59
* Kaçali dərman unk̇uq̇ağı əvvəl hinəni kalla ksan kirmə.
Keçəl dərman tapsa,başına tük əkdirərdi.
* Ĥalva-ĥalva lisilli maŝ żin k̂oarimə.
Halva-halva deməklə ağız şirin olmaz.
* Aĉĉıvi cigə ĥalva yuk̂udu.
Yatdığı yerdə halva istəyir.
* Yuk̂oat̂t̂imə-yuk̂oat̂t̂imə liyə yik̇ alfar q̇inşəmə.
İstəməyə-istəməyə deyib yeddi qutab yedi.
* Q̇ət aĉĉıvırğoaş pşə ċabığırdimə.
Gündüz yatan çörək tapmaz.
* Pşilli k̇atk̂ui ĥədmi çantar pşə atk̂oarmə.
Atla gəzən adamın çantasında çörək olar.
* Sin t̂axkıi pşə səmi ĉimiżtarimə.
Bir dəfə kəsilən çörək yenidən yapışmaz.
* Ĉozır aĉĉıvdu, k̇inajir ṫənidmə.
Yazda yatan qışda ağlayar.
* Bağıx lepişq̇ali bağ k̂uidəmə, lepişindəq̇ali – mıda.
Bağa baxarsan, bağ olar, baxmasan – dağ.
* Baği bıi bağbanmə.
Bağın atası bağbandır.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
60
* Pşə dugunkuiğoaş pşə ċabığtarimə.
Çörək itirən çörək tapmaz.
* Kuĉar avara k̇atk̂uisəşilli pşə ċabığırdimə.
Küçələri avara gəzən çörək tapmaz.
* Mixir ĥazır kuyə k̇inajır q̇andəjmə.
Yayda hazırlayıb qışda yeyərlər.
* Kiraği cücə pagayi kux̂uażq̇illi ksanmə.
Bu günkü cücə sabahkı toyuqdan yaxşıdır.
* Əstigayi şər sani xeyiriq̇ ksanmə.
Səhərin şəri axşamın xeyrindən yaxşıdır.
* Pogoçu x̂ıli kukażıq̇ıllı kirağ x̂ıli k̇az ksanmə.
Sabah bişirilən toyuqdan bu gün bişirilən yumurta
yaxşıdır.
* Nisyə x̂ıli kukażıq̇ıllı nağdı x̂ıli k̇az ksanmə.
Nisyə bişən toyuqdan nağdı bişən yumurta yaxşıdır.
* Bılakui pşe dad at̂t̂ijimə.
Oğurlanmış çörəyin dadı olmaz.
* Bılu hanım səĉĉinjmə ki, bitin bıla k̂oa.
Oğru elə bilir ki, hamı oğrudur.
* Q̇amaaşılli bılakiri zadi axıri t̂ak̂oarimə.
Gizlin oğurlanan şeyin axırı olmaz.
61
* Q̇en bılakirğui pşim bılakirmə.
Yüyən oğurlayan at da oğurlayar.
* Ura zaği şeyṫani ginəgi dugunq̇işəmə.
Dəmiri görən şeytan kimi gözdən itdi.
* At̂t̂ondə can ezrailişim ċağırjimə.
Olmayan canı Əzrail almaz.
* Çirklival cani duşmanmə.
Kir bədənin düşmənidır.
* Mırdardu ĥamamırım təmiz k̂oarimə.
Murdar adam hamamda da təmiz olmaz.
* Kuti kul rıŝırmə, kuti hana iji rıŝırmə.
Əl əli yuyar, əl də qayıdıb üzü.
* Ĥəyib t̂ondə q̇inir t̂ak̂oarimə.
Eyib olmasa, gözəllik də olmaz.
* Pt̂u zağindəq̇ali iju irə k̂oarimə.
Göz görməsə, üz utanmaz.
* Ĥürmət at̂t̂i cigə bərəkətim at̂t̂ijmə.
Hörmət olan yerdə bərəkət də olar.
* Çxiğoe cuğabıx leşindədu çxi bəlau kak̂udmə.
Böyük sözünə baxmayan böyük bəlayə düşər.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
İradə Məlikova
62
* Ĥədmi żu t̂ırıkırsəq̇illi pil alt̂ırkıq̇alı ksanmə.
Adamın adı çıxınca canı çıxsa yaxşıdır.
* Molli ċiċak q̇antarimə, amma tasıxkusum, piyazım
q̇antarmə.
Molla soğan yemir, ancaq göstərəndə, qabığını da yeyir.
* Pıli molla maĉĉıgılli talt̂ırq̇ırmə.
Pul mollanı məsciddən çıxarar.
* Pulıx ancağ molla vaḣ, buto şərəḣətim t̂uvunkujmə.
Pula ancaq mollanı yox, bütün şəriəti almaq olar.
* Kasib k̇ulorşını molli mik̇ir żıt k̂oarmə.
Kasib öləndə mollanın başı ağrıyar.
* Molli şax̂ Ğucari yeżak̂oa.
Mollanın qarnını Allah doyursun.
* Soe avadanval x̂imişilli mux̂uk̂oarmə.
Kəndin varlığı onun tüstüsündən bilinər.
* Kla arağışilli piyan q̇iq̇alı ayılmışk̂uidmə, kla dövlətişilli
piyan q̇iq̇alı ayılmışk̂uidimə.
Kim araqdan piyan olsa, ayılacaq; kim dövlət işindən
piyan olsa, ayılmayacaq.
* Tamaĥkari şax̂ żilarmə, pil żilarimə.
Tamahkarın qarnı doyar, gözü doymaz.
63
* Nuk cürəğoedəq̇i kuna vedəmə.
Saman özgənin də olsa, samanlıq ki sənindir.
* Alverçi kasıbval yə varrıval k̇isox totux mux̂uk̂oarmə.
Alverçinin kasıb və ya varlı olması öləndən sonra bilinər.
* At̂t̂ısım plor ẑıma k̂oarmə, at̂t̂ondəsım i
Var-dövlət olanın gözü qızarar, olmayanın üzü.
* Imzi pşə axtarkirmə, toxi – daḣva.
Ac çörək axtarar, tox - dava.
* Imzadu toxğoe nukarmə.
Ac toxun nökəridir.
* Toxi ımzaş ya xəbər?
Toxun acdan nə xəbəri?
* Şax̂ ımza, əgni taza.
Qarın ac, paltarı təzə.
* Imza kukażu mik̇er k̇or dəxarmə.
Ac toyuq yuxuda darı görər.
* Şalvar at̂t̂ondə ĥədmu mik̇ə bez daxarmə.
Şalvarı olmayan adam yuxuda bez görər.
* Hinu düşəg antmə, yurğan - ẑoamə.
Onun üçün döşək yerdir, yorğan – göy.
Azərbaycanda yaşayan xalqların atalar sözləri və deyimləri
Dostları ilə paylaş: |