Aydın Çobanoğlu
364
BEYNƏLXALQ AŞIQLAR FONDU
Bakıda
yaradılmış
Beynəlxalq Aşıqlar Fondu xaricdə
Azər-
baycan
aşıq
sənətinin
geniş
təbliğinə
kömək
etməlidir.
Fond
Azər-
baycan Aşıqlar Birliyi yanında təsis edilmişdir. Bu ildən həmin
təşkilat təsərrüfat hesabı prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir.
– Bu cür fondun yaradılması nədən irəli gəlmişdir?–
deyə Azərinformun müxbiri birlik sədrinin müavini, Respublika
Lenin Komsomolu mükafatı laureatı, Ümumittifaq və Beynəl-
xalq Folklor festivalı laureatı Aydın Çobanoğlu ilə söhbət edər-
kən maraqlanmışdır. A.Çobanoğlu demişdir:
– Kökləri əsrlərin dərinliklərinə gedən Azərbaycan aşıq
yaradıcılığı milli poeziyamızın və musiqimizin mənbəyidir, bu
elə bir sənətdir ki, doğma xalqın mədəniyyətini öz həyatverici
şirəsi ilə qidalandırır. Beynəlxalq Aşıqlar Fondunu yaratmaqla
biz ən əvvəl düşünürük ki, bu, Azərbaycan mədəniyyətini, xü-
susən folklor yaradıcılığını xaricdə daha geniş təmsil etməyə
imkan verəcəkdir. Son vaxtlar bir neçə ölkədə Azərbaycan aşıq
yaradıcılığına maraq artmışdır. Bu, hər şeydən əvvəl onunla
izah edilir ki, orada yaşayan həmvətənlərimiz Azərbaycan mə-
dəniyyəti cəmiyyətləri yaradırlar. Dəfələrlə aldığımız məlumat-
larda bizdən xahiş edirlər ki, aşıq sənətinə aid materiallar, –
qrammafon valları, maqnitafon yazıları, dastan mətnləri, müstə-
qil təhsil üçün dərs kitabları göndərək. İndi Beynəlxalq Aşıqlar
Fondu “Vətən” cəmiyyəti ilə əməkdaşlıq şəraitində bu işlə fəal
məşğul olacaqdır. Biz Azərbaycana aşıq yaradıcılığı həvəskar-
larını bir neçə aylığa dəvət etməyi nəzərdə tutmuşuq ki, onlar
burada öz sənətlərində təkmilləşə bilsinlər.
Taleyin hökmü ilə bəzi Azərbaycan aşıqları yüzilliklər ər-
zində xaricdə dəfn olunmuşlar. Fondumuz onların məzarlarına
Ömrün etməyəcək vəfa dedilər
365
qulluq edilməsini öz üzərinə götürəcəkdir.
Belə bir ideya da
meydana gəlmişdir: – Ozan yaradıcılığı muzeyinin möcvud ol-
duğu Tovuzda Xatirə Aşıqlar Xiyabanı yaradılsın, diqqətəlayiq
xalq nəğməkarlarının məzarları üstünə başdaşı qoyulsun.
Azərbaycan
Aşıqlar Birliyi
ilə birlikdə fond naşirliyi
fəaliy-
yətində
və
elmi
fəaliyyətdə
iştirak
edəcəkdir,
–
bukletlər,
digər
reklam
materialları
hazırlanacaq,
klassiklərin
və
müasir
aşıqların
əsərləri
nəşr
olunacaqdır.
Audeo
və
video kasetlərdə
əks
olunmaq
üçün aşıqların çıxışlarının yazıları hazırlanır; bunlar ölkəmizdə
və xaricdə yayılacaqdır. Həmçinin Azərbaycan xalq çalğı alət-
ləri – saz, balaban, zurna hazırlayan sex yaratmaq planlaşdırılır.
Beynəlxalq
Aşıqlar
Fondunun
öz
hesabı
vardır:
–
SSRİ
Mənzil-sosial
Bankı Respublika
Bankının
Əməliyyat
İdarəsində
700622
nömrəli
hesab.
Buraya
həm
təşkliatlar,
həm
də
ayrı-ayrı
vətəndaşlar,
o
cümlədən
xaricdə
yaşayan vətəndaşlar
vəsait köçü-
rə bilərlər.
“Azərbaycan gəncləri” qəzeti,
(Azərinform).
10.02.1990
Aydın Çobanoğlu
366
7 DƏQİQƏLİK SÖHBƏT
AYDIN ÇOBANOĞLU:
“SAZ AZƏRBAYCAN MİLLİLİYİNİN ŞƏRİKSİZ
ƏLAMƏTİDİR”
– Aşıq, yaxşı olar ki, söhbətə özünüzdən və sənətə gəli-
şinizdən başlayaq.
– Tovuz rayonunda doğulub boya-başa çatmışam. Gözü-
mü açandan evimizdə saz görmüşəm. Rəhmətlik atam peşəkar
olmasa da, ömrünün altmış ilini saza həsr edib. Doğrusu, həyat-
da heç bir ustad yanında şəyirdlik etməmişəm, ancaq özümü iki
böyük ustadın, – Aşıq Əkbər və Mikayıl Azaflının şəyirdi hesab
edirəm. Onların birinin ifaçılığını, o birinin şeiriyyətini özüm
üçün həmişə örnək hesab etmişəm.
O ki, qaldı geniş auditoriya qarşısına gəlişimə, yetmişinci
illərdə mərhum ustad Mikayıl Azaflının səyi ilə Filarmoniyada
ilk dəfə səhnəyə çıxmışam.
– Bir vaxt toy və bayram şənliklərini xalqın dərdi-səri-
nə
bələd
olan
aşıqlar
keçirərdi.
Lakin indi həmin
adəti, elə bil,
unutmuşuq. Bu barədə aşıq kimi fikrinizi bilmək istərdik.
– Buna mən adamların düşünmək qabiliyyətinin itirilməsi
kimi
qiymət
verirəm.
Adamlar duymaq, mənəvi
qida
almaq
qabi-
liyyətini itirərək, daha yüngül, ara musiqisinin təsirinə düşürlər.
Yetmişinci illərdə aşıq musiqisi auditoriyada, kütləvi in-
formasiya
vasitələrində
daha
çox
sıxışdırılırdı.
Qurultay
nüma-
yəndələri üçün, məhsul bayramlarında verilən konsertlərdə belə
qayda hökm sürürdü ki, bir aşıq var, ikinci aşığa ehtiyac yox-
dur. Ancaq çox şükür ki, milli oyanış son zamanlar özünü büru-
zə
verir.
Buna
sevinməmək
olmaz.
Son
vaxtlar
məclislərdə,
toy və