Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

383

Dad sԥnin ԥlinnԥn, çarxÕ-kԥsmԥdar! 

Ürԥyindԥ yüz dԥrmansÕz yaram var. 

AúÕq – dԥyirmançÕ, a÷a – çarvadar, 

Sԥrraf gԥlsin, bu bazara dolansÕn! 

 

Mԥnim ԥzizlԥrim, ɟlԥ ki söz tamama yɟtiúdi, buradakÕ adamlarÕn hamÕsÕ dönԥ-

dönԥ AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ “sa÷ ol!” dɟdi. Onnan çox irazÕ qaldÕlar. 

Ԥhmԥd kiúi yönünü qÕvlÕya çöyürüf, ԥllԥrini göyԥ qaldÕrdÕ, uca sԥsnԥn dɟdi: 

– ȿy Xudaya, sԥn millԥti bu zԥlalԥtdԥn qurtar! 

HamÕ bira÷Õzdan “amin!” dɟdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrgil ordan ayrÕlÕf öylԥrinԥ gԥldilԥr. 

Axúam gԥnԥ külfԥt bir yɟrԥ toplaúanda, AúÕq Ԥlԥsgԥr bu gün baúÕna gԥlԥnnԥri 

danÕúdÕ. Onun dɟdiyi tԥzԥ sözdԥri Bԥúir yazdÕ, ɟúidԥnnԥr ԥzbԥrrԥdilԥr. 

Bԥli, mԥnim ԥzizdԥrim, AúÕq Ԥlԥsgԥrԥgilin ailԥsi üç il Kԥlbԥcԥrin QannÕkԥnd 

kԥndindԥ köúkün yaúadÕ. Ara düzԥlԥnnԥn sonra gԥnԥ Göyçüyԥ qayÕtdÕlar, do÷ma 

A÷kilsԥ kԥndindԥ yaúama÷a baúdadÕlar. 

Allah hɟç kԥsԥ qaúqÕnnÕx, köúgünnük ԥzabÕ göstԥrmԥsin! 

Allah darda qalannarÕn hamÕsÕnÕn dadÕna yɟtsin! 

Allah hɟç bir mԥrdi namԥrdԥ möhtac ɟlԥmԥsin! 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

384

Q ȿ Y D L Ԥ R 

 

1. Bax, bax 

Bu qoúma 1962-ci ildԥ Qazax rayonunun økinci ùÕxlÕ kԥndindԥn olan AúÕq 

Mԥhԥmmԥddԥn ԥldԥ ɟdilmiúdir. 

 

2. Bԥylԥrin 

Qoúmada tԥriflԥnԥn Bԥylԥr (1837-1919) Göyçԥnin Zod kԥndindԥn imiú. 

Zԥmanԥsinin savadlÕ ziyalÕlarÕndan biri olan Bԥylԥrin ԥldԥ ɟdilmiú úɟirlԥri onun 

hԥmdԥ istɟdadlÕ bir úair oldu÷unu göstԥrir. 

Mirzԥ Bԥylԥrin o÷lu Mirzԥ Ԥlinin söylԥmԥsinԥ görԥ, Bԥylԥrlԥ Ԥlԥsgԥr sԥmimi 

dost imiúlԥr. Mirzԥ Bԥylԥrin ɟvindԥ, tԥxminԥn, 1913-cü ildԥ tԥúkil ɟdilmiú bir 

ziyafԥtdԥn sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr bu qoúma ilԥ dostunu vԥsf ɟlԥmiú, Mirzԥ Bԥylԥr dԥ 

aúa÷ÕdakÕ qoúma ilԥ ona cavab qaytarmÕúdÕr: 

Guúɟyi-sԥhrada, tԥnhaniúindԥ 

Sԥn ki yazdÕn bu ünvanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

Çillԥnin günündԥ, qÕú mövsümündԥ 

Bahar ɟtdin zimistanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Namԥniz qԥlbimi xɟyli oyatdÕ, 

Mԥtlԥbi mövzunu, xub kԥlimatdÕ. 

Yusifin köynԥyi yaquba çatdÕ, 

Abad ɟtdin bu KԥnanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Aúiqԥm mԥn sԥnin ixtilatÕna, 

Nԥzminԥ, fԥrdinԥ, xoú ԥbyatÕna. 

Afԥrin, afԥrin, ԥsli-zatÕna! 

Sԥnsԥn Hafizi-sanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Gԥrçi mülԥbbԥssԥn ɟv libasÕnda, 

ùahidԥm, úaribsԥn haqqÕn tasÕnda. 

Azԥrbaycanda, türk arasÕnda 

Sԥnin kimi úair hanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

DurmamÕúam mԥcazÕnÕn qolunda, 

Gԥzmԥmiúԥm namԥrd sa÷ü solunda. 

ømtahandan çÕxan dostun yolunda 

Ԥsirgԥmԥm, billah, canÕ, Ԥlԥsgԥr! 

. . . Ԥcԥb nԥzmi, xoú ԥfradÕ yazÕbsan, 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

385

Vԥsfԥ tamam ictihadÕ yazÕbsan, 

Lԥqԥbi atÕban, adÕ yazÕbsan, 

Unutmaram bu ziyanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Sԥhv ɟtdim, lԥqԥbim sԥtrԥ sÕ÷Õúmaz, 

Lԥfzi sԥqil salar, bԥhrԥ sÕ÷Õúmaz. 

ønúallah, qԥzԥbԥ, qԥhrԥ sÕ÷Õúmaz, 

Ԥfv ɟdԥrsԥn bu üsyanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Tԥvԥqqԥ ɟdirԥm, sanma qilü-qal, 

Bu gԥlԥn gԥlmԥdԥn olma kԥcxԥyal. 

Ԥgԥr oxumasan, úü÷lüzümmԥ qal 

Hԥr mԥclisdԥ bu dastanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

Mԥn bɟlԥ iúlԥrԥ mahir dɟyilԥm, 

Baxma, öz-özümԥ faxir dɟyilmԥ, 

Hԥrçԥndi yazaram, úair dɟyilԥm, 

Ba÷Õúlarsan bu MirzanÕ, Ԥlԥsgԥr! 

 

3. Dԥli AlÕ 

ùɟir XIX ԥsrin sonu, XX ԥsrin ԥvvԥllԥrindԥ Çar üsul-idarԥsinԥ qarúÕ silahlÕ mübarizԥ 

aparan Dԥli AlÕya hԥsr ɟdilmiúdir. O, Goranboy rayonunun Qarasuçu kԥndindԥn imiú. “Aúiq 

Ԥlԥsgԥrlԥ Dԥli AlÕ” dastan-rԥvayԥtindԥ bu barԥdԥ gɟniú söhbԥt açÕlmÕúdÕr. 

 

4. DolansÕn 

3-cü bԥndin 1-ci misrasÕnÕn variantÕ: 

Min manata qalxdÕ darɟqan, darÕ. 

 

5. Düúdü 

1-ci bԥndin 1-ci misrasÕnÕn variantÕ: 

Çԥrúԥnbԥ günündԥ, sübhün ça÷Õnda. 

3-cü bԥndin ikinci misrasÕnÕn variantÕ: 

Gözԥl, sԥn dԥrdlisԥn, mԥn yaralÕyam. 

6. ȿylԥr 

4-cü bԥndin 3-cü misrasÕnÕn variantÕ: 

Mԥnim sözüm yoldan azan mollanÕ. 

7. Gɟtmԥ, amandÕ 

1-ci bԥndin 4-cü misrasÕnÕn variantÕ: 

Ölürԥm, Lo÷manÕm, gɟtmԥ, amandÕ. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

386

8. Gԥrԥkdi 

1-ci bԥndin 1-ci misrasÕnÕn variantÕ: 

AúÕq olub, tԥrki-vԥtԥn olanÕn. 

4-cü bԥndin 4-cü misrasÕnÕn variantÕ: 

Vürdündԥ Mԥhԥmmԥd, Ԥli gԥrԥkdi. 

 

9. Gözԥldi 

Bu qoúma da AúÕq Mԥhԥmmԥddԥn yazÕlmÕúdÕr. 

 

10. Mԥni 

Bu qoúma da AúÕq Nԥcԥfdԥn ԥldԥ olunmuúdur. 

 

11. Mԥnim 

Bu úɟri AúÕq Haqvɟrdi TalÕb o÷lu AúÕq Qara Mövlayɟvdԥn ԥldԥ ɟlԥmiúdir. 

 

12. Olmaz, olmaz 

2-ci bԥndin 3-cü misrasÕnÕn variantÕ: 

AúÕ÷Õn nisyԥsi, kürdün ilqarÕ. 

 

13. SalamatdÕ 

 

AúÕq TalÕbÕn söylԥmԥsinԥ görԥ, 1918-ci ildԥ Kԥlbԥcԥrin QanlÕkԥnd kԥndindԥ qaçqÕn 

yaúadÕqlarÕ zaman, bir gün Ԥlԥsgԥr AnaxanÕmÕn xԥtrinԥ dԥymiú, o da hɟç kԥsin xԥbԥri 

olmadan küsüb, atasÕ ɟvinԥ yollanmÕúdÕr. Bɟlԥ ya÷ÕúlÕ, çov÷unlu gündԥ qarÕnÕn Yanúa÷a 

gɟdԥ bilmԥsinin çԥtinliyini görԥn ailԥ üzvlԥri çox narahat olmuúlar. Sԥhԥr tɟzdԥn arvadÕnÕn 

dalÕnca yola düúԥn AúÕq Tԥrtԥr çayÕnÕn körpüsü yanÕnda olan bir uúaqdan öyrԥnir ki, 

AnaxanÕm bu körpüdԥn sa÷-salamat kɟçib, Yanúa÷a gɟdib. ȿvԥ sɟvincԥk qayÕdan Ԥlԥsgԥr 

xԥbԥri o÷lu Bԥúirԥ bu úɟirlԥ çatdÕrmÕúdÕr. 

 

14. Sɟçilmiú 

Bu úɟri AúÕq Haqvɟrdi TalÕb o÷lu Gԥdԥbԥy rayonundan olan AúÕq Hԥsԥndԥn 

ԥldԥ ɟlԥmiúdir. 

 

15. Sԥnsԥn 

Bu qoúma 1957-ci ildԥ Göyçԥnin QanlÕ kԥndindԥn olan AúÕq Mɟhdidԥn 

yazÕlmÕúdÕr. 

 

16. Tɟlli 

Bu qoúma Hümmԥt Ԥlizadԥ tԥrԥfindԥn ԥldԥ olunmuúdur. 

 

17. VardÕr 

Bu úɟir ørԥvanda yaúamÕú olan Mir Mԥcid adlÕ bir úairin ɟyni rԥdifli ba÷lamasÕnÕn 

cavabÕdÕr. “AúÕq Ԥlԥsgԥrin ùÕnÕq sԥfԥri” adlÕ dastan-rԥvayԥtdԥ bu 

---