75
Dərs 34 / Mövzu 29
:
YASTI QURDLAR TİPİ
Müəllim mövzuya başlamaq üçün şagirdlərlə birlikdə dərslikdəki mətni
müzakirə
edə bilər. Şagirdlərin cavabları lövhədə qeyd olunur; dərsin sonunda onlara qayıtmaq
mümkündür. Verilmiş sual üzrə aparılan müzakirələrdə şagirdlər yastı qurdların bağırsaq-
boşluqlularla müqayisədə mürəkkəbləşməsini
(fəal hərəkət edir, bədən üçqat hüceyrələrdən
təşkil olunub, orqanlar və orqanlar sistemləri var) büruzə verdiyini söyləyirlər.
Paraqrafdakı praktik iş dərslikdəki şəkillər əsasında qurulur. Dərs zamanı müəllim
müvafiq təbii obyektlərdən, mulyajlardan, yaxud tablolardan da istifadə edə bilər. Keçmiş
dərslərdə qazanılmış biliklərdən faydalanaraq şagirdlər bağırsaqboşluqların əlamətlərini
seçir və yastı qurdlar haqqında ilkin məlumatları əldə etmiş olurlar.
Paraqrafın nəzəri materialı ilə tanışlıq bir neçə üsulla aparıla bilər:
А) “Fasiləli oxu”. Mətn abzaslarla oxunur və hər birinin məzmunu müzakirə olunur.
Məsələn:
Yastı qurdların bədəni hansı hüceyrə qatlarından təşkil olunub?
Daxili orqanları arasında olan boşluq nə ilə doludur?
Yastı qurdlar tipinə hansı siniflər daxildir?
Kirpikli (sorucu, lentşəkilli) qurdlar sinfinin nümayəndələrinə harada rast gəlinir?
Kirpikli (sorucu, lentşəkilli) qurdların quruluşunda (həyati proseslərində hansı sə-
ciyyəvi əlamətləri qeyd etmək olar? Və s.
B) Mətn ilə tanışlıq kiçik qruplarda (3 ya 6), yaxud cütlərlə da aparıla bilər. Yastı
qurdların ümumi xüsusiyyətləri ilə bütün siniflə tanış olduqdan sonra müəllim sinfi qruplara
bölür və hər bir qrup yastı qurdların müvafiq sinfinə aid abzasdakı məlumatı təhlil edir
(mətn və şəkillər müəllim tərəfindən də hazırlana bilər). Materialı öyrəndikcə “Öyrən-
diklərinizi tətbiq edin” bölümündəki cədvəl tədricən doldurulur.
Şagirdlərə dərsdə ümumi cədvəl doldurmağı təklif etmək faydalı olardı. Cədvəldə
öyrənilən tipin müxtəlif siniflərinin nümayəndələrinə xas xüsusiyyətləri qeyd olunur. Növ-
bəti dərslərdə bu cədvəldən bəzi dəyişikliklərlə istifadə oluna bilər. Yastı qurdların mi-
salında şagirdlər müəyyən alqoritm üzrə heyvanların quruluşunu və səciyyəvi xüsu-
siyyətlərini təsvir etmək vərdişlərinə yiyələnirlər. Cədvəl bir
neçə dərs ərzində, müəyyən
tədris materialı keçildikcə də doldurula bilər.
Alt
STANDARTLAR
1.1.2. Canlıların müxtəlifliyi haqqında mülahizələrini şərh edir.
1.1.4. Canlıların sistematik kateqoriyalarını fərqləndirir.
Təlim
NƏTİCƏLƏRİ
Yastı qurdların quruluşu və müxtəlifliyi haqqında mülahizələri-
ni şərh edir.
Yastı qurdlar tipinin siniflərinə aid heyvanları fərqləndirir.
76
Yastı qurdlar tipinin nümayəndələri
Əlamətlər
Ağ planari
Qaraciyər sorucusu
Öküz soliteri
1.
Sistematikada yeri
2. Bədən forması
3. Ölçüləri
4. Həyat tərzi
5. Simmetriya tipi
6. Hərəkət orqanı
7. Yapışmağa xidmət edən orqanlar
8. Bədən örtüyü
9. Dəri-əzələ kisəsi
10.
Həzm sistemi
11. İfrazat sistemi
12. Sinir sistemi
13. Hiss orqanları
14. Cinsiyyət sistemi
15. Həyat dövriyyəsi
Mövzuya aid tövsiyələrin sonunda verilmiş saytlarda yerləşdirilən materiallardan
istifadə etmək faydalı olardı.
“Öyrəndiklərinizi tətbiq edin” və “Öyrəndiklərinizi yoxlayın” bölümlərində təqdim
olunmuş tapşırığı yerinə yetirən şagirdlər dərsdə qazanılan biliklərdən faydalanırlar. Əldə
edilmiş biliklərin tətbiqi zamanı dərsin məqsədlərində qeyd olunmuş bacarıqlar formalaşır.
Qiymətləndirmə meyarları: şərhetmə,
fərqləndirmə
Elektron resurslar:
http://www.youtube.com/watch?v=SFsaoDHEMZ4
http://tana.ucoz.ru/load/215-2-2
Dərs 35/ Mövzu 30
:
YASTI QURDLARIN HƏYAT FƏALİYYƏTİ
I səviyyə II
səviyyə III
səviyyə IV
səviyyə
Yastı qurdlar qurulu-
şu
və müxtəlifliyi
haqqında mülahizə-
lərini şərh edərkən,
tez-tez səhvlərə yol
verir.
Yastı qurdlar quru-
luşu və müxtəlifliyi
haqqında mülahizə-
lərini müəllimin kö-
məyi ilə şərh edir.
Yastı qurdlar qurulu-
şu və müxtəlifliyi
haqqında mülahizələ-
rini şərh
edərkən
kiçik qeyri-dəqiqliyə
yol verir.
Yastı qurdlar qurulu-
şu və müxtəlifliyi
haqqında mülahi-
zələrini ətraflı şərh
edir.
Yastı qurdlar tipinin
siniflərinə aid hey-
vanları yalnız
müəllimin
köməyi ilə
fərqləndirir.
Yastı qurdlar tipinin
siniflərinə aid hey-
vanları fərqlən-
dirərkən tez-tez
səhvlərə yol verir.
Yastı qurdlar tipinin
siniflərinə aid hey-
vanları fərqlən-
dirərkən
kiçik
səhvlər buraxır.
Yastı qurdlar tipinin
siniflərinə aid
heyvanları düzgün
fərqləndirir.
Alt
STANDARTLAR
1.1.2. Canlıların müxtəlifliyi haqqında mülahizələrini şərh edir.
2.1.1. Müxtəlif canlılarda gedən həyati prosesləri fərqləndirir.
Təlim
NƏTİCƏLƏRİ
Yastı qurdların quruluşu haqqında mülahizələrini şərh edir.
Yastı qurdların müxtəlif nümayəndələrində gedən həyati proses-
ləri fərqləndirir.