İradə Məlikova
74
* Imza pşi q̇en ĉıĝtarmə.
Ac at yüyənini çeynəyər.
* Pşi bijik̂ui pi bijik̂ondə ĥədmi.
At yaxşıdır, peyini pis?
* Baxşkiri pşi ŝulozıx lepiştarimə.
Bağışlanan atın dişinə baxmazlar.
* Nin at̂t̂ondəsın nuk̇ur ovu lat̂ırk̂oarmə.
Pişik olmayanda, siçan ova çıxar.
* Əgər nini qənətirdir t̂aq̇q̇əşin, hinəga hini quşurduri tum
t̂əq̇q̇irdəşəmə.
Pişiyin qanadı olsaydı, quşların kökünü kəsərdi.
* Havayi nini nuk̇ur ċipx̂itarimə.
Pişik siçanı havayı tutmur.
* Nin vaqqıntarmə nuk̇ur ċipx̂irsu.
Pişik saxlayarlar, siçan tutmaq üçün.
* Pxri hinəne yesi, nini żoa k̇urq̂intarimə.
İt yiyəsini yaddan çıxarmaz, pişik – evini.
* Hasım ĉebisəq̇illi puxru k̇aċın k̇uiq̇alı ksanmə.
Belə oturmaqdansa, itə daş atsaq yaxşıdır.
* Dalı at̂t̂i pıxri gra basmişkirdəmə.
Arxalı it qurd basar.
75
* Zamasi at̂t̂ı puxri ksan ċipx̂tarmə.
Sahibi olan it yaxşı qapar.
* Żoe bılax pxra şipq̇itarimə.
Ev oğrusuna it hürməz.
* Pxra şipq̇irtomə, karvan k̂uiqomə.
İt hürər, karvan keçər.
* Ink̂i pxra ċik̂oarimə.
Çay iti aparmaz.
* Pxre ĥəcəl kəxilğisin, kalla yesi ink̂er zat̂ırk̇ıtarmə.
İtin əcəli gələndə, başını yiyəsinin ayağına sürtər.
* Pıxri pıxri ank rıçtarimə.
İt itin ayağını basmaz.
* Giru k̇iyə lar, pxram vişkili ċilar.
Qurda qonaq get, iti də özünlə apar.
* Gıru ċuval tapşırmışkinkuidimə.
Qurda qoyunu tapşırmaq olmaz.
* Gıraşilli ınq̂k̂uiğu ċuval vaqqıntarimə.
Qurddan qorxan qoyun saxlamaz.
* Ċuvali yə gıri çinə novırılli x̂u ŝuli zadimə.
Qoyunla canavar eyni nohurdan su içməz.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
76
* Dəvi t̂a cigə düz q̇iji, q̇aq̇al düz k̂uisu.
Dəvənin düz yeri hansıdır ki, beli düz olsun?
* Ya dəvə k̇ılidəmə yadam dəvəçi.
Ya dəvə öləcək, ya da dəvəçi.
* X̂u ŝulorini k̇azım ləşkitarimə.
Su içəndə ilan da adama toxunmaz.
* K̇ıże x̂ırıżsum miċəsum nəḣlət.
İlanın ağına da, qarasına da lənət.
* K̇ıżi yetğu alacə çotışilli ınq̂ kujmə.
İlan vuran ala çatıdan qorxar.
* Żin miżi k̇az yuvalli qalt̂ırvırmə.
Şirin dil ilanı da yuvadan çıxarar.
* Mali x̂u ŝuvsun al kuijmə, k̇ıżi x̂u ŝuvsun – zəhər.
İnək su içəndə süd olur, ilan su içəndə - zəhər.
* Qamaru zaği k̇or qalt̂ırk̂uijimə.
Qarğanın gördüyü toxum çıxmayacaq.
* Bik̇i candaki gus qamar kilk̂uqomə.
Ölən cəmdəyin üstünə qarğa yığışar.
* Ĉoz lat̂ırbıği żol k̇ılarimə.
Yaza çıxan keçi ölməz.
77
* Əgər halamxeri gövül atq̇iq̇ağı takaşilli eng ċix̂irmə.
Çobanın könlü olsa, təkədən pendir tutar.
* Gımaşilli sa ċar təlk̇ivirval xeyrimə.
Donuzdan bir tük də qoparmaq xeyirdir.
* Gıma dəxi-dəxiyə hu gımax k̇atk̂uiqomə.
Donuzu görə-görə donuz axtarır.
* Balığ x̂ınılli qaltışbıği ĥələtir k̇ılarmə.
Balıq sudan çıxan kimi ölür.
* Dayaz ınk̂ar balığ atk̂oarimə.
Dayaz çayda balıq tutur.
* Vı pişləq̇i, zı vi q̇ajmə.
Sən tülkisən, mən də sənin quyruğun.
* K̇izə ĥarabilli ċipx̂in k̂uidəvimə.
Dovşanı araba ilə tutmaq olmaz.
* Ŝuvaji cücəş xoruz k̂oarimə.
Payız cücəsindən xoruz olmaz.
* Q̇urq̇ori ağzır x̂u ak̂usəşilli ınq̂zaği iş çık̇tarimə.
Qurbağa ağzına su gedər deyə qorxub danışmaz.
* Hinəne żoe nuk̇urum həhnənu sa aslanmə.
Evin siçanı özünü aslan bilər.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
78
4. İNGİLOY ATALAR SÖZLƏRİ VƏ DEYİMLƏRİ
* Did mudam dovcer, xeyir ipovni.
Böyüklərə həmişə qulaq as, xeyir taparsan.
* Qza didisiya, sçxali qi patraisi.
Yol böyüyün, su kiçiyindir.
* Rasç dainaxe, magas veğar dainaxav.
Nə gördünsə, daha onu görməzsən.
* Exla sen martali, me tğuvliani vikeniya.
İndi sən doğrucul, mən yalançı oldum?
* Sxota ciri, ğobey çxiriya.
Başqasının dərdi, çəpərin çöpüdür.
* Gelü gareiti creliya, insani qi signit.
İlan xaricdən rəngarəngdir, insan isə daxildən.
* Tetri mova, sçağa, insnoba qi darçeva.
Pul gəldi-gedərdi, insanlıq isə qalandır.
* Mamalma tu ar iqivla, mitam ar tendeba.
Xoruz banlamasa, məgər səhər açılmaz?
* Xari tavi buz ver inevda, sxos buz inevda.
Öküz öz milçəyini qova bilmir, başqasının milçəyini qovur.
Dostları ilə paylaş: |