47
* Har yıpäye q´ulp yudona.
Hər deyilənə razılıq verməzlər.
* Gicin xhiyo rixa sorgora.
Su səhəngi suda sınar.
* Rix boˁlunız, xhäd mik΄enız.
Yol böyüyə, su kiçiyə.
* Kel veq´ercär oroxhora.
Quzu qoçdan törəyər.
* Kınä yurtuna q΄adır täzä yurtuna hats΄ära.
Köhnə yurdun qədri təzə yurdda bilinər.
* Kupäl dobudä heç yıxhär doduz?
Xoruz banlamayanda səhər açılmırmı?
* Kurur hemşe kutuk ˤödöşxura.
Çay həmişə kötük gətirməz.
* Kut laħki apku xor qudurmi yuxhora.
Kütü artıq düşən it qudurar.
* K´uf ˤapxu sü´üye k´ufula tˊul qişkira.
Burnunu qabağa uzadanın burnuna çubuq dəyər.
* Memenca rız uga k´ik´ean quşxara.
Qonağın ruzisi özündən əvvəl gələr.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
48
* Mik´e yıväye qaˤil sädäxhänız Qagır laħki dots´ura.
Aza qane olmayana Allah çoxu da verməz.
* Nä xix ħats´äri, nä hoha.
Nə “xix” bilir, nə də “ho-ho”.
* Näfshalakco çente boˤlus yıxhära.
Nəfsi acgöz olanın çantası böyük olar.
* Piyancä ˤülez säd şey q΄ad irqhira.
Sərxoşun gözü bir əşyanı iki görər.
* Qeribce buy ˤarxu, mez godok yuxhori.
Qəribin boyu uzun, dili qısa olar.
* Säbır boˤlu dovläti.
Səbir böyük dövlətdir.
* Suru kilaxan olsoldä axsağ ˤurän oroxhori.
Sürü geriyə donəndə axsaq qabağa düşər.
* Täpäncuq´cır fu ˤülümbear ˤancuna.
Qarınqulu çörəyi gözünə təpər.
* Tsˊeˤ yavħa nä käntˊ cibra ˤada somorgu.
Keçini soyub bıçağı quyruğu üstündə sındırma.
* Ts´əˤildir visa ˤülar xhäd soğura.
Keçi bulağın gözündən su içər.
49
* Turunuzun sa΄al nä cibrizın ˤül qöçħürü.
Qaşıqı ilə yeyib sapı ilə gözünü çıxardır.
* Qalağan ħanicir räz qona.
Tənbəl öküz çubuq götürər.
* Qalağan ħanise räz qişkira.
Tənbəl öküzə çubuq dəyər.
* Q´acreciyo virağcoz aman dexhera.
Qış günəşinin amanı olmaz.
* Ulu xhim pitinda hagcär qaläkäla.
Bu tüstü hamının bacasından çıxar.
* Utami sädäxhän qexçiyox şivnibägäm.
Utanmasan, oynamağa nə var.
* Vo kusxuyoxun irħa nä q´aq´q´ıldemi soxh.
Öz yumurtana baxıb qaqqılda.
* Xacälottu idmica mez godok yuxhora.
Xəcalətli adamın dili qısa olar.
* Xaşul xarmäncä maqˊami.
Xəşilin gücü xırmana qədərdir.
* Xaşulcır sil qeçħiri.
Xəşil var, diş sındırar.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
50
* Xelo ħana xel qusura.
Yük öküzünə yük vurarlar da.
* Xila soq΄odä xororä ğhidi.
Atlar ölüb, itlərin bayramıdır.
* Xora tur yin, va xaba räz qen.
İti müşkür, əlinə ağac al.
* Xorokir xor oroxhora, gärdän q΄aç΄u yıxära.
İtdən it törər, amma alaboyun olar.
* Xorur xora q´il qodot´onşuna.
İt itin ayağını basmaz.
* Xor şi vi ki, ç´er in şi yuxhoär.
İt nədir ki, tükü də nə ola.
* Yazıcox puzu däd.
Yazıya pozu yoxdur.
* Yerildekir dust dexhera.
İlandan dost olmaz.
* Yetim kıda ˤada osu laħki yıxhära.
Yetimə dil verən çox olar.
* Yetimca ˤül ızgäna xaba yuxhora.
Yetimin gözü özgə əlində olar.
51
* Yetimciz mez yuts΄u laħki yıxhäri, fu yuts΄u mik΄e.
Yetimə dil verən çox olar, çörək verən az.
* Yık´ılo ç´el zäräfätcä aˤa yu´ura.
Düz sözü zarafata salıb deyərlər.
* Yıxtar ğhuşxar t´ürt´əhcä sas idmiciz asant hats΄ära.
Uzaqdan gələn zurna səsini adam asan bilər.
* Zıvın kura tuğä xhäd yıdävä qüşxhüra.
Səni çaya aparıb susuz gətirərəm.
* Va siva säxhä yıpäyizın siv sädärts´ära.
Ağzına olsun deməklə ağız dolmaz
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
52
3. XINALIQ ATALAR SÖZLƏRİ VƏ DEYİMLƏRİ
* Ksan q̇ebir dax lat̂t̂ak̂oarmə, ċir q̇ebir cer.
Yaxşı günlər tez keçər, yaman günlər gec.
* Kulakışkili kaği kulakışkilim xi.
Kələklə gələn küləklə gedər.
* Çinə yaman q̇e sa ksan q̇əm t̂üijmə.
Yaman günün yaxşı günü də olar.
* Əvvəl q̇iq̇ali axırım k̂uijmə.
Əvvəli olsa, axırı da olar.
* Kok at̂t̂ondə vişə latkırmə.
Köksüz ağac tez yıxılar.
* Mıżındə p̂arınżışilli bijə k̂oarimə.
Döyülməmiş düyüdən aş olmaz.
* Ink̂ad dəryahiş koli zat̂t̂ak̂oarmə.
Çaylar dənizə doğru axır.
* Çxi vişe kulgam çxi k̂oarmə.
Böyük ağacın kölgəsi də böyük olar.
* Taza muk̂uri ksan yoktarmə.
Təzə süpürgə yaxşı süpürər.
Dostları ilə paylaş: |