İradə Məlikova
90
* Kanya ku tu avê jê vexwi kevra navêjyê.
Su içdiyin bulağın gözünə daş atma.
* Keça gan nîsandayê didan.
Qızın könlü olanda gülümsər.
* Keçkê bêbav çiyayê bêav.
Atasız qız susuz dağ kimidir.
* Kes nakeve gora kesi.
Heç kim heç kimin qəbrinə girməz.
* Ki tî be nan u av, Ki têrbe dîl'da yâr dîxwaze.
Ac olan aş, tox olan Eşq istər.
* Ku te gırt bermede, ku te berda bı dû nekeve.
Tutdunsa buraxma, buraxdınsa, ardınca düşmə.
* Kûçık ji kê bitirse bi wi ali direye.
İt qorxduğu yerə hürər.
* Lı diné metırse, lı dinıké bıtırsın.
Dəlidən deyil, axmaqdan qorx.
* Mal li ser malê nabe.
Ev üstünde ev olmaz.
* Mêrê qels du cara şer dixwaze.
Zəif adam iki dəfə dava istər.
91
* Mırî venagere bi girî.
Ağlamaqla ölü geri gəlməz.
* Mirov pîr dıbe, dıl pîr nabe.
İnsan qocalar, könül qocalmaz.
* Navê gur derketiye; rovi dinya xera kir.
Qurdun adı çıxıb, tülkü dünyanı dağıtdı.
* Ne dujminê xeraba bin; dujminê xerabiyê bin.
Pislərin düşməni deyil, pisliyin düşməni olun.
* Ne fene, ev çi dar û bene?
Hiylə deyilsə, bu nə kəndir, bu nə ağacdı?
* Ne xwar ne da hevala, geni kir avêt newala.
Nə özü yedi, nə yoldaşına verdi, zay edib dərəyə atdı.
* Bi xebera xweş, meriv ji qulê derdixe marê reş.
İnsan gözəl sözlə qara ilanı deşiyindən çıxarır.
* Destê bi tenê, deng jê nayê.
Tək əldən səs çıxmaz.
* Sêvên çê, para hirçê.
Almanın yaxşısı ayının payına düşər.
* Jin û mêran şer kiriye, bê aqilan bawer kiriye.
Ər-arvad davasına ağılsızlar inanar.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
92
* Heft kilamê hirçê ne, hemî li ser hirmê ne.
Ayının yeddi mahnısı var, hamısı da bir armudun üstündə.
* Gundê bêrez, konê bêpez, merivê ku bibêje ez û ez, hemî jî
ne tu tişt in!
Bağsız kənd, qoyunsuz yaylaq dəyəsi, hər zaman “mən-
mən” deyən adam; üçü də bir işə yaramaz.
93
6. LƏZGİ ATALAR SÖZLƏRİ VƏ DEYİMLƏRİ
Gücün çatmayan işə girişmə.
Ağanın malı gedər, nökərin canı.
* Ажалди аман гудач.
Əcəl aman verməz.
* Ажалдиз мажал авач.
Əcələ macal yoxdur.
* Азият такурдаз регьятвилин къадир чир жедач.
Zəhmətə qatlaşmayan adam rahatlığın qədrini bilməz.
* Акъвазай ци ни къачуда.
Kəmağılın dili uzun olar.
* Алакь тийидай кар гъиле кьамир.
* «Вирт-вирт» лугьуналди сив верцIи жедач.
Halva-halva deməklə ağız şirin olmaz.
* Авачир чан Азраилдивайни къачуз жедач.
Olmayan canı Əzrayıl da ala bilməz.
* Агъадин мал фида, муздурдин – чан.
Dayanan su tez iylənər.
* Акьул кьеридан мез яргъи жеда.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
94
Əldən qalan əlli il qalar.
* Аламаз чехир хъвайди кьведра пиян жеда.
Borc ilə çaxır içən iki dəfə keflənər.
* Алим хьун регьятя, инсан хьун – четин.
Alim olmaq asandır, adam olmaq çətin.
* Алчах яз амукьдалди артух яз кьиникь хъсан я.
Əmanətə xəyanət etmə.
* Ара хелвет хьайила, сикIре пачагьвал ийида.
Ara xəlvət olanda tülkü bəy olar.
* Артух темягьди кьил хада.
Artıq tamah baş yarar.
* Ажуз ламрал вири акьахда.
Aciz eşşəyə hər kəs minər.
* Ахмакь кьили кIвачериз секинвал гудач.
Axmaq başın cəfasını ayaqlar çəkər.
* Ахпа лагьай кар амукьда.
Alçalıb qalmaqdansa, yüksəlib ölmək yaxşıdır.
* Амалдар сикIрен кьуд кIвачни ракьара гьатда.
Hiyləər tülkü tələyə düşəndə dörd ayağından düşər.
* Аманатдиз хиянатвал ийимир.
95
Uşaqlı ev bazar, uşaqsız ev məzar.
* Аял ракъурна жув адан гуьгъуьниз алад.
Uşağı buyur, dalınca yüyür.
* Пишкеш авур балкIандин сарариз килигдач.
Bayquş xarabalıq sevər.
* Бала виртIедилайни верцIи я.
Bala baldan şirindir.
* БалкIан авачир чкадал ламни балкIан я.
At olmayan yerdə eşşək də atdır.
* БалкIан жагъида, майдан жагъидач.
At ələ düşər, meydan ələ düşməz.
* БалкIан къамчидалди гьалмир, мухалди гьала.
Atı qamçı aparmaz, arpa aparar.
* БалкIандин виликай вач, кицIин – кьулухъай.
* Аял авай кIвал базар я, авачирди – азар.
Bəxşiş atın dişinə baxmazlar.
* TипIрез харапIаяр кIан жеда.
Atın qabağından keç, itin arxasından.
* Аш авун патал гафар ваъ, дуьгуьни чIем герек я.
Plov bişirməyə söz yox, düyü ilə yağ gərəkdir.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
Dostları ilə paylaş: |