İradə Məlikova
64
* Ĥədmi kasıb q̇isıni k̇ilinzim hini żu k̇urpq̂inkit̂armə.
Adam kasıb olanda, dostları da onun adını yaddan çıxarır.
* Borc tençq̂irval rəĥətmə, lak̇irval çətin.
Borc almaq asandır, qaytarmaq çətin.
* Borclı borcli sağluğval yuk̂oarmə.
Borclu borclunun sağlığını istər.
* Zərəri yarılli talt̂ıbıjırvalım xeyrimə.
Zərərin yarısından qayıtmaq da xeyirdir.
* Lək̇pişi cigəlli əjdaha ĥədmimə, hini ung żimiri ungmə.
Baxanda əcdaha kimi görünür, ancaq ürəyi sərçə ürəyidir.
* Q̇amilli lək̇ui, unq̂ullu alt̂ırq̇ui.
Qaşıqla verib, sapı ilə çıxartdı.
* Cuğabırdır ksan atmə, ung mırdar atmə.
Sözləri yaxşıdır, ürəyi natəmiz.
* Ungumi açar miżmə.
Ürəyin açarı dildir.
* Miż ungi açarmə, iji - ĥəynəmə.
Dil ürəyin açarı, üz – güzgüsüdür.
* Żi ĥədmi miż vixə k̂oarmə.
Harın insanın dili uzun olar.
65
* Kşi kul boş qoa, hini miżim gijədə.
Kiminin əli boşdur, onun dili qısa.
* Paçaxıllı əxilq̂indu t̂oçk̂udmə, miżilli əxilq̂indu
t̂oçk̂uidimə.
Ayaqdan ilişən durar, dildən ilişən durmaz.
* Vi miż oxur düşmanmə.
Öz dilin özünə düşməndir.
* Alimi koli miż vaqqındə, usti koli kul yaqqındə.
Alimin yanında dilini saxla, ustanın yanında - əlini.
* Ən ink̇ə tikan hini miżmə.
Ən iti tikan onun dilidir.
* Ĥədmi hine cuğabi zamasi k̂oarmə.
Adam öz sözünün sahibi olar.
* Lıgıldi cuğab sa k̂oarmə.
Kişinin sözü bir olar.
* Cürəğoe cuğab ĉıĝakui.
Başqasının sözünü çeynəmə.
* Cuğab px̂i çık̇a.
Sözü bişir, danış.
* Hini e cuğab paçi rıçi lat̂t̂axişəmə.
O mənim sözlərimi ayağı ilə tapdalayıb keçdi (yəni saya
salmadı).
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
66
* Ŝuli cigə çık̇ıri cuğabıx ṫop ĉaxınkui.
İçki məclisində deyilən sözlərə qulaq asma.
* Loti miż lotu mux̂uk̂dəmə.
Lotunun dilini lotu bilər.
* Düz cuğabi ungumur maŝ liq̇tarmə.
Düz söz ürəyi deşər.
* Haq̂ cuğab q̇al k̂oarmə.
Düz söz acı olar.
* Dabxeri iji ẑıma k̂oarmə
Yalan danışanın üzü qırmızı olar.
* Mux̂uival k̇iyəmə, haq̇ıl zamasimə.
Bilmək- qonaqdır, ağıl- ev sahibi.
* Haq̇ıl yaşır vaḣ, kallar atk̂oarmə.
Ağıl yaşda yox, başda olar.
* Ĥaq̇ıl kallar t̂ak̂oarmə, ṗaṗaxır vaḣ.
Ağıl başda olar, papaqda yox.
* İxer mux̂uği dənə çık̇tarmə.
Çox bilən az danışar.
* Ċağıdu ĥaq̇ılli k̂oarmə, dugunkudu maylın.
Tapan ağıllı olar, itirən dəli.
67
* Uxur sajı mux̂oetmə, sajı vaḣ.
Birini bilirsən, birini yox.
* İxer lik̇uvğu ixer mux̂uk̂oarimə, ixer k̇atğığu ixer
mux̂uk̂oarmə.
Çox oxuyan çox bilməz, çox gəzən çox bilər.
* Tşə lıktorşını ŝuxamır at̂t̂ığu mux̂uk̂oarmə.
Səhərin açılmağını birinci dəyirmançı bilər.
* Cəməḣəti ptaşıllı altışk̂uidu çxi k̂oarimə.
El gözündən düşən böyüməz.
* Usal ĥədmu sa vahna yuk̂ui.
Fərsiz insan bir bəhanə istər.
* Tünt ĥədmi dax inq̂er k̂oarmə.
Əsəbi adam tez qocalar.
* Sa put q̇ə q̇inində ĥədmi mux̂uk̂ui zadimə.
Bir put duz yeməmiş adamı tanımaq olmaz.
* Mıda mıdu rastkabığındəq̇aği, ĥədmi ĥədmu rastkak̂udmə.
Dağ dağa rast gəlməsə, insan insana rast gələr.
* Həhnəni təḣrif kiri ust̂a ust̂a yimə.
Öz-özünü tərifləyən usta, usta deyil.
* Həhnəne q̇urobışıllı hinu zurne sas kıliqoyimə.
Özünün nağara səsindən zurnanın səsini eşitmir.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
68
* Həhnənu ĥürmət kitondə ĥədmu ha hot̂ur bıyim
mux̂uidimə.
Öz-özünə hörmət qoymayan doğma atasını tanımır.
* Əgni insan ksan taŝıxkirmə, pşi igid.
Paltar insanı yaxşı göstərər, at igidi.
* İgid igidiĉĉini k̇ılarmə.
İgid igid kimi ölər.
* Vətənir kaği - imanır kaği.
Vətənə gəldim – imana gəldim.
* Lıgıld çinə nubu k̇ılarmə, qurxağ pan nubu.
Kişi bir dəfə ölər, qorxaq yüz dəfə.
* Hər ṗaṗax nişğoaşilli lıgıld k̂ui zadimə.
Hər papaq geyəndən kişi olmaz.
* Lıgıld ṫənarimə, lıgıldi dalıg kit̂armə.
Kişi ağlamaz, iş görər.
* Ksan pşi, ixer pul, q̇inir rişi, q̇inir xinimk̇ir lıgıldi mık̇u
bəlamə.
Yaxşı at, çoxlu pul, gözəl qız, gözəl arvad kişinin başına
bəladır.
* Ŝsı ŝsu daldamə.
Qardaş qardaşa arxadır.
Dostları ilə paylaş: |