İradə Məlikova
112
* Suvq`udu aslanala vuvzudu çaq`al diri vii.
Yatmış aslandansa, ayıq çaqqal qorxuludur.
* Ğara, xırıda hampa yıkısdıqha vatandı fağra yişin yıxa i.
Qürbətdə varlı olmaqdansa vətəndə kasıb olmaq yaxşıdır.
* Hambazaşdi yıiq`aı ç`irt`i yıkısdıq`a heyvanmaşdi yıiq`aı
q`uxhdu vişin rahat i.
Yoldaşların arasında yaşda kiçik olmaqdansa, heyvanlar
arasında böyük olmaq rahatdır.
* Ç `ip`di pay vır q`uxhdu pay güzət mava`.
Kiçik pay verib böyük pay gözləmə.
* Xaina q`ış linsəddiş.
Xain adam piylənməz (varlana bilməz).
* Sırıxçeyədi vak lıiıidi ki sa i, riq` luvxuduki.
Oğurluq heyvanın ətini yeyən də, şorbasını içən də eyni
cür günahkardır.
* Yughdu vıghınnara kixhid xal sa xhıdınnada luka haas
rüıq`üıd.
Yeddi nəfər kişinin qurduğu evi bir qadın yıxa bilər.
* Xaldı sırıxçeyədi üftəsinə huşnə aıçüığüıd.
Əyər oğru bu evin (ailənin) içindəndirsə, onu tapmaq
çətindir.
113
* Sa xhıdınnara kixhid xal yughdu vıghınnada kəğəhis yişid
diş
Bir qadının qurduğu evi yeddi kişi yıxa bilməz.
* Ts`ih ts`ihvalıxhvan suvuquy cıgıdıs kıl hınts`ar.
Hətta keçi də oturmaq istədiyi yeri ayağı ilə eşib düzəldir.
* Xhannə gharara yıixıinas q`ıinnə kıt`adıla kiç`əd i.
Yayda ilan sancan, qışda ala çatıdan qorxar.
* Suq`udu cıgıdıdı qadri luqhuzudə vats`advi.
Oturduğun yerin qədrini duranda bilmək olar.
* Mannadı yabıya luıçuıdi vaıxdə suıqhyuıçuıd i.
Özgə atını minən tez düşər.
* Xılıs vısıd mizis vır ı.
Allah bunun qoluna verəsini dilinə verib.
* Xaldı xabar xınxıdıgı xupka.
Evin sirrini uşaqdan soruş.
* Cehiga uıxuıd can, xumuxun fixhid xal.
Cavanliqda qorunan can, payızda qorunan (ərzaq yığılan)
ev kimidir.
* Vıkısdı ğılğa anə vats`advi.
Sağlam olası cücə yumurtadan bəllidir.
* Fağır hamama yıxhıdə mık linsəd i.
Növbə kasıba çatanda hamam buz bağlayar.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
114
* K`aldı qatirədi iərbənd bıirq`ıidi ruıq`uıd i.
Axsaq qatırın kor nalbəndi olar.
* Xınxıra düşmanadı rikə ağaxad i.
Uşağın xətası səni düşmənin qapısına aparar.
* Sa xukakla tur ki vaar qinsə ki.
Eyni ağacdan qaşıq da düzəltmək olar, kürək də.
* Xırıda yiidi duxarıla bəgədə idi qunşi vaıxtə kümükdüs
hirq`ar.
Uzaqda yaşayan qardaşdansa yaxında olan qonşu tez
köməyə çatar.
* Çəvətidi şaltukakla vig ruıq`uıddiş.
Döyülməmiş çəltikdən aş olmaz.
* Yıxdı yabıyədi cıbrıgı rug lurzad i.
Yaxşı atın arxasından toz qalxar.
* Mannadı xılıxhvan jaıauı favaqhas vıgar.
Özgə əli ilə kirpi tutmaq istəyir.
* Ts`ih libgıdıgı mıtıl ki libgasvi.
Keçinin tullandığı yerdən çəpiş də tullanar.
* Kəl ubluk kavaqhatkal kaqhar.
O, quzu canavara baxan kimi baxır.
* Sa abbasiyədi ğılığ havır sa manıtadı q`uıt`- q`uıt` vaar.
Bir abbasılıq yumurta yumurtlayıb, bir manatlıq
qaqqıldadı.
115
* Qhıvılxhıdı viq`iddiş.
Otlayan ölməz (xəstəlikdən sonra).
* Sa quturay ts`ihirə sürüyəd tur kur haar.
Bir qotur keçi sürünün adını batırar.
* Kaçilmıxda vıxhıdı ubramıkia ki vişir.
Buynuzdan ötrü getdi, qulağını da itirdi.
* İxtilat cıikkaınə -kıt` xülüxənə yıxa ı.
Söhbət qısa – çatı uzun olsa, yaxşıdı.
* Dinsizədi üftəsinə imansız aığuıd.
Dinsizin öhtəsindən imansız gələr.
* Yik`is ğaçagud ulus ğagvad diş.
Qəlbin görmədiyini göz görə bilməz.
* Xurur xuruşixhan kiç`itxhır, uıblaışis fursat vişir.
İtlər itlərlə dalaşdı, canavar fürsət tapdı.
* Aıkkaı vişidi q`açiy ulama ivuxhudvi.
Yekəpər papaq gözün qarşısını kəsər.
* Kapırad k`ats` qhuığuıd i, mizid k`ats` qhuığuıddiş.
Xəncər yarası sağalar, söz yarası sağalmaz.
* Ğadılıklanə xhıvakla yuıq`val vuıruıq`uıddiş
Çörəkiə paltarın ağırlığı olmaz.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
116
* Ğu kapıraxhvan yıixıidi ğuc xhıvaxhvan yıix.
Səni xəncərlə vuranı sən çörəklə vur.
* Gnaıdakla qhaıd, qhaıdakla gvaıd kiğivixhudvi
(Bəzən) Cahildən ahıl, ahıldan cahil törəyər.
117
8. SAXUR ATALAR SÖZLƏRİ VƏ DEYİMLƏRİ
* Ğu süva vuxhee, zı yiğın bı`t vodun.
Sən tülküsən, mən də sənin guyruğun.
* Ç`ak`ınbişdi aree ghalike alla ulmoyzar.
Böyüklərin ağzından sallanıb durma.
* Arnaa idyobxhanni ghalençe eva eyxhen deş.
Sarımsaq yeməyənin ağızından iy gəlməz.
* Ats`ıyng`uk`le mıssına g`ecena deş.
Ac toxu gormür.
* Ək`elile ək`el hexxooxhena.
Ağıl ağıldan üstün olar.
* Astar aq`vale gıranda vod giy`ar.
Astarı üzündən baha oturur.
* Yizın kar zakva aldaxhvan ha`a.
Mənim əşyamı mənimlə döyüşdürürlər.
* Gidtootuni şaltukuke birinz vooxhena deş.
Döyülməmiş çəltikdən düyü olmaz.
* Ərab mihman eyxheng`un akka axtıda ıkkan.
Qonağı ərəb olanın qapısı gen gərək.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
Dostları ilə paylaş: |