321.2.1. cinayət işi, məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraatın materialları və ya
xüsusi ittiham qaydasında şikayət üzrə icraata xitam verilməsi və ya onun
dayandırılması barədə;
321.2.2. qətimkan tədbirinin seçilməsi, dəyişdirilməsi və ya ləğv edilməsi barədə;
321.2.3. etirazlar barədə;
321.2.4. ekspertizanın təyin edilməsi barədə.
321.3. Məhkəmə baxışı zamanı qəbul edilən bütün digər qərarlar məhkəmənin
mülahizəsinə görə hakimlərin müşavirəsindən sonra məhkəmə iclasının
protokoluna daxil edilməklə yerində çıxarıla bilər.
321.4. Məhkəmə tərəfindən məhkəmə baxışı zamanı çıxarılmış qərarlar dərhal
elan edilməlidir. Bu Məcəllədə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, həmin qərarlar elan
edildikdən dərhal sonra qüvvəyə minir.
X L I I f ə s i l
MƏHKƏMƏ BAXIŞININ AÇILIŞI
M a d d ə 3 2 2 . M ə h k ə m ə b a x ı ş ı n ı n a ç ı l ı ş ı i l ə m ə h k ə m ə n i n
i l k i n h ə r ə k ə t l ə r i
322.1. Məhkəmə baxışı üzrə məhkəmə iclası üçün təyin edilmiş vaxtda məhkəmə
tərkibi (cinayət işinə təkbaşına baxıldığı halda hakim) məhkəmənin iclas zalına daxil
olur və orada hakimlərin yerini tutur. Bundan sonra məhkəmə iclasında ardıcıllıqla
aşağıdakı hərəkətlər yerinə yetirilir:
322.1.1. məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə baxışını açır və hansı cinayət
işinə, məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraatın materiallarına və ya xüsusi ittiham
qaydasında şikayətə baxılacağını elan edir;
322.1.2. məhkəmə iclasında sədrlik edənin göstərişi əsasında məhkəmə iclasının
katibi
cinayət
prosesi
iştirakçılarının,
habelə
şahidlərin,
ekspertlərin,
mütəxəssislərin, tərcüməçinin məhkəmə iclasına gəlməsi və gəlməyən şəxslərin
gəlməmə səbəbləri barədə məhkəməyə məruzə edir;
322.1.3. məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə nəzarətçilərinə şahidlərin
müşayiət altında şahidlər üçün otağa aparılması, bir-biri və digər şəxslərlə
ünsiyyətdə olmasının qarşısının alınması, şahidlər üçün ayrılmış otaqda ləyaqətli
şəraitin yaradılması barədə göstərişlər verir;
322.1.4. məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə iclasında tərcüməçi qismində
kimin iştirak etdiyini yoxlayır və ona, bu Məcəllənin 99.4 — 99.6-cı maddələrində
nəzərdə tutulmuş vəzifələrini, hüquqlarını və məsuliyyətini izah edir;
322.1.5. məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə iclasına gəlmiş cinayət
prosesinin iştirakçılarına tərcüməçiyə etiraz etmək hüququnu və bu Məcəllənin 117-
ci maddəsində nəzərdə tutulmuş tərcüməçiyə etiraz edilməsinə səbəb olan əsasları
izah edir;
322.1.6. tərcüməçiyə etiraz edildikdə məhkəmə həmin etirazın təmin edilib-
edilməməsini həll edir (qərar qəbul etmək üçün məhkəmə müşavirə otağına gedir,
qayıtdıqdan sonra qəbul edilmiş qərarı elan edir və onun icrasını təmin edərək
məhkəmə iclasını davam etdirir);
322.1.7. məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmənin tərkibini və məhkəmə
iclasının katibini elan edir və hakimə, hakimlərə və ya məhkəmənin bütün tərkibinə,
habelə məhkəmə iclasının katibinə etiraz etmək hüquqlarını və etiraz etmək üçün bu
Məcəllənin 109 və 116-cı maddələrində nəzərdə tutulmuş əsasları izah edir (bu
qaydalar məhkəmə iclasında iştirak etdiyi halda ehtiyatda olan hakim barəsində də
tətbiq edilir);
322.1.8. hakimə, hakimlərə və ya bütün məhkəmə tərkibinə etiraz edildikdə
məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə iclasını təxirə salır, etiraza bu Məcəllənin
109.3—109.5-ci maddələrinin müddəalarına əsasən baxılır, etirazın təmin edilib-
edilməməsi məsələsi həll edilir, qəbul edilmiş əsaslandırılmış qərar məhkəmə
iclasında sədrlik edən tərəfindən elan edilir (etiraz baxılmamış saxlanıldıqda və ya
təmin edilmədikdə məhkəmə baxışı davam etdirilir, etiraz təmin olunduqda
məhkəmə iclası bağlı elan edilir, məhkəmə baxışı isə təxirə salınır və yalnız hakim və
məhkəmə tərkibi əvəz edildikdən sonra təzələnərək əvvəldən başlanır); məhkəmə
iclasının katibinə etiraz edildikdə məhkəmə müşavirə otağına gedir, etirazın təmin
edilib-edilməməsi məsələsini həll edir və qayıtdıqdan sonra qəbul etdiyi
əsaslandırılmış qərarı elan edir (etiraz təmin edildikdə məhkəmə iclasının katibi
başqa məhkəmə iclasının katibi ilə əvəz olunur və məhkəmə baxışı davam etdirilir);
cxxxvi[136]
322.1.9. məhkəmə iclasında sədrlik edən təqsirləndirilən şəxsin (növbə ilə
təqsirləndirilən hər bir şəxsin) şəxsiyyətini (soyadını, adını, atasının adını,
doğulduğu ili, ayı, günü, yeri və ailə vəziyyətini) müəyyən edir;
322.1.10. məhkəmə iclasında sədrlik edən ittiham aktının, məhkəməyədək
sadələşdirilmiş icraatın nəticələrinə dair yekun protokolunun və ya xüsusi ittiham
qaydasında şikayətin surətinin təqsirləndirilən şəxsə verilib-verilmədiyini
aydınlaşdırır (təqsirləndirilən şəxsin şəxsiyyəti və ya göstərilən sənədlərin ona
verilməsi müəyyən edilmədikdə məhkəmə baxışı təxirə salınır və yalnız həmin
sənədlər ona verildikdən sonra təzələnərək əvvəldən başlanır);
322.1.11. məhkəmə iclasında sədrlik edən təqsirləndirilən hər bir şəxsə bu
Məcəllənin 91-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş hüquq və vəzifələrini izah edir;
322.1.12. məhkəmə iclasında sədrlik edən cinayət işi üzrə kimin zərər çəkmiş
şəxs, mülki iddiaçı, mülki cavabdeh olduğunu (onların soyadı, adı, atasının adı,
doğulduğu il, ay, gün, yer, ailə vəziyyəti) elan edir;
322.1.13. məhkəmə iclasında sədrlik edən hər bir zərər çəkmiş şəxsə (xüsusi
ittihamçıya), mülki iddiaçıya, mülki cavabdehə onların bu Məcəllənin 87 — 89 və 93-
cü maddələrinə müvafiq olaraq nəzərdə tutulmuş hüquqlarını və vəzifələrini izah
edir;