Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

380

Qonaq savah qayÕdÕf, Sԥmԥd a÷Õya xԥbԥri çatdÕrdÕ. 

Sԥmԥd a÷a inanmÕrdÕ ki, ɟrmԥnilԥr ona xԥyanԥt ɟliyԥ. Çünkü musurmannar 

Basarkɟçԥri da÷Õtmax istiyԥndԥ, Sԥmԥd a÷a qoymamÕúdÕ. 

Basarkɟçԥr ɟrmԥnilԥri bunu bilirdilԥr. 

Sԥmԥd a÷a Göyçԥnin baúbilԥnnԥrinnԥn, hörmԥtdi, adamlarÕnnan bir nɟçԥsini dԥ 

özüynԥn apardÕ. Iki günnԥn sonra xԥbԥr çÕxdÕ ki, ɟrmԥnilԥr onnarÕn hamÕsÕnÕ 

qÕrÕflar. QÕrÕlannarÕn içindԥ AúÕq Ԥlԥsgԥrin úԥyirdi daúkԥnddi AúÕq Nԥcԥf dԥ 

varÕydÕ. Onu soyunduruf, bɟlinԥ qaynar samavar ba÷lÕyÕf, çox ԥzafnan 

öldürmüúdülԥr. 

Bu bԥd xԥvԥr hԥr yɟrdԥn tɟz Kԥlbԥcԥrԥ yayÕldÕ. Camahat qÕrx gün yas saxladÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin bir dԥrdi bɟú oldu... 

Bir gün AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥyirmanÕn qaba÷Õnda ԥylԥúif, dünyaya tamaúa ɟliyirdi. 

Bir dԥ gördü ki, aúa÷Õdan yɟdԥyindԥ yüklü at olan bir adam gԥlir. Gԥlhagԥl, gԥlif 

dԥyirmanÕn tuúuna çatanda, AúÕq Ԥlԥsgԥri görüf dayandÕ. Sonra onun yanÕna gԥldi, 

salam vɟrdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr salamÕ alannan sonra gԥlԥn adam onun üzünԥ diqqԥtnԥn baxdÕ, 

köyrԥk sԥsnԥn dillԥndi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, mԥni tanÕdÕnmÕ? 

– Niyԥ tanÕmadÕm; Zoddu Hԥmid bԥy döyülsԥnmi?! 

Tԥzԥdԥn ԥl tutuf görüúdülԥr. Hԥr ikisi köyrԥlif a÷ladÕ. ȿrmԥnilԥrin 

Sԥmԥd a÷agili qÕrma÷Õnnan, camahatÕn güzԥranÕnÕn a÷ÕrrÕ÷Õnnan... xɟyli 

danÕúdÕlar. Hԥmid bԥy dɟdi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, bu müsibԥt yɟrԥ-göyԥ sÕ÷maz. Gör fԥlԥk bizi nԥ günԥ qoydu?! 

Kaú, ölüf Göyçԥdԥ qalaydÕm, bu günümüzü görmԥyԥydim! 

– Hԥmid bԥy, nɟynԥmԥk olar?! Çarx hԥrrԥnif, zamana dԥyiúilifdi. 

Hԥr zamanÕn bir hökmü var. Indi müxԥnnԥt zamanasÕdÕ. Günah zamanadadÕ. 

Yoxsa ɟrmԥnilԥr Göyçԥnin baúÕna bɟlԥ müsibԥti gԥtirԥ bilԥrdimi?! 

Hԥmid bԥyi gԥnԥ a÷lamax tutdu. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr köyrԥk sԥsnԥn dɟdi: 

– Hԥmid bԥy, a÷lama, qulaq as! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr dodaqaltÕ zümzümԥ ɟlԥmԥyԥ baúdadÕ: 

 

Müxԥnnԥt zamana, ay kԥcirԥftar, 

Sitԥmindԥn nɟcԥ cannar itifdi?! 

Zülmünü nümayan ɟylԥdin aúkar, 

Qur÷ular pozuluf, sannar itifdi. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

381

ùԥr iúdԥn nԥ tafdÕn, söylԥsԥn, qanam, 

Nɟcoldu büsatÕm, dԥmin, dԥmxanam?! 

Tülkü havalanÕf, dɟyir aslanam, 

Tüf da÷Õdan ac asdannar itifdi. 

 

Müxԥnnԥt mɟydanda “mԥnԥm” dɟyifdi, 

Bu dԥrd Ԥlԥsgԥrin qaddin ԥyifdi, 

Yapalaxlar kԥhlik alÕf yɟyifdi, 

LaçÕn ölüf, o tԥrlannar itifdi. 

 

Hԥmid bԥy dԥsmalÕnÕ çÕxardÕf, gözünün yaúÕnÕ sildi, dɟdi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, hԥr a÷rÕya-ajÕya dözmԥk olar, ԥmԥ vԥtԥn hԥsrԥtinԥ, torpax 

dԥrdinԥ dözmԥk çԥtindi. Indi Göyçԥdԥ dÕ÷alar at oynadÕr; buna nɟcԥ dözmԥk olar?! 

– Hԥmid bԥy, darÕxma, Allah kԥrimdi! Harda olursunuz? 

– DԥmirçidamÕnda. 

At yükün altÕnda ԥziyyԥt çԥkirdi. Hԥmid bԥy salamatdaúÕf, yoluna davam ɟlԥdi. 

Bu görüú dԥ AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ bir dԥrd oldu. Fikrԥ gɟtdi. Kɟçmiú a÷alÕ-bԥyli 

mԥclisdԥri gözünün qaba÷Õna gԥldi... 

Gün günortadan xɟyli kɟçmiúdi. Abbas gördü ki, daha dԥn gԥtirԥn yoxdu, 

dԥyirmanÕn qapÕsÕnÕ qÕfÕlladÕ, öyԥ tԥrԥf yola düúdülԥr. Gԥlif ArmÕtdÕ çԥpԥr 

yaxÕnnaúanda gördülԥr ki, köç tökülüf. Gԥlif bunnarÕn yanÕna çatanda. AúÕq 

Ԥlԥsgԥri tanÕdÕlar. Sԥn dɟmԥ, bunnar hardasa AúÕq Ԥlԥsgԥri toyda görüflԥrmiú. 

Kiúilԥr gԥlif, onun ԥlinnԥn tutuf, ԥhvalÕnÕ soruúdular, vԥziyyԥtinnԥn halÕ oldular, 

onun halÕna yandÕlar, çox tԥԥssüflԥndilԥr. 

Bu köçdԥkilԥr dԥ ɟrmԥnilԥrin ԥlinnԥn baú götürüf, bu tԥrԥfԥ gԥlmiúdilԥr. 

Bir qԥdԥr dԥrddԥúdilԥr, AúÕq Ԥlԥsgԥrin kɟçirdiyi toy mԥclisdԥrini yada 

saldÕlar... 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, burda bɟú-altÕ qÕz-gԥlin var. BunnarÕn biri yönü o tԥrԥfԥ 

ԥylԥúif, saçÕnÕn hörüklԥri kürԥyinin arasÕynan birdi. 

UtandÕ÷Õnnan üzünü çöyürüf kiúilԥrԥ baxmÕr. On dörd gɟjԥlik ay kimi sufatÕ 

yannan görünür. Yana÷ÕnÕn irԥngi a÷ kala÷ayÕda bildirir. Bunun gözԥlliyi hԥlԥ bir 

tԥrԥfԥ, mԥrifԥt-qanaca÷Õ, avÕr-hԥyasÕ AúÕq Ԥlԥsgԥrԥ çox xoú gԥldi. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

382

Köçün a÷saqqalÕ Ԥhmԥd addÕ nuranÕ bir kiúiydi. AúÕ÷Õn, sazÕn, sözün qԥdrini 

bilԥn adamÕydÕ. Odu ki, AúÕq Ԥlԥsgԥri söhbԥtԥ tutmuúdu, buraxmax istԥmirdi. 

Dɟdi: 

– AúÕq Ԥlԥsgԥr, ɟlԥ o sazdÕ-söhbԥtdi günnԥrimiz olaydÕ! Görԥsԥn, Allah bizԥ o 

günnԥri bir dԥ qismԥt ɟliyԥjԥhmi?! 

– Mԥsdahat o kiúinindi. Onnan baúqa umud yoxdu. Qismԥt ɟlԥmԥk istԥsԥ, 

ɟliyԥr. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin ürԥyi bu gün dolmuúdu, söz dɟmԥyԥ fürsԥt axtarÕrdÕ. 

Ԥhmԥdin dɟdiyinnԥn dԥ gördü ki, o da söz istiyir, dɟdi: 

– Ԥhmԥd, daha mԥnim saz çalma÷Õmnan, toy mԥclisi yola salma÷Õmnan kɟçif. 

Sԥnin xԥtrin üçün burda ɟlԥ-bɟlԥ bir-iki kԥlmԥ dɟyԥrԥm. 

– Dilinin qadasÕn alÕm dɟ! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr alçaxdan oxuma÷a baúdadÕ. Görԥk, ԥvvԥlcԥ köçdԥki gözԥlԥ nԥ 

dɟdi, biz dԥ saznan dɟyԥk, úad olun: 

 

Gԥrdԥninԥ nɟçԥ úahmar dolanÕf, 

Konul istԥr, o úahmara dolansÕn. 

Ԥrzim alÕf, iltimasÕm tutmasan, 

Mԥcnun olsun, bu da÷lara dolansÕn. 

 

Bԥyԥnmiúԥm xԥsyԥtini, halÕnÕ, 

Yaradan bol vɟrif huú-kamalÕnÕ. 

Sԥn allah, gizdԥtmԥ mah camalÕnÕ, 

ùölԥsinԥ, qoy, füqara dolansÕn! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin yadÕna yoxsullux, bahalÕx, qԥhԥtdik, camahatÕn pis güzԥranÕ 

düúdü. AldÕ görԥk bu dԥfԥ nԥ dɟdi, köçdԥkilԥr nԥ ɟúitdi: 

 

Bal ki bahalandÕ, qÕrÕldÕ arÕ, 

Ya÷ satannar mala saldÕ azarÕ, 

Min manata qaldÕrdÕlar onnarÕ, 

Nԥ gün çÕxsÕn, nԥ sitara dolansÕn! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr hԥr úɟyi özünԥ dԥrd ɟlԥmiúdi. Hԥmid bԥynԥn onun bugünkü 

görüúü hɟç yadÕnnan çÕxmÕrdÕ. Sԥmԥd a÷agilin bɟlԥ zülümnԥn öldürülmԥlԥrinin 

fikri onun ürԥyindԥ yara ba÷lamÕúdÕ. Özünün düúkün ça÷Õnda çԥhdiyi bu ԥzab-

ԥziyyԥti dԥ göz qaba÷Õna gԥtirdi, aldÕ, görԥk bu dԥfԥ nԥ dɟdi: 

---