134
Amortizator
(frans. amortisseur) mexaniki enerjini
istilik enerjisinә çevirәn
quruluşdur. Amortizator (şәkil 100) asqıda söndürücü element olub hәrәkәt zamanı
yaranan rәqslәrin söndürülmәsi (dempferlәmә) vә avtomobilin korpusuna vә
çәrçivәsinә tәsir edәn tәkan vә zәrbәlәrin udulması üçün istifadә edilir. İlk vaxtlar
friksion amortizatorlar, sonralar isә hidravlik vә qaz
amortizatorloru istifadә
olundu.
Tәsir prinsipinә görә hidravlik amortizatorlar birtәrәfli vә ikitәrәfli tәsirә
malik olur. Birincilәr yalnız qaytarma gedişindә, ikincilәr isә − qaytarma vә sıxma
gedişlәrindә rәqslәrin sönmәsini tәmin edir. İkitәrәfli amortizatorun sıxma
gedişindә müqavimәti qaytarma gedişindәki müqavimәtindәn adәtәn 2 − 5 dәfә
azdır. Bu yol nahamarlıqlarından tәsir edәn zәrbә vә tәkanların
avtomobilin
kuzovuna minimal dәrәcәdә ötürülmәsini tәmin etmәk üçün lazımdır. Bir vә iki
borulu amortizatorlar mövcuddur.
Şәkil 100. Amortizatorun asqıda yerlәşmә sxemi: 1 – yuxarı qulaqcıq; 2 – qoruyucu örtük; 3 –
ştok; 4 – gövdә (silindr); 5 – sıxma
vә
qaytarma klapanları ilә birlikdә porşen; 6 – aşağı
qulaqcıq; 7 – asqının lingi; 8 – kuzov
Minik avtomobillәrinin vә avtobusların asqılarında
tez-tez daha bir
quruluşdan, eninә dәyanәtlik stabilizatorundan istifadә edilir. O avtomobilin
kuzovunun yana әyilmәsini vә eninә bucaq rәqslәrini azaldır.
Stabilizator
avtomobilin eninә yerlәşdirilmiş xüsusi elastik quruluşdur.
Dostları ilə paylaş: