Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
176
Mübali siz dem k ist yir m ki, onun bulaq suyu kimi saf, nü-
fuzedici nitqi, yadda lara h kk olunan d rin m ntiqi, s f rb redici, 
nüfuzlu elmi ara d rmalar , müqayis li t hlill ri örn kdir. 
Onun z ngin mütali si, klassikl rd n yorulmadan ard c l öyr n-
m si v   xz etdikl rini d   h v sl  öyr d  bilm si vacib, f rqli, 
mühüm bir keyfiyy t  malik oldu unu sübut ed n amill rd ndir. 
M n bu y cam yaz mda onun bu v  ya dig r elmi  s rl rind n 
çoxlu misallar da g tir  bil rdim. Lakin onun bar sind  mükt dir 
s n t adamlar n n, nüfuzlu aliml rin, dilçil rin kifay t q d r yaz-
d qlar  üçün söhb timi bir daha uzatmaq fikrind  deyil m. 
T krar n yaln z onu dem yi özüm  borc bilir m ki, Buludxan 
mü llimin elmi-t dqiqat yolu – yarad c l q yolu do ma ana dilimi-
zin uca tutulmas  yoludur. Bütün uca yollar n ba lan c   m hz bu 
yoldur. 
M n viyyat, m d niyy t, inki af v   h rt r fli u ur ba lan c  
bildiyimiz bu yolun  nginlikl rind  görün  bilm k q lbimizd  
görünm k kimidir. 
Dilçilik elmi sah sind ki,  d biyyat ünasl m zdak , ümum n 
ziyal l m zdak , el c  d   q lbimizd ki, yerin mübar k,  ziz dos-
tumuz Buludxan mü llim! 
 
N m kar Yusif, 
  air 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
177
 
Z RV Y  GED N YOLUN AÇIQ OLSUN 
   
nsan dühas  üç t m l üz rind  q rar  
tutur: söz, z ka v   m l 
   bu Turxan 
    
nsan  ucaldan onun  m ll ridir, deyirl r. Bu haqq söz   sasla-
n b dey  bil rik ki, insan  unudulmazl q,  b diya arl q zirv sin  
qald ran da onun  m lidir. Kimisi dövl t quruculu u il , kimisi 
yaratd   edevr  s rl ri il , kimisi müdrikliyi il  hörm t-izz t sa-
hibi olur, özünü tarixd , ür kl rd ,  m ll rd  ya ad r.  m ll ri il  
ya ayan böyük  xsiyy tl r aras nda mü lliml r birincil rd n say l-
mal d r. Çünki onlar öz böyüklükl rind n, l yaq t, qabiliyy t v  
d y rl rind n d rs dey -dey  neç -neç  insana pay verir, ür kl rd  
yer tuturlar. Xüsusil  bütün h yat n  böyüy n n slin t lim-t rbiy -
sin   h sr ed n, el a saqqal na çevril n, biliyi, davran , qay s , 
m sl h ti, el-obaya can yan s  h sr ed nl r h r zaman yad olunur, 
neç -neç  ür kl rd  özl rin  yer tap rlar.  
Haqq nda söhb t açaca m professor Buludxan X lilov da 
h min mü lliml r ordusunun bir nümay nd sidir. 
Tanr  Buludxan mü llim  insanl a xas olan bütün göz l ne-
m tl ri – a l, m nlik, t vazökarl q, s bir, i güzarl q, s n ti sev-
m k, xalq n , onun dilini sevm k, göz l nitq v  göz l nurlu sima 
verib. 
Ulu Z rdü t deyirdi: “ nsan n ucal  üç  eyl  ölçülür: xeyirxah 
söz, xeyirxah i  v  xeyirxah  m l. Onun sözü, gördüyü i  v   m li 
aras nda uyarl q olmal d r.  g r bel  olarsa, h min insan n ruhu 
ad, q lbi azad olar. O, düzlük carç s , pakl q müc ss m si olar.” 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
178
Filologiya üzr  elml r doktoru, professor Buludxan X lilovda 
bütün bu keyfiyy tl r bir uyarl q t kil edir. O, elmlidir, xalq na v  
insanlara m h bb t b sl y n xeyirxah i   v  xeyirxah  m l 
sahibidir, sad  bir insand r.  
lk bax da bir az s rt, zabit li, qaraqabaq, az dan an insan t -
siri ba
layan Buludxan mü lliml  ünsiyy td  olduqda göz l nitq  
malik, s mimi t b ssümlü v  nurlu çöhr  sahibi haqq nda yanl  
fikird  oldu unun f rqin  var rsan. 
Buludxan mü llim olduqca s mimi bir insand r, onun sözü il  
m li aras nda bir uyarl q var. O, dediyi sözün, verdiyi v din sahi-
bidir v  sonad k sözünün üstünd  durma  bacar r. Onu fikrind n, 
sözünd n dönd rm k çox ç tindir. 
Buludxan mü llim  m lind  düzgündür.  st r  xlaqi c h td n, 
ist r  m li c h td n çox saf, t miz insand r. Haqs zl qdan uzaq, haqq 
t r fdar d r.  g r n  vaxtsa, kimins  q lbin  toxunsa v  ya bilm d n 
hans sa bir s hv  yol vermi  olsa, s hvini etiraf etm yi bacar r. 
Buludxan mü llim h r bir az rbaycan ail sinin sevil n, arzu-
olunan qona d r. O, ham n n: mü llimin, t l b nin, h kimin, mü-
h ndisin, ictimaiyy tin, sad  insanlar n sevimlisidir. M hur ingilis 
airi Samuel Consonun göz l bir ifad si var: “Ham  dan r, amma 
az adam göz l dan r.” B li, Buludxan mü llim göz l dan ma , 
qar s ndak n  nitqi il  ovsunlama  bacar r. Televiziyan n bütün 
kanallar n n qona  olan Buludxan mü llim h r bir ail y  qonaq 
g lir v  tama aç lar  öz nitqinin sehrin  sala bilir. 
Buludxan mü llim sin d ft r bir insand r. Hans  mövzuda de-
s n, sanki uzun müdd t yaln z bu mövzu il   laq dar haz rla m  
kimi saatlarla dan ma  bacar r. Bu yerd  bir ha iy y  ç xmaq is-
t yir m. Televiziyadan tez-tez universitet  Buludxan mü llimd n 
h r hans  mövzu il   laq dar müsahib  götürm y , ç kili  apar-
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
179
ma a g lirl r. Bir d f  yen  onun kabinetind   ç kili  gedirdi. Bu 
zaman professor C f r C f rov dekanl a g lib Buludxan mü llimi 
soru du. Dekanl n q zlar  Buludxan mü llimin ç kili d  oldu u-
nu dedil r. C f r mü llim özünü saxlaya bilm di v   s mimi bir 
etiraf ed r k:  hs n Buludxan mü llim ,  g r bizi hans sa bir ka-
nala d v t ets l r,  vv lc  hans  mövzuda dan aca m z  soru ar, 
sonra is  heç olmasa haz rla maq üçün vaxt ist y rik. Vallah, bu 
ki i d ryad r, ümmand r ki, sözü-söhb ti qurtarm r. 
Buludxan mü llim yax  alim olmaqla yana , h m d  yax  
r hb rdir. O, öz i in  ciddi v  m suliyy tl  yana an, sözübütöv, i -
l m yi v  i l tm yi bacaran r hb rdir.  çil rl  ünsiyy t saxlamaq 
qabiliyy ti onu ham n n sevimlisi etmi dir. Heç zaman v zif si il  
lov alanmaz, ondan sui istifad  etm z. Bir sözl , mehriban, qay -
ke , s mimi, ist nil n q d r hörm t etm yi v  ist nil n q d r t l b 
etm yi özünd  birl dirm yi bacaran bir  xsiyy t, sözünün sahibi 
bir ziyal d r. 
B li, Ulu Tanr  Buludxan mü llim  göz l natiqlik bacar  il  
yana , insanl a xas olan bütün göz l nem tl ri – a l, m nlik, t -
vazökarl q, s bir, i güzarl q, s n tini, xalq n , v t nini sevm k kimi 
xüsusiyy tl r verib. O, m nliyi ehtiyacdan uca tutan nadir insanlar-
dand r. G ncliyind n bir amal, ideya u runda çal b. Bu amal is  
öyr nm k v  öyr tm kdir. 
M n Buludxan mü llim  bu  r fli yolunda u urlar dil yir v  
deyir m: üz tutdu un zirv y  do ru yolun daim aç q olsun, Bu-
ludxan mü llim. 
  
Pa ayeva P ri, 
 pedaqogika üzr  f ls f  doktoru, dosent 

---