Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
371
AZERBAYCANLI AŞIK ÇOBANOĞLU
Karslı Aşık Murat Çobanoğlu, Türkiyenin yaşayan halk
ozanları içerisinde, popüler olanlardan biridir, hatta başında ge-
lir. Bu nedenle Çobanoğlunu ülkemizde tanıyanların sayısı pek
çoktur. “Çobanoğlu” adı bizde ne kadar popüler ise, Azerbay-
canda da o kadar popülerdir. Çünkü, Azeri kardeşlerimizin de
bir “Aşık Çobanoğlu”su vardır. Bu Çobanoğlunu, geçen yılki
Azerbaycan seyahatinde tanıdım. Oysa Onun hakkında çok şey
işitmiş, ama yakından tanımak imkanını bulamamıştım. Zira,
Çobanoğlu, Azerbaycan Aşıklar Birliğinde görev yapmaya baş-
lamış ve Baküdeki “Aşıklar Evi”nin de başına getirilmişti.
Azerbaycanlı
Aşık Çobanoğlunun tam adı: – Musayev Ay-
dın Çoban oğludur. 18 Ocak 1951-de Azerbaycanın Tovuz ilçe-
sinin Alimerdanlı köyünde doğdu. Babası Çoban Musa
oğlu, ha-
yatının
60
yılını
saza ve söze hasretti, ama Aydının ustası
Tovuz-
lu Aşık Ekber Caferovdur. Çocuk yaşlarda çalıp söylemeye baş-
layan
Aydın
Çobanoğlu,
oğrenimini
de aksatmadı ve Azerbaycan
Devlet
Üniversitesinin
Filoloji
Fakültəsinden
mezun
oldu.
Fakül-
teyi bitirme tezi ise “Aşık Necefin Hayat ve Yaratıcılığıdır”.
Aydın Çobanoğlu, fakülteyi bitirdikten sonra da araştırma
çalışmalarını sürdürdü. Özellikle Aşık Edebiyatı ilə ilgili birçok
inceleme çalışmaları bulunmaktadır. Sazı elinden bırakmayan
Çobanoğlu, söyleşimizde bana aynen şunları söyledi:
“... Azerbaycan Aşıklar Birliğinin uzvuyam. “Aşık Peri”
Meclıisinin bedii rehberiyem. İlk defa olarak kızlardan ibaret
“İncegülü” adlı Aşıklar Ansamblını yaratmışam ve ona rehber-
lik
edirem.
Bir de “Günay” aile ansamblım var. İki defa (1978,
1979)
Cumhuriyet,
iki defa
(1977, 1985)
Sovyetler Birliği,
bir de-
fa da XI Beynelhalk Folklor Festivalinin
laureatı olmuşam...”
Aydın Çobanoğlunun, kendi çocuklarından oluşan “Gü-
nay” adlı topluluğu, bir hayli ilgi çekmektedir. Nitekim sık sık,
Aydın Çobanoğlu
372
Baküdeki Filarmoni Salonunda konsertler vermektedir. Aydın,
SSCB adına Polonyada da bulunmuş, Polonyalılara, Azeri-Türk
Aşıklık sanatını tanıtmıştır. Ayrıca, Azerbaycan Cumhuriyeti
adına da sık sık Moskova ve öteki Sovyet Cumhuriyetlerinde
konserler-resitaller vermiştir. 1982 yılında Baküdeki solo kon-
seri ise birkaç kez televizyonda yayımlanmıştır.
Çobanoğlu, geleneği ve eski ozanları iyi bilmektedir. Usta
Malı
İcra
etme
konusunda
büyük
başarı
göstermektedir.
Ama
Onun
kendi
deyişleri
de
bulunmaktadır.
Bunlardan birisi şöyledir:
OLSA
Zirvelerden yol salaram,
Bir sözümü deyen olsa.
Dağlar kimi ucalaram,
Emelimi öyen olsa.
Gözü, gönlü toham, gülüm,
Şer tanımaz yaham, gülüm,
Bil ki, o gün yoham, gülüm,
Hak işimi eyen olsa!
Çobanoğlu, odlu küre,
Sığışarmı göye-yere?!
Qocalaram birden-bire,
Hatirime deyen olsa.
OLMAZ
Göz ohşasa gözel işler,
Heç perişan olan olmaz.
Tohunmasa namerd eli,
Gönlüm evi talan olmaz.
Gözlesek namusu, arı,
Unutmasak etibarı,
Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
373
Berk olsa qeyret damarı,
Bizi bizden alan olmaz.
Aşıktır el yaraşığı,
Yapalak sevmez ışığı.
Men Aydınam, – hak aşığı,
Aşık sözü yalan olmaz.
Görüleceği gibi Aydın Çobanoğlunun yalın ve Türkiyede
de nert biçimde anlaşılabilecek bir dili vardır. Esasen Azeri ay-
dınları ile, Türkiyeli bir Türkün, yüzde yüz anlaşabilmesi müm-
kündür.
Ben, Murat Çobanoğlu ile Aydın Çobanoğlunu biribirle-
riyle tanıştırdım. Şimdi, bu iki değerli aşık biribirleriyle mek-
tuplaşmaktadır.
Dileğim,
Türkiyedeki
bir
Aşıklar
şöleninde
bu iki
yiğit aşığın yan-yana çalıb söylemeleridir. Umarım, yakında bu
da gerçekleşecektir. Aşağıda Aydının bir siirini de sunuyorum:
ATALAR GÖRMESİN OĞUL DAĞINI
Atam Çoban Musa oğlunun aziz hatırasına.
Baş eyib, günahsız, günahkar kimi
Hüznle dindirdi ağaclar meni.
Soyuq qarşıladı doğma evimiz
Atasız ömrümün ilk günlerini.
Bizi bu yerlere çekib getiren
Bir ana, bir ata hevesi imiş.
Ana nevazişli yurdu, yuvanı
İsiten atamın nefesi imiş.
Sinende halqımın destan dünyası,
Hikmet hezinesi vardı, ay ata!
Senli günlerimiz bahar havası,
Sensizlik borandı, qardı, ay ata!