayma÷ olsun! 

Sa÷-solunda qardaúlarÕn sa÷ olsun! 

CoraflarÕ yaxúÕ bԥzԥ, Müúgünaz! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr bɟlԥ dɟyԥndԥ, Müúgünaz qoynunnan coraflarÕ çÕxardÕf onun 

qaba÷Õna qoydu. Coraf, nԥ coraf! Süd kimi a÷ toxunuf, üstündԥki burma naxÕúdarÕ 

adamÕ valɟh ɟliyir. Iki göz gԥrԥkdi, tamaúa ɟliyԥ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr coraflarÕ ԥlinԥ alÕb baxannan sonra dɟdi: 

– QÕzÕm, bu mԥrfԥtdԥ ki, ԥlinin iúi var, bu coraf mana bir atdan artÕxdÕ. 

AldÕ sözün o biri bԥndini: 

 

Konul qԥmgin, ürԥk dԥrddi, vԥrԥmli, 

Sԥni gördüm sԥxavԥtdi, kԥrԥmli. 

Bir mirzԥ lazÕmdÕ ԥli qԥlԥmli, 

Mԥn dɟyԥn, vԥsfini yaza, Müúgünaz! 

 

Ötgün sözüm, kԥskin baxtÕm olaydÕ, 

A÷ ota÷Õm, zԥrrin raxtÕm olaydÕ, 

Ԥlԥsgԥrԥm, cavan vaxtÕm olaydÕ, 

Qԥddim ԥyib qԥhri-qԥza, Müúgünaz! 

 

Sɟvinci yɟrԥ-göyԥ sÕ÷mayan Müúgünaz gԥlib AúÕq Ԥlԥsgԥrin ԥlinnԥn öpdü, 

sonra dɟdi: 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, bu sözü burda dɟdin, burda da qaldÕ, bizdԥn baúqa kim ɟúitdi 

ki?! Mirzԥ istԥdin, burda yoxuydu kü, yaza. 

– QÕzÕm, fikir ɟlԥmԥ. Yazan olmasa da, sabah hԥr yana yayÕlajax. 

Sɟyid Fԥttah Müúgünazgilin dԥ, o biri qÕzdarÕn da gԥtirdiyi dԥni üyütdü, onnarÕ 

úad-xürrԥm yola saldÕ. 

Axúam AúÕq Ԥlԥsgԥr öyԥ gԥlԥndԥ, hɟybԥdԥn corabÕ çÕxardÕf, göstԥrdi. 

AnaxanÕm soruúdu ki, bu nԥ corabdÕ? AúÕq Ԥlԥsgԥr dɟdi: 

– Sɟyid QaranÕn qÕzÕ dԥyirmana dԥn gԥtirmiúdi, mԥnnԥn tԥrif istԥdi, mԥn 

tԥriflԥmԥ dɟdim, o da bu corabÕ mana xԥlԥt vɟrdi. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

379

Öydԥkilԥrin hamÕsÕ coraba bir dԥ diqqԥtnԥn baxdÕ. Gördülԥr ki, ɟlԥ zԥrif, ɟlԥ 

gözԥl toxunuf kü, iki göz gԥrԥk tamaúa ɟliyԥ. Bԥúir zarafatnan dɟdi: 

– Ay Dԥdԥ, sԥn dԥ tԥriflԥmԥni dɟ, görԥk coraba görԥ varmÕ?! 

Bԥúir ka÷Õz-qԥlԥm hazÕr ɟlԥdi, AúÕq Ԥlԥsgԥr tԥrifi dɟdikcԥ o yazdÕ, 

TalÕb da ɟlԥ oradaca ԥzbԥrrԥdi. 

Sabah MüúgünazÕn tԥrifi kԥnddԥrԥ yayÕldÕ. 

Bir gün AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥyirmannan gԥlif yɟni öyԥ çatmÕúdÕ, arxasÕnca bir atdÕ da 

qapÕya yɟtiúdi: 

– Salamԥlɟyküm! 

– Ԥlԥykümԥsalam! 

AtdÕ atdan düúdü, ԥl vɟrif görüúdülԥr. AúÕq Ԥlԥsgԥr soruúmamÕú o, gԥliúinin 

mԥqsԥdini dɟdi: 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, mԥni Sԥmԥd a÷a göndԥrdi. Dɟdi ki, ɟrmԥnilԥr arÕya barÕúÕx 

qoymax istiyillԥr. Xԥbԥr göndԥriflԥr ki, a÷saqqallarÕ, addÕsannÕ adamlarÕ gԥtirsin, 

barÕúax, Göyçԥnin musurmannarÕ öz yɟrinԥ qayÕtsÕn. Bԥúirin dalÕncax gԥlmiúԥm. 

Göyçԥ da÷Õlanda Sԥmԥd a÷agil Kԥlbԥcԥrin Istibulax kԥndinԥ gԥlmiúdilԥr, orda 

yaúÕyÕrdÕlar. 

Bԥúir öydԥ yoxuydu; Yanúa÷a – dayÕsÕgilԥ gɟtmiúdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr o÷lana bir cavaf vɟrmԥmiú, onu öyԥ tԥhlif ɟlԥdi. Dɟdi ki, kɟçԥk, 

öydԥ danÕúax. 

Bu xԥbԥrdԥn AúÕq Ԥlԥsgԥr çox narahat oldu. Hԥlԥ ortuya çay-çörԥk gԥlmԥmiú 

fikrini bildirdi: 

– O÷ul, Sԥmԥd a÷Õya dɟ ki, ɟrmԥnilԥr tԥlԥ quruf. Sɟlikovgilin hayÕfÕnÕ almax 

istiyillԥr. Ԥyԥr gɟtsԥlԥr, hamÕsÕnÕ qÕrajaxlar. Bu fikirdԥn ԥl çԥksin! 

Bu dԥmdԥ Bԥúir dԥ gԥlif çÕxdÕ, qonaxnan görüúdü, çörԥk yɟdilԥr, çay iúdilԥr. 

Bԥúir qona÷Õn nԥ mԥqsԥdnԥn gԥldiyini bilԥndԥ, o da irazÕ olmadÕ, dɟdi: 

– Sԥmԥd a÷Õya dɟnԥn, varrÕ, addÕ-sannÕ olsa da, Basarkɟçԥrdԥ mԥnim dostum 

onunkunnan az döyül. Amma mԥn bu dԥmdԥ ɟrmԥnilԥrԥ ɟhtivar ɟliyԥ bilmԥrԥm. 

Mԥn gɟtmirԥm, baúqalarÕnÕn da gɟtmԥyinԥ irazÕ döyülԥm. 

Gԥlԥn adam gördü ki, atanÕn da, o÷ulun da cavabÕ birdi. østԥdi, atÕnÕ minif 

qayÕda, qoymadÕlar ki, axúamdÕ, savah gɟdԥrsԥn. 

---