323.1.2. əlavə şahid, ekspert və ya mütəxəssisin çağırılması haqqında;
323.1.3. ekspertizanın təyin edilməsi haqqında;
323.1.4. maddi sübutların və sənədlərin tələb edilməsi haqqında.
323.2. Vəsatət vermiş şəxs hansı halların müəyyən edilməsi üçün əlavə sübutların
zəruri olduğunu göstərməlidir.
323.3. Məhkəmə iclasında sədrlik edən cinayət prosesi tərəflərinin sübut kimi
yolverilməz olan sənədlərin məhkəmə baxışından xaric edilməsi haqqında
vəsatətlərinin olub-olmamasını aydınlaşdırmalıdır.
323.4. Cinayət prosesi tərəflərinin hər hansı birinin verdiyi vəsatəti məhkəmə
əvvəlcədən digər tərəfin fikrini dinlədikdən sonra müzakirə etməlidir.
323.5. Aşağıdakı hallarda məhkəmə bu Məcəllənin 323.1-ci maddəsində
göstərilən vəsatətləri təmin etməlidir:
323.5.1. cinayət təqibi ilə bağlı olan bütün məsələlərin hərtərəfli, tam və obyektiv
tədqiq edilməsi üçün əhəmiyyətli ola biləcək halların araşdırılması məqsədi ilə
vəsatət qaldırıldıqda;
323.5.2. sübut əhəmiyyəti mübahisə doğuran məlumat və sənədlər bu Məcəllənin
və Azərbaycan Respublikasının digər qanunlarının tələblərinin əhəmiyyətli
dərəcədə pozulması ilə əldə edildikdə.
323.6. Vəsatətin rədd edilməsi haqqında məhkəmə əsaslandırılmış qərar çıxarır.
Vəsatəti rədd edilmiş şəxs işin sonrakı baxışından asılı olaraq həmin vəsatəti
təkrarən vermək hüququna malikdir.
323.7. Məhkəmə öz təşəbbüsü ilə şahidlərin məhkəmə iclasına çağırılması,
ekspertizanın təyin edilməsi, başqa sübutların tələb edilməsi, habelə məhkəmə
baxışından yolverilməz sənədlərin xaric edilməsi haqqında qərar çıxarmaq
hüququna malikdir.
X L I I I f ə s i l
MƏHKƏMƏ İSTİNTAQI
M a d d ə 3 2 4 . M ə h k ə m ə i s t i n t a q ı n ı n b a ş l a n m a s ı
324.1. Məhkəmə baxışının açılışına dair bütün ilkin hərəkətləri apardıqdan və bu
Məcəllənin 322 və 323-cü maddələrində göstərilən etiraz və vəsatətlərə baxdıqdan
sonra məhkəmə iclasında sədrlik edən məhkəmə istintaqına başlamasını elan edir.
324.2. Məhkəmə istintaqı aşağıdakı hərəkətlərlə başlanır:
324.2.1. cinayət işinə və ya məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraatın materiallarına
baxılması ilə əlaqədar dövlət ittihamçısı tərəfindən müvafiq olaraq ittiham aktının
nəticəvi hissəsinin və ya məhkəməyədək sadələşdirilmiş icraatın nəticələrinə dair
yekun protokolunun ittihamın irəli sürülməsinə dair hissəsinin elan edilməsi ilə;
324.2.2. xüsusi ittiham qaydasında şikayətə baxılması ilə əlaqədar — xüsusi
ittihamçı və ya onun nümayəndəsi tərəfindən şikayətin elan edilməsi ilə.
324.3. Bundan sonra məhkəmə iclasında sədrlik edən təqsirləndirilən şəxsə
aşağıdakıları izah edir:
324.3.1. ona qarşı irəli sürülmüş hər bir ittihamın mahiyyətini;
324.3.2. ona istinad edilən əməllərin hüquqi tövsifini və həmin əməllərə görə
cinayət qanunu ilə nəzərdə tutulan cəzanı;
324.3.3. təqsirləndirilən şəxsə qarşı verilmiş mülki iddianın əsaslarını və
məbləğini;
324.3.4. təqsirləndirilən şəxsin məhkəməyədək icraat zamanı təqsirini boynuna
alması və ya almaması ilə bağlı olmadığını;
324.3.5. təqsirləndirilən şəxsin məhkəmə iclasında verilmiş suallara cavab
verməyə borclu olmadığını;
324.3.6. təqsirləndirilən şəxsin suala cavab verməkdən imtina etməsinin onun
ziyanına şərh edilə bilinməyəcəyini;
324.3.7. təqsirləndirilən şəxsin özünün hər hansı cavabını əsaslandırmaq
hüququna malik olduğunu.
324.4. Daha sonra məhkəmə iclasında sədrlik edən təqsirləndirilən şəxslərin hər
birinə aşağıdakı suallarla müraciət edir:
324.4.1. özünü təqsirli bilib-bilməməsi, əgər bilirsə, tam və ya qismən və məhz
hansı əməldə bildiyini;
324.4.2. ona qarşı verilmiş mülki iddianı qəbul edib-etməməsi, əgər edirsə, tam
və ya qismən qəbul etməsini.
324.5. Bundan sonra məhkəmə iclasında sədrlik edənin icazəsi ilə cinayət
prosesinin tərəfləri təqsirləndirilən şəxsin bu Məcəllənin 324.4-cü maddəsində
göstərilən suallara verdiyi cavabları dəqiqləşdirmək hüququna malikdirlər.
M a d d ə 3 2 5 . M ə h k ə m ə i s t i n t a q ı n d a s ü b u t l a r ı n t ə d q i q
e d i l m ə a r d ı c ı l l ı ğ ı
325.1. Təqsirləndirilən şəxsin özünü təqsirli bilməsi və ya bilməməsi məsələsinə
dair münasibətini aydınlaşdırdıqdan sonra məhkəmə iclasında sədrlik edən cinayət
prosesinin tərəflərinə məhkəmə istintaqında sübutların tədqiq edilmə qaydasını
(təqsirləndirilən, zərər çəkmiş şəxslərin və şahidlərin dindirilməsinin, ekspertlərin
dinlənilməsinin və digər hərəkətlərin aparılmasının ardıcıllığını) izah edir.
325.2. Məhkəmə istintaqı zamanı sübutların tədqiq edilməsinin aşağıdakı
ardıcıllığı təmin edilir:
325.2.1. ittiham tərəfinin təqdim etdiyi sübutlar — növbə ilə dövlət ittihamçısı,
xüsusi ittihamçı və ya zərər çəkmiş şəxs, onun nümayəndəsi, mülki iddiaçı və onun
nümayəndəsi tərəfindən;
325.2.2. müdafiə tərəfinin təqdim etdiyi sübutlar — növbə ilə təqsirləndirilən
şəxs, onun müdafiəçisi və ya qanuni nümayəndəsi, mülki cavabdeh və onun
nümayəndəsi tərəfindən;
325.2.3. məhkəmənin təşəbbüsü ilə tələb edilmiş sübutlar yuxarıda göstərilmiş
ardıcıllıqla əvvəl ittiham tərəfinin, sonra isə müdafiə tərəfinin nümayəndələri
tərəfindən.
325.3. Cinayət prosesinin tərəfləri bu Məcəllənin 325.2-ci maddəsində nəzərdə
tutulmuş ardıcıllığa riayət etməklə sübutlar təqdim edirlər. Cinayət prosesinin
iştirakçıları tərəfindən təqdim edilən hər bir sübutun tədqiq edilməsinin ardıcıllığı
sübutları təqdim etmiş şəxs tərəfindən müəyyən edilir.
325.4. Məhkəmənin təşəbbüsü ilə tələb edilmiş sübutların hər birinin tədqiq
edilməsinin ardıcıllığı cinayət prosesi tərəflərinin fikri dinlənildikdən sonra
məhkəmə tərəfindən müəyyən edilir.
325.5. İttiham tərəfinin təqdim etdiyi sübutların tədqiqində müdafiə tərəfi, sonra
məhkəmə iştirak edir. Müdafiə tərəfinin təqdim etdiyi sübutların tədqiqində isə
ittiham tərəfi, sonra məhkəmə iştirak edir. Məhkəmənin təşəbbüsü ilə tələb edilmiş
sübutları əvvəl ittiham tərəfi, sonra isə müdafiə tərəfi tədqiq edir. Hər bir halda bu
sübutların hər birinin tədqiqində məhkəmə axırıncı növbədə iştirak edir.
325.6. Çarpaz dindirmə hallarında dindirməyə çağırılan şəxsə sualları, birinci
növbədə, onu çağırmağa təşəbbüs göstərmiş şəxs verir.
M a d d ə 3 2 6 . T ə q s i r l ə n d i r i l ə n ş ə x s i n d i n d i r i l m ə s i
326.1. Məhkəmə iclasında sədrlik edən dindirməni başlayarkən təqsirləndirilən
şəxsə elan edilmiş ittiham və həmin ittihamın hərtərəfli, tam və obyektiv baxılması
üçün əhəmiyyətli olan digər hallar barədə ifadə verməyi təklif edir.
326.2. Təqsirləndirilən şəxs sərbəst ifadə verdikdən sonra o, dövlət ittihamçısı,
zərurət olduqda məhkəmə iclasında sədrlik edənin icazəsi ilə, zərər çəkmiş şəxs
(xüsusi ittihamçı), mülki iddiaçı və onun nümayəndəsi tərəfindən, sonra isə öz
müdafiəçisi, zərurət olduqda məhkəmə iclasında sədrlik edənin icazəsi ilə digər
təqsirləndirilən şəxslər və onların müdafiəçiləri, mülki cavabdeh və onun
nümayəndəsi tərəfindən dindirilir.
326.3. Təqsirləndirilən şəxs bu Məcəllənin 326.2-ci maddəsində göstərilən şəxslər
tərəfindən dindirildikdən sonra hakimlər ona suallar verirlər. Təqsirləndirilən şəxsə
axırıncı sual vermək hüququna onun müdafiəçisi malikdir.
326.4. İşə aid olmayan suallar məhkəmə iclasında sədrlik edən tərəfindən
çıxarılır.
326.5. Təqsirləndirilən şəxs məhkəmə iclasında sədrlik edənin icazəsi ilə
məhkəmə istintaqının istənilən anında sübutlardan hər birinin tədqiqi zamanı ifadə
vermək hüququna malikdir.
326.6. Dindirilmə zamanı təqsirləndirilən şəxs yazılı qeydlərdən və sənədlərdən
istifadə edə bilər.
Dostları ilə paylaş: |